การออกแบบระบบสร้างความดันบวกต้นทุนต่ำ เพื่อลดการติดเชื้อในห้อง ผ่าตัดขนาดเล็กที่ใช้ระบบปรับอากาศแบบแยกส่วน

บทคัดย่อ

การศึกษาออกแบบระบบสร้างความดันบวกต้นทุนต่ำ เพื่อลดการติดเชื้อในห้องผ่าตัดขนาดเล็กที่ใช้ระบบปรับอากาศแบบแยกส่วนในครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติ ( Action Research ) โดยการออกแบบและปรับปรุงห้องผ่าตัดเดิมของโรงพยาบาลชุมชนขนาดเล็กให้มีมาตรฐานเพิ่มขึ้น จากการศึกษาพบว่าสภาพปัญหาของห้องผ่าตัดของโรงพยาบาลชุมชนขนาดเล็ก ที่ในปัจจุบันไม่ได้ใช้งาน ส่วนใหญ่มีเหตุผลมาจากการที่ไม่มีแพทย์หรือพยาบาลดมยาสลบ แต่เหตุผลที่ผู้วิจัยได้ศึกษาพบว่าส่วนใหญ่ห้องผ่าตัดไม่เป็นไปตามมาตรฐาน เช่น การใช้เครื่องปรับอากาศแบบแยกส่วน ความดันภายในห้องเป็นความดันลบ ฝุ่นละอองและปริมาณอนุภาคสูงเกินเกณฑ์มาตรฐาน และมีอากาศเสียตกค้างภายในห้องจำนวนมาก 

วิธีการศึกษาวิจัย โดยเริ่มจากการสำรวจสภาพปัญหา แล้วนำปัญหาต่างๆมาทำศึกษาเพื่อการแก้ไข จากนั้นจึงทำการออกแบบระบบต่างๆที่เป็นปัจจัยสำคัญของห้องผ่าตัดเพื่อให้มีความดันภายในห้องเป็นบวก มีอัตราการไหลเวียนอากาศที่เหมาะสม ลดปริมาณฝุ่นและปริมาณอนุภาค เช่น การปรับปรุงโครงสร้างภายในห้องให้เรียบที่สุดไม่ให้มีมุมหรือเหลี่ยมต่างๆ ที่เป็นที่สะสมของฝุ่นละออง ปรับปรุงประตูของห้องผ่าตัดไม่ให้มีรอยรั่ว ปรับปรุงฝ้าเพดานให้เป็นแบบฉาบเรียบ หลอดแสงสว่างต่างให้อยู่ภายในฝ้าเสมอกับฝ้าเพดาน ติดตั้งระบบเติมอากาศบริสุทธิ์เข้าไปในห้อง โดยให้อากาศป้อนเข้าไปยังคอยล์เย็นของเครื่องปรับอากาศโดยตรงเพื่อลดอุณหภูมิและลดความชื้นสัมพัทธ์เปลี่ยนเครื่องปรับอากาศให้มีขนาดที่ใหญ่เพื่อเหมาะสมกับระบบเติมอากาศและพัดลมระบายอากาศ           

ผลจากการออกแบบและทำการปรับปรุงความดันภายในห้อง ( Pa ) จากเดิม -4.5 เป็น +5.8 , ค่าอัตราการไหลเวียนของอากาศจากไม่มีเป็น 15 ACH , อุณหภูมิ จากเดิม 27°C-31°C เป็น 23°C-27°C , ความชื้นสัมพัทธ์ จากเดิม 71 %HR ลดลงเป็น 61 %HR, ปริมาณฝุ่นและปริมาณอนุภาคลดลง , CO2 จาก 1,241 ppm. ลดลงเหลือเพียง 300 ppm. ซึ่งโดยภาพรวมห้องผ่าตัดที่ได้ทำการปรับปรุงมีค่าต่างๆอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานและเป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการ สิ่งที่ต้องปรับปรุงต่อไปคือเรื่องของเสียงที่ดังเพิ่มขึ้น เนื่องจากเสียงของระบบเติมอากาศ และเครื่องปรับอากาศที่มีขนาดใหญ่ขึ้น โดยแนวทางแก้ไขคือย้ายระบบเติมอากาศให้ไกลจากห้องผ่าตัดมากขึ้น เลือกเครื่องปรับอากาศที่มีความดังของเสียงน้อยลง