กระท่อม : สมุนไพรในตำนาน คุณค่าอยู่ที่การนำไปใช้
บทคัดย่อ
ในปัจจุบันเป็นที่ทราบกันว่าได้มีการพิจารณาผ่านรัฐสภาและมีมติปลดล็อกกระท่อมออกจากบัญชียาเสพติดประเภทที่ 5 โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 24 สิงหาคม 2564 ที่ผ่านมา ทำให้เกิดกระแสความสนใจขึ้นเป็นวงกว้างทั้งในส่วนของผู้ผลิตและผู้บริโภคทำให้ประชาชนทั่วไปสามารถปลูก หรือซื้อ ขาย ใบสด ที่ไม่ได้ปรุงหรือทำเป็นอาหารได้โดยไม่ผิดกฎหมาย และด้วยสรรพคุณทางยาของกระท่อม จึงมีการใช้แบบภูมิปัญญาดั้งเดิมตามวิถีของคนในชุมชน โดยเฉพาะทางภาคใต้ของประเทศไทย เนื่องจากเป็นพืชพื้นถิ่นที่ขึ้นในภาคใต้โดยธรรมชาติ โดยการนำใบกระท่อมสดมาเคี้ยว (นำใบสดมาลอกก้านใบออก โดยเคี้ยวเหลือแต่กาก แล้วคายออก ดื่มน้ำตาม) เพื่อกระตุ้นประสิทธิภาพของการทำงานเป็นหลัก การกินใบกระท่อมจะเลือกใช้ใบกลางอ่อนถึงกลางแก่ ไม่กินยอด ยามีฤทธิ์เย็น มีรสฝาดเผื่อน เมาเบื่อขม ทำให้กินแล้วทนแดดได้นาน การใช้เป็นยาของแพทย์แผนไทยจะใช้ทุกส่วน เพราะมีการออกฤทธิ์ที่ต่างกัน
เอกสารอ้างอิง
วิชาญ ทรายอ่อน. พืชกระท่อม. สำนักวิชาการ หอสมุดรัฐสภา สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://library.parliament.go.th/th/radioscript-rr2564-jun6
สาวิตรี อัษณางค์กรชัย, ดาริกา ใสงาม, สมสมร ชิตตระการ, อาภา ศิริวงศ์ ณ อยุธยา, จุไรทิพย์ หวังสินทวีกุล. บทสรุปของพืชกระท่อม [อินเทอร์เน็ต]. หน่วยระบาดวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์; 2558 [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://cads.in.th/cads/media/upload/1594881548-Kratom%20Final.pdf
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. รู้จักสายพันธุ์กระท่อมกับการใช้กระท่อมตามภูมิปัญญาหมอพื้นบ้านและการใช้แบบพื้นบ้าน [อินเทอร์เน็ต]. 2021 [เข้าถึงเมื่อ 23 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.facebook.com/175702865780858/posts/6881398618544549/.
ปรางรุจี นาคอิ่ม. สรุปการประชุม “กระท่อม พืชยาทางการแพทย์แผนไทย” 6-9-2564 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.srisangworn.go.th/depart/pharmacy/ข่าว/สรุปการประชุม%20กระท่อม%20พืชยาทางการแพทย์แผนไทย.pdf
สาวิตรี อัษณางค์กรชัย, อาภา ศิริวงศ์ ณ อยุธยา, บรรณาธิการ. พืชกระท่อมในสังคมไทย.
สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด กระทรวงยุติธรรม, กรุงเทพฯ: บางกอกบล๊อก; 2548.
จุไรทิพย์ หวังสินทวีกุล. พืชกระท่อม (Kratom) [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: file:///C:/Users/BowBow/Downloads/Kratom%20CPE%20juraithip%2015%20March%202017---%20(1).pdf
สมาคมเภสัชกรรมไทยโบราณแห่งประเทศไทย. คัมภีร์แพทย์ไทยแผนโบราณ เล่ม 1 – 3 ขุนโสภิต บรรณลักษณ์ (อำพัน กิตติขจร) วัดสามพระยา เขตพระนคร.
ศุภชัย ติยวรนันท์, ชยันต์ พิเชียรสุนทร. ประมวลตำรับยา วัดราชโอรสาราม ฉบับรวมศิลาจารึก 5 แผ่น ที่ทำแทนแผ่นที่สูญหาย. พิพิธภัณฑ์เภสัชศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2558.
พระธาตรี อุปปลวณโณ. ประมวลตำรายา อโรคยาศาลวัดป่ากุดฉนวนอุดมพร ฉบับสงวนเก็บรักษาฯ. อโรคยาศาลวัดป่ากุดฉนวนอุดมพร: ริช แอนด์ ซีมลี; 2557.
ณัฐรดา บุรุษเลี่ยม. คุณค่าสมุนไพร ภูมิปัญญาไทย 4 ภาค [ปกิณกะ]. วารสารโรงพยาบาลชลบุรี 2563;45:65-74.
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. ขมิ้นอ้อย [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 23 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://apps.phar.ubu.ac.th/thaicrudedrug/main.php?action=viewpage&pid=151
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. ทับทิม [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 23 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: http://www.phargarden.com/main.php?action=viewpage&pid=230
MedThai. เบญกานี สรรพคุณและประโยชน์ของลูกเบญกานี 15 ข้อ ! [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 23 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://medthai.com/เบญกานี/#google_vignette
มติชนสุดสัปดาห์. กระท่อม-กัญชา ภูมิปัญญาบรรพชนไทยเพื่อลูกหลาน. สมุนไพรเพื่อสุขภาพ โครงการสมุนไพรเพื่อการพึงพาตนเอง [อินเทอร์เน็ต]. มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 9 - 15 กุมภาพันธ์ 2561 [เข้าถึงเมื่อ 23 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.matichonweekly.com/column/article_81038
จริยา ทิพย์หทัย. ฝิ่น. คลังทรัพยากรการศึกษาแบบเปิด. 21 มกราคม 2562. [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 23 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://oer.learn.in.th/search_detail/result/113993#
ดวงแก้ว ปัญญาภู, สุเมธี นามเกิด, นิตาภา อินชัย, กุลสิริ ยศเสถียร. กระท่อม : สมุนไพรหรือยาเสพติด [บทปริทัศน์]. วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2566];14(3) :242-56. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JTTAM/article/view/113546/165292
บุษบา ประภาสพงศ์, ศิริมาลา สุวรรณโภคิน, อุทัย ไชยกลาง. แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ ภูมิปัญญาทางการแพทย์และมรดกทางวรรณกรรมของชาติ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สกสค.ลาดพร้าว; 2547.
อำนวย ธัญรัตน์ศรีสกุล.พืชกระท่อมกับการดูแลสุขภาพของคนไทย [บทความวิชาการ]. วารสารวิจัยและนวัตกรรมทางสุขภาพ [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2566];5:1-9. เข้าถึงได้จาก: file:///C:/Users/BowBow/Downloads/3.1+ +พืชกระท่อมกับการดูแลสุขภาพของคนไทย.pdf
วุฒิเชษฐ รุ่งเรือง. พิษวิทยาของพืชกระท่อม [บทความวิชาการ]. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2566];30(2):118-24. เข้าถึงได้จาก: file:///C:/Users/User/Downloads/wtsomchai ,+%7B$userGroup%7D,+118-124+พิษวิทยา_วุฒิเชษฐ+2.pdf
กองควบคุมวัตถุเสพติด สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข. กระท่อม (Kratom) [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://mnfda.fda.moph.go.th/narcotic/?p=6063
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
การอนุญาต
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพิ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารโรงพยาบาลชลบุรี