ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการปวดฟันในเด็กอายุ 3 - 12 ปี จังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการปวดฟันในเด็กอายุ 3 - 12 ปี ในเทศบาลเมืองแพรกษา จังหวัดสมุทรปราการ ดำเนินการศึกษาภาคตัดขวางในโรงเรียนสังกัดรัฐบาลและเอกชนทุกแห่งในเขตเทศบาลเมืองแพรกษา สุ่มตัวอย่างแบบ stratified multi-stage random sampling ใช้แบบสอบถามในการเก็บข้อมูลจากผู้ปกครองของนักเรียน วิเคราะห์ผลด้วยดัชนีความลาดเอียงของความไม่เสมอภาค (SII) และดัชนีความไม่เป็นธรรมแบบสัมพัทธ์ (RII) จากนักเรียน 1,299 คน พบว่ามีร้อยละ 28.8 ที่ผู้ปกครองรายงานว่าเคยมีอาการปวดฟันในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา ประสบการณ์การปวดฟันมักพบมากในนักเรียนที่มาจากครอบครัวที่มีเศรษฐานะต่ำ (RII=0.57; SE=0.10) ผู้ปกครองมีระดับการศึกษาต่ำ (RII=0.63; SE=0.10) และมีรายได้เฉลี่ยต่อครัวเรือนต่ำ (RII=0.52; SE=0.08) จากการวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติคพบว่า นักเรียนในกลุ่มเศรษฐานะระดับกลางชั้นบน/ระดับสูง และเศรษฐานะระดับกลางชั้นล่าง พบปัญหาปวดฟันน้อยกว่านักเรียนในกลุ่มเศรษฐานะระดับล่างชั้นบน (OR=0.69; 95%CI 0.51-0.95, OR=0.73; 95%CI 0.50-1.05 ตามลำดับ) นอกจากนี้ นักเรียนชั้นประถมศึกษามีโอกาสปวดฟันมากกว่า (OR=2.37; 95% CI = 1.59 - 3.42) ส่วนผู้ที่แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง (OR=0.50; 95% CI = 0.38 - 0.65) และเด็กที่ผู้ปกครองประเมินสถานะสุขภาพช่องปากของตนเองว่า “ดี/ดีมาก” (OR= 0.56; 95% CI=0.34-0.90) จะมีโอกาสปวดฟันน้อยกว่า โดยสรุป การวิจัยนี้แสดงความสัมพันธ์ระหว่างสถานภาพทางเศรษฐกิจและสังคมของครอบครัวกับอาการปวดฟันในเด็กอายุ 3 - 12 ปี นอกจากนี้ปัจจัยอื่นๆ เช่น ระดับชั้นเรียน พฤติกรรมสุขภาพช่องปากของเด็ก และพฤติกรรมสุขภาพช่องปากของผู้ปกครอง ก็มีบทบาทสำคัญเช่นกัน