การตรวจหาสารฟอกขาวและเชื้อ Escherichia coli ในถั่วงอกจากตลาดในเขตอำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

ถั่วงอกหรือต้นอ่อนระยะเริ่มงอกของเมล็ดถั่วเขียว เป็นผักที่มีคุณค่าทางอาหาร มีโปรตีน วิตามินบี วิตามินซี เส้นใยอาหาร เกลือแร่ และแคลอรี่ต่ำ ซึ่งคนส่วนใหญ่นิยมนำมารับประทานแบบดิบหรือเป็นเครื่องเคียงรับประทานร่วมกับอาหาร อาจมีการปนเปื้อนของสารฟอกขาวที่ผู้ผลิตต้องการให้ถั่วงอกมีสีขาว สดใหม่อยู่เสมอ และมีรายงานว่าอาจปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรค เช่น Escherichia coli ซึ่งเป็นแบคทีเรียแกรมลบ รูปร่างเป็นแท่งสั้น ไม่สร้างสปอร์ มีแหล่งอาศัยในลำไส้ใหญ่ของคนและสัตว์เลือดอุ่น จึงถูกใช้เป็นดัชนีการปนเปื้อนจากอุจจาระ จากประกาศของกระทรวงสาธารณสุขในปี พ.ศ.๒๕๖๑ เรื่องวัตถุเจือปนอาหาร กำหนดให้ใช้สารฟอกขาวกลุ่มซัลไฟต์ในอาหารบางชนิดในปริมาณที่กำหนด ส่วนสารโซเดียมโฮโดรซัลไฟต์ห้ามใช้ในอาหาร และประกาศของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เรื่อง เกณฑ์คุณภาพทางจุลชีววิทยาของอาหารและภาชนะสัมผัสอาหาร ฉบับที่ ๓ ปี พ.ศ.๒๕๖๐ กำหนดให้ อาหารพร้อมบริโภค ประเภทอาหารดิบหรืออาหารที่มีอาหารดิบเป็นส่วนประกอบซึ่งเตรียมหรือปรุงในสภาพบริโภคได้ทันที ปริมาณที่คาดว่าสามารถพบเชื้อ E. coli ต้องน้อยกว่า ๑๐๐ MPN/g การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจหาโซเดียมไฮโดรซัลไฟต์และตรวจหาเชื้อ E. coli ที่ปนเปื้อนในถั่วงอกจากตลาดในเขตอำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ ทั้งหมด ๓๐ ตัวอย่าง ตรวจหาสารฟอกขาวโดยใช้ชุดทดสอบโซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ และตรวจหาเชื้อแบคทีเรียโคลิฟอร์มและเชื้อ E. coli โดยวิธีมาตรฐานของ Bacteriological Analytical Manual (BAM) ปี ๒๐๒๐ โดยใช้วิธีการหาค่า MPN/g ระบบ ๓ หลอด ผลการทดลองพบว่าไม่พบสารโซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ปนเปื้อนในถั่วงอกทั้งหมดที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง และการตรวจหาเชื้อแบคทีเรียโคลิฟอร์มในถั่วงอก พบว่าการตรวจหาเชื้อ E. coli พบว่าค่า MPN ของ E. coli มีค่าอยู่ระหว่าง <๓.๐ ถึง ๒๓ MPN/g ซึ่งอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนดคือ E. coli  น้อยกว่า ๑๐๐ MPN/g จึงมีความปลอดภัยและบริโภคได้