Prototype of Internet GIS Supporting the Community-Dwelling Elderly Healthcare
Keywords:
ระบบภูมิสารสนเทศ, ผู้สูงอายุ, ชุมชน, เวชศาสตร์ครอบครัว, Geographic Information System (GIS), Family Medicine, Community, Elderly, Home careAbstract
ต้นแบบระบบภูมิสารสนเทศออนไลน์เพื่อสนับสนุนการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุในชุมชน
วัชราภรณ์ ตาบูรี1*, ชิงชัย หุมห้อง2, ชฎา ณรงค์ฤทธิ์3
1 ภาควิชาเวชศาสตร์ครอบครัว คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2 สถานภูมิภาคเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ ภาคเหนือตอนล่าง มหาวิทยาลัยนเรศวร, 3 ภาควิชาวิทยาศาสตร์การเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร
ผู้สูงอายุในชุมชน การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างและประเมินการใช้งานต้นแบบระบบฐานข้อมูลสุขภาพผู้สูงอายุบนแผนที่ออนไลน์
วิธีการศึกษา: ทำการสำรวจ วิเคราะห์ จัดทำฐานข้อมูลสุขภาพของผู้สูงอายุจำนวน 384 ราย จากนั้นพัฒนาให้อยู่ในรูประบบโปรแกรมแผนที่ออนไลน์โดยใช้โปรแกรมภูมิสารสนเทศรหัสเปิด (Open Sources) และประเมินความพึงพอใจและคุณภาพของระบบจากบุคคลากรทางสาธารณสุขจำนวน 30 ราย
ผลการศึกษา: พบว่า จุดเด่นของระบบฐานข้อมูลสุขภาพผู้สูงอายุที่พัฒนาขึ้นเป็นระบบที่สามารถค้นหาและแสดงข้อมูลสุขภาพพร้อมพิกัดและเส้นทางไปบ้านของผู้สูงอายุรายบุคคล ในส่วนผู้ใช้มีความพึงพอใจมากที่สุดคือเห็นว่าเป็นประโยชน์ต่องานบริการ เพราะช่วยให้การไปเยี่ยมบ้านบริบาลผู้สูงอายุในชุมชนเป็นไปอย่างสะดวกมากยิ่งขึ้น
สรุป: ต้นแบบระบบภูมิสารสนเทศออนไลน์ที่พัฒนาขึ้นนี้เป็นประโยชน์ต่องานเวชศาสตร์ครอบครัวเพราะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการเข้าถึงข้อมูลภาวะสุขภาพผู้สูงอายุทั้งแบบรายบุคคลและภาพรวมเชิงพื้นที่
Background and Objective: Health information management is important for the community-dwelling elderly healthcare services. This study aimed to develop and evaluate the prototype of Internet GIS in order to support task of the community-dwelling elderly healthcare.
Methods: The health data collected from 384 elders were surveyed and analyzed prior to be developed the Internet GIS by using open source software. The developed Internet GIS was finally evaluated for the users’ satisfactions and system efficiencies by 30 healthcare providers.
Results: The advantages of the elderly’s database in this study can be searched and displayed as a map which can depict destination routed to elder’s houses. After using the Internet GIS, users were very satisfied because this Internet GIS can increase efficiency and convenience for the task of the elderly homecare.
Conclusion: The Internet GIS prototype is useful for family medicine works because it is able to increase the efficiency of retrieving the elderly health information either individual elderly or overview of the elderly health in the study area.
References
มูลนิธิสถาบันวิจัยผู้สูงอายุไทย. สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย 2559. 2559. [เข้าถึงเมื่อ 1 พ.ค. 2562]. เข้าถึงจาก: http://www.thaitgri.org.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐–๒๕๖๔) 2560. [เข้าถึงเมื่อ 30 ก.ย. 2561]. เข้าถึงจาก: http://www.nesdb.go.th/ewt_dl_link.php?nid=6422.
สุพัตรา ศรีวณิชชากร, สุกัญญา หังสพฤกษ์, ประกายทิพ สุศิลปรัตน์. เวชศาสตร์ครอบครัวบนเส้นทางนโยบายปฐมภูมิองค์ความรู้เพื่อการพัฒนาระบบบริการสุขภาพตามหลักการของเวชศาสตร์ครอบครัว. นนทบุรี: สถาบันวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพชุมชน(สพช.); 2560.
ชฎา ณรงค์ฤทธิ์. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม2548.
มธุรส ทิพยมงคลกุล. ระบาดวิทยาภูมิศาตร์ในงานสาธารณสุข. วารสารสาธารณสุขศาสตร์. 2555;42:44-52.
โชติรส นพพลกรัง, ศิรดล ศิริธร, ถิรยุทธ ลิมานนท์. ดรรชนีการเข้าถึงบริการสุขภาพขั้นพื้นฐานของผู้ป่วยโรคเบาหวาน กรณีศึกษาจังหวัดเชียงใหม่. วารสารสาธารณสุขมหาวิทยาลัยบูรพา. 2015;10:77-86.
Chaikoolvatana A, Pakasit V. Evaluation of the establishment of health promoting hospital via geographic information system in the north-eastern area of Thailand. Science, Engineering and Health Studies 2018; 12: 47-58.
รัตน์ระพี พลไพรสรรพ์, นิดาพรรณ สุรีรัตนันท์, อัครา ประโยชน์. ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ของโรควัณโรค. วารสารเทคโนโลยีสารสนเทศ 2552; 5: 7-12.
สุปรียา ท่าต่อย. การจัดทำระบบฐานข้อมูลสุขภาวะผู้สูงอายุโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศภูมิศาสตร์ บนระบบแผนที่ออนไลน์. คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม: มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2559.
ชนม์ธนัช สุวรรณ, รัชฎาภรณ์ ทองแป้น. การจัดทำฐานข้อมูลประชากรผู้สูงอายุด้ายระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์: กรณีเทศบาลตำบลนำโจ้ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง. วารสารบัณฑิตวิจัย 2562; 10: 219-34.
สุธีรา พึ่งสวัสดิ์, สุภาภรณ์ คงพรหม, ธีรวุฒิ พงศ์เศรษฐไพศาล, นิตย์ธิดา ภัทรธีรกุล, ใจบุญ แย้มยิ้ม, ศราวุธ สุทธิรัตน์, และคณะ. การพัฒนาระบบสารสนเทศสำหรับติดตามอาการผู้ป่วยในโครงการเรียนรู้ร่วมกันแบบสหสาขาวิชาชีพ. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ 2561; 4: 7-19.
อาฟิน มูซอ. โปรแกรมการจัดการสภาวะสุขภาพผู้สูงอายุสำเร็จรูป. วารสารสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2561; 1: 52-63.