โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงในช่วงที่มีการระบาดของโรคโควิด-19: กรณีศึกษาโรงพยาบาลโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด

Incidence of Colorectal Cancer in the COVID-19 Pandemic Era: A Study in Phonthong Hospital, Roi-Et Province

Abstract

หลักการและวัตถุประสงค์: โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงเป็นมะเร็งที่พบเป็นอันดับที่ 4 ของประเทศไทย คาดการณ์ว่าในช่วงที่มีการระบาดของโรคโควิด-19 ซึ่งเป็นช่วงที่ไม่มีโครงการตรวจคัดกรองผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงจะพบผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงโดยเฉพาะระยะท้ายของโรคเพิ่มขึ้น ดังนั้นการศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาจำนวนผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงในช่วงที่มีการระบาดของโรคโควิด-19 ณ โรงพยาบาลโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด
วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบตัดขวาง เก็บข้อมูลตั้งแต่เดือนกรกฎาคม ถึงธันวาคม พ.ศ. 2564 ซึ่งเป็นช่วงที่มีการระบาดของโรคโควิด-19 ทำการรวบรวมผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยและรักษาโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง โดยทำการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ อายุ เพศ ตำแหน่งของรอยโรค ระยะของโรค และวิธีการรักษา  
ผลการศึกษา: ระยะเวลาในการศึกษา 6 เดือน พบว่าผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงรายใหม่จำนวน 16 ราย ส่วนใหญ่เป็นระยะ 4 (ร้อยละ 68.75) และระยะ 3 (ร้อยละ 31.25) ไม่พบผู้ป่วยระยะ 0  1 และระยะ 2 โดยผู้ป่วยทั้งหมดตรวจพบว่ามีต่อมน้ำเหลืองโตทางคลินิกซึ่งแสดงให้เห็นว่าผู้ป่วยเป็นระยะท้ายๆของโรค (advanced stage) ตามระบบ TNM staging ตำแหน่งที่พบมะเร็งส่วนใหญ่ตรวจพบบริเวณไส้ตรง (rectum) (ร้อยละ 56.25) ตามมาด้วยลำไส้ใหญ่ด้านซ้าย (descending colon) และส่วนเรคโตซิกมอยด์ (rectosigmoid colon) เท่าๆกัน (ร้อยละ 12.5) พบผู้ป่วยที่มาด้วยภาวะฉุกเฉินร้อย 37.5 โดยผู้ป่วยดังกล่าวทุกรายมีอาการอุดตันลำไส้จากก้อนมะเร็ง ผู้ป่วยได้รับการรักษาโดยการผ่าตัดเพื่อหายจากโรคร้อยละ 25 ขณะที่ร้อยละ 75 เป็นการรักษาแบบประคับประคอง
สรุป: จากการศึกษาในช่วงที่มีการระบาดโรคโควิด-19 มีผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงระยะท้ายค่อนข้างสูง ซึ่งจะส่งผลให้ผู้ป่วยดังกล่าวมีอัตราการรอดชีวิตต่ำลงและอัตราการตายจากโรคสูงขึ้น

คำสำคัญ: มะเร็งลำไส้ใหญ่, มะเร็งไส้ตรง, โรคโควิด-19

Background and Object: Colorectal cancer (CRC) was the fourth most common cancer in Thailand. During COVID-19 pandemic, CRC screening program was not performed. advanced stage of CRC. Maybe increased. This study aimed to the impact of COVID-19 pandemic on incidence of CRC at Phontong hospital, Roi-Et province.

Methods: A cross-sectional descriptive study, between July 2021 and December 2021, COVID-19 pandemic period. We included newly CRC patients. The data analyzed the following variable included age, gender, tumor location, staging and treatment modality.

Results: During 6 months period, we evaluated 16 patients who newly diagnosed CRC. The most frequent staging was stage IV, in 68.75% followed by stage III 31.25% of cases, there were no stage 0, I and II. All of patients (100%) presented clinically node positive represented advanced TNM stage. The most common location of cancer was rectum (56.25%) followed by descending and rectosigmoid colon (12.5%) equally. Emergency clinical presentation was 37.5%, all of them presented as obstructive symptom. Curative surgery was performed in 25%, whereas 75% of the cases were palliati ve care

Conclusion: There was increasing advanced stage of CRC during COVID-19 pandemic represented increase a low survival rate and mortality rate in CRC patients.

Keyword: colon cancer, rectal cancer, COVID-19