การจัดการความรู้ เรื่อง การพัฒนาระบบการทำขาเทียมให้แก่คนพิการที่ตัดขา ในจังหวัดมหาสารคาม

Abstract

บทคัดย่อ

  กระทรวงสาธารณสุขจึงได้จัดทำแผนยุทธศาสตร์กระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2560 – 2564
ได้คำนึงถึงปัจจัยภายนอกและภายในต่อระบบสุขภาพทั้งในปัจจุบันและอนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องการลดการเสียชีวิตของคนไทยด้วยโรคติดต่อและไม่ติดต่อ โรงพยาบาลโกสุมพิสัยจึงได้จัดบริการดูแลคนพิการที่ถูกตัดขาด้วยการทำขาเทียมให้แก่คนพิการในเขตบริการสุขภาพที่ 7 ซึ่งระบบการดำเนินงานเดิมในช่วงปี 2554-2556 นั้นได้นัดคนพิการเข้ารับการทำขาเทียมได้โดยไม่มีการเตรียมตอขาให้แก่คนพิการ ส่งผลกระทบให้มีปัญหา ตอขาไม่พร้อมทำขาเทียมเมื่อถึงวันนัดและคนพิการมีแผลหลังจากใส่ขาเทียม ดังนั้นเพื่อลดปัญหาดังกล่าวจึงได้ทำการศึกษา เรื่อง การพัฒนาระบบการทำขาเทียมให้แก่คนพิการที่ตัดขาโดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาระบบการทำขาเทียมให้แก่คนพิการที่ถูกตัดขาและลดปัญหาตอขาไม่พร้อมทำขาเทียมและตอขามีแผลหลังใส่ขาเทียม

           วิธีการศึกษา เป็นวิจัยเชิงปฏิบัติการระยะเวลาศึกษาคือ ปี 2557 ถึง 2560 โดยมีขั้นตอนการศึกษา คือ ระยะวางแผน:จัดประชุมทีมฟื้นฟู ได้แก่ แพทย์ นักกายภาพบำบัดจากโรงพยาบาลชุมชนในมหาสารคามและช่างเครื่องช่วยความพิการระยะดำเนินการ : คนพิการได้รับการเตรียมตอขา ได้แก่
การออกกำลังกาย การพันผ้ายืด ก่อนการทำขาเทียมจากนักกายภาพบำบัด และมีการประเมินตอขาก่อนทำขาเทียมทุกครั้ง ระยะสะท้อนคิดด้วยการสอบถามคนพิการและปรับปรุงระบบการทำขาเทียมก่อนนำไปใช้จริง ระยะการสรุปประเมินผล มีการเก็บข้อมูลเมื่อปีงบประมาณ 2557-2560 โดยประเมินอุบัติการณ์ การเกิดแผลและตอขาไม่พร้อมทำขาเทียม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ผู้วิจัย ขาเทียม และอุปกรณ์การทำขาเทียมแบบประเมินการใช้ขาเทียม วิเคราะห์ข้อมูล วิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา
ผลการศึกษา พบว่า ระบบการทำขาเทียมที่มีการเตรียมตอขาคนพิการก่อนสามารถลดอุบัติการณ์การเกิดแผลหลังจากใส่ขาเทียมได้ ร้อยละ 8.6 ก่อนการพัฒนาระบบ เหลือ ร้อยละ 4.4 หลังพัฒนาระบบ และตอขาไม่พร้อมทำขาเทียมเมื่อถึงวันนัดได้ ร้อยละ 4.9 เหลือ ร้อยละ 2.2 สรุปและข้อเสนอแนะ ระบบการทำขาเทียมที่มีการเตรียมตอขาก่อนการทำขาเทียมสามารถนำไปใช้ในงานประจำของโรงพยาบาลโกสุมพิสัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตามในการศึกษาต่อไปควรมีการศึกษาถึงปัจจัยที่สัมพันธ์กับอายุการใช้งานของขาเทียมของคนพิการแต่ละราย

คำสำคัญ : ขาเทียม การดูแลตอขา