การศึกษานโยบายรัฐบาลด้านการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภายใต้ สถานการณ์ระบาดของโรคโควิด 19 ในประเทศไทย กรณีศึกษา สถานกักกันในโรงพยาบาลทางเลือก

ผู้แต่ง

  • เสาวภา จงกิตติพงศ์ กองสุขภาพระหว่างประเทศ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ

คำสำคัญ:

นโยบายด้านการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ, สถานการณ์โรคโควิด 19, สถานกักกันในโรงพยาบาลทางเลือก

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษานโยบายของรัฐบาลด้านการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในช่วงของการระบาดของ โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19) ที่เกี่ยวข้องกับการเดินทางเข้ามารับการรักษาพยาบาลในประเทศไทยของ ชาวต่างชาติ โดยอาศัยกลไก อำนาจตามพระราชกำหนดฉุกเฉิน พ.ศ. 2548 ภายใต้ชุดคำสั่งของศูนย์บริหารสถานการณ์ โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (ศบค.) และศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินด้านการแพทย์และสาธารณสุข กรณีโรคติดเชื้อโควิด 19 กระทรวงสาธารณสุข (ศปก. สธ.) 2) วิเคราะห์องค์ประกอบของมาตรการ หลักเกณฑ์ ระบบงานของสถานกักกัน ในโรงพยาบาลทางเลือก (Alternative Hospital Quarantine) 3) วิเคราะห์ข้อมูลผลการดำเนินงานของสถานกักกัน ในโรงพยาบาลทางเลือกที่มีผลสัมฤทธิ์ หลังจากเปิดระบบแล้ว และ 4) ค้นหามาตรการของสถานกักกันในโรงพยาบาลทางเลือก ที่มีประสิทธิภาพ เพื่อเตรียมการเปิดประเทศ หลังจากสถานการณ์ระบาดโดยรวมสงบลง งานวิจัยนี้ใช้วิธีการค้นคว้า วิเคราะห์ และสังเคราะห์ข้อมูลจากเอกสาร (Documentary Research) โดยเลือกศึกษาองค์ประกอบของข้อมูลและเนื้อหา ที่สำคัญในชุดเอกสารราชการตามกฎหมาย และชุดเอกสาร แบบฟอร์ม ของหน่วยงานที่ได้มีการอนุมัติให้ใช้ดำเนินการ รวมทั้งได้มีการเผยแพร่ ตลอดจนการรายงานผลอย่างเป็นทางการไปยังหน่วยงานต่าง ๆ ตามระบบงานที่กำหนด

ผลการวิจัยพบว่า รัฐบาลได้มีมาตรการป้องกันโรคโควิด 19 เพื่อรองรับการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในด้านการรักษา พยาบาลำหรับชาวต่างชาติ ในลักษณะการออกเป็นกฎหมายหลัก ได้แก่ ชุดคำสั่ง ศบค. ข้อ 1 การเดินทางเข้ามา ในราชอาณาจักรของผู้โดยสารหรือผู้เดินทางเข้ามาในราชอาณาจักร (10) ผู้ไม่มีสัญชาติไทยซึ่งมีความจำเป็นต้องเข้ารับ การตรวจรักษาพยาบาลในประเทศไทย และผู้ติดตามของบุคคลดังกล่าว แต่ต้องไม่เป็นกรณีเข้ามาเพื่อการรักษาพยาบาล โรคโควิด 19 ทั้งนี้ ให้จำกัดจำนวนผู้ติดตามได้ไม่เกิน 3 คน และให้ผู้ติดตามเข้ารับการกักกันในสถานพยาบาลเดียวกัน รวมถึงต้องมีระยะเวลาที่อยู่ในราชอาณาจักรไม่น้อยกว่า 14 วัน จำนวน 6 ฉบับ โดยกำหนดให้มีมาตรการป้องกันโรคโควิด 19 ประกอบด้วยมาตรการก่อนการเดินทางเข้ามาในราชอาณาจักร มาตรการเมื่อเดินทางถึง/ระหว่างอยู่ในราชอาณาจักร มาตรการก่อนเดินทางออกจากราชอาณาจักร ผลการวิจัยข้างต้นเป็นไปตามมาตรการสากลที่ทั่วโลกได้มีการออกแบบ นโยบายเพื่อควบคุม ป้องกัน การติดเชื้อโรคโควิด 19 สำหรับการเดินทางไปรักษาพยาบาล ซึ่งในช่วงสถานการณ์ปกติ การเดินทางเข้ามาเพื่อการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพสามารถเดินทางเข้ามาได้ผ่านกฎหมายฉบับอื่น ๆ ได้แก่ (1) พระราชบัญญัติ คนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 ซึ่งกำหนดสัญชาติและหลักเกณฑ์ในการเดินทางเข้าสู่ราชอาณาจักรของคนต่างด้าว (2) พระราชบัญญัติ สถานพยาบาล พ.ศ. 2541 ซึ่งกำหนดหลักเกณฑ์ แนวทางการจัดตั้งสถานพยาบาลประเภทค้างคืนและสถานพยาบาล ประเภทไม่ค้างคืน ทั้งนี้ ผลการดำเนินงานของสถานกักกันในโรงพยาบาลทางเลือกที่มีผลสัมฤทธิ์หลังจากเปิดระบบแล้ว พบว่า ส่วนใหญ่ผู้ป่วยนิยมเดินทางเข้ามาผ่านช่องทางอากาศมากที่สุด เนื่องจากสถานการณ์ระบาดจะมีการปิดช่องทาง การเดินทางหรือเปิดเป็นเพียงบางส่วน และพบว่าการสถานพยาบาลที่มีความพร้อมในการจัดบริการรองรับชาวต่างชาติ จะเป็นสถานพยาบาลที่ตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีจำนวนสถานพยาบาลเอกชนมากที่สุดในประเทศไทย โดยสถานพยาบาลกักกันโรคทางเลือกได้มีการปรับตัวตามมาตรการที่รัฐบาลกำหนดอย่างเคร่งครัด รวมทั้งรัฐบาล ได้มีเตรียมผ่อนคลายมาตรการในการเดินทางเข้ามาในราชอาณาจักร ได้แก่ การออกมาตรการ Sandbox นำร่อง ในจังหวัดท่องเที่ยวชั้นนำ ที่มีมาตรการผ่อนคลายในการกักกันตัว ทั้งในส่วนของมาตรการเมื่อเดินทางถึง/ระหว่าง อยู่ในราชอาณาจักร มาตรการก่อนเดินทางออกจากราชอาณาจักร โดยพบว่าได้มีการลดจำนวนวันในการกักกันตัว หากมีผลการแสดงการได้รับการฉีดวัคซีนตามที่กำหนด

 

เอกสารอ้างอิง

Department of Health Service Support. (2020). Sanatorium Act, B.E. 2541 (1998) and the Additional Amendment. Nonthaburi: Department of Health Service Support. (in Thai).

International Health Division. (2016). Medical Hub Policy 2017 – 2026. Nonthaburi: International Health Division. (in Thai).

International Health Division. (2020). Guideline on Alternative Hospital Quarantine Facilities for Thai and Foreign Patients. Nonthaburi: International Health Division. (in Thai).

Regulation Issued under Section 9 of the Emergency Decree on Public Administration in Emergency Situations B.E. 2548 (2005) (No. 7). (2020, 15 May). Royal Gazette. 137 Special Section 114 D, pp. 39 – 42. (in Thai).

Regulation Issued under Section 9 of the Emergency Decree on Public Administration in Emergency Situations B.E. 2548 (2005) (No. 9). (2020, 295 May). Royal Gazette. 137 Special Section 126 D, pp. 44 – 48. (in Thai).

Regulation Issued under Section 9 of the Emergency Decree on Public Administration in Emergency Situations B.E. 2548 (2005) (No. 10). (2020, 12 June). Royal Gazette. 137 Special Section 138 D, pp. 50 – 53. (in Thai).

Regulation Issued under Section 9 of the Emergency Decree on Public Administration in Emergency Situations B.E. 2548 (2005) (No. 12). (2020, 30 June). Royal Gazette. 137 Special Section 153 D, pp. 35 – 36. (in Thai).

Regulation Issued under Section 9 of the Emergency Decree on Public Administration in Emergency Situations B.E. 2548 (2005) (No. 14). (2020, 31 August). Royal Gazette. 137 Special Section 199 D, pp. 27 – 28. (in Thai).

Regulation Issued under Section 9 of the Emergency Decree on Public Administration in Emergency Situations B.E. 2548 (2005) (No. 18). (2021, 29 January). Royal Gazette. 138 Special Section 22 D, pp. 43 – 48. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Amendment to the Names of Alternative Hospital Quarantine Facilities. (2021, 26 March). Royal Gazette. 138 Special Section 69 D, pp. 38 – 39. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Amendment to the Names of Alternative Hospital Quarantine Facilities (No. 2) B.E. 2564 (2021). (2021, 24 May). Royal Gazette. 138 Special Section 111 D, p. 13. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Cancellation of Alternative Hospital Quarantine Facilities. (2021, 11 January). Royal Gazette. 138 Special Section 8 D, p. 42. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Cancellation of Alternative Hospital Quarantine Facilities (No. 2) B.E. 2564 (2021). (2021, 9 June). Royal Gazette. 138 Special Section 124 D, pp. 9 – 10. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Name List of Alternative Hospital Quarantine Facilities. (2020, 24 August). Royal Gazette. 137 Special Section 194 D, p. 40. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Name List of Alternative Hospital Quarantine Facilities (No. 2). (2020, 29 September). Royal Gazette. 137 Special Section 227 D, p. 74. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Name List of Alternative Hospital Quarantine Facilities (No. 3). (2020, 15 December). Royal Gazette. 137 Special Section 291 D, p. 61. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Name List of Alternative Hospital Quarantine Facilities (No. 4). (2021, 11 January). Royal Gazette. 138 Special Section 8 D, p. 41. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Name List of Alternative Hospital Quarantine Facilities (No. 5). (2021, 8 March). Royal Gazette. 138 Special Section 52 D, p. 23. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Name List of Alternative Hospital Quarantine Facilities (No. 6). (2021, 24 May). Royal Gazette. 138 Special Section 111 D, p. 14. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: The Name List of Alternative Hospital Quarantine Facilities (No. 7). (2021, 4 August). Royal Gazette. 138 Special Section 176 D, p. 55. (in Thai).

Notification of Emergency Operations Center for COVID-19 Re: Criteria and Guidelines on Provision for State Quarantine B.E. 2563 (2020) (No. 2). (2020, 13 July). Royal Gazette. 137 Special Section 160 D, pp. 31 – 32. (in Thai).

Emergency Decree on Public Administration In Emergency Situations, B.E. 2548 (2005). (2005, 16 July). Royal Gazette. 122 Section 48 D, pp. 1 – 8. (in Thai).

Immigration Act, B.E. 2522 (1979). (1979, 1 March). Royal Gazette Special Edition. 96 Section 28 D. pp. 45 – 92. (in Thai).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2022-05-02

วิธีการอ้างอิง