ภาวะแทรกซ้อนเฉียบพลันทางโลหิตวิทยาในผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการฉายรังสี

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้ป่วยและโรงพยาบาล การระบุลักษณะของผู้ป่วยที่ได้ประโยชน์จากการเจาะ CBC ระหว่างการฉายรังสีมีความสำคัญ การศึกษานี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับ Hematotoxicity ระหว่างการฉายรังสี

วิธีการศึกษา  ข้อมูลผู้ป่วยมะเร็งซึ่งประกอบด้วย อายุ เพศ การให้เคมีบำบัดร่วมกับการฉายรังสี ปริมาณรังสี จำนวน Fractions จุดประสงค์ของการรักษา Fractionation ตำแหน่งการฉายรังสี และผล CBC ก่อนการฉายรังสีได้รับการเก็บรวบรวม ใช้ CTCAE v.5.0 Grade 3 ขึ้นไปเป็นตัวแปรผลลัพธ์ วิเคราะห์ด้วย Multiple logistic regression

ผลการศึกษา มีผู้ป่วยได้รับการประเมิน 496 คน ผู้ป่วย 9 คน (1.8%), 3 คน (0.6%), 0 คน (0%) และ 23 คน (5%) มีภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำ, เม็ดเลือดขาวชนิด Neutrophil ต่ำ, เกร็ดเลือดต่ำ และโลหิตจาง Grade 3 ขึ้นไปตามลำดับ การฉายรังสีเพื่อประคับประคองมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยยะสำคัญทางสถิติกับภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำ Grade 3 ขึ้นไป (adjusted OR 25.344; 95% CI 1.303-493.06; p-value 0.033) ขณะที่การฉายรังสีบริเวณเชิงกราน และการมี Hb ก่อนการฉายรังสีน้อยกว่า 8g/dL มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยยะสำคัญทางสถิติกับภาวะโลหิตจาง Grade 3 ขึ้นไป (adjusted OR 18.479; 95% CI 3.999-85.381; p-value <0.001 และ adjusted OR 45.119; 95% CI 4.952-411.079; p-value <0.001 ตามลำดับ)

สรุป เพราะฉะนั้นปัจจัยที่สัมพันธ์กับ Hematotoxicity ระหว่างการฉายรังสีประกอบด้วย การฉายรังสีเพื่อประคับประคอง การฉายรังสีบริเวณเชิงกราน และการมี Hb ก่อนการฉายรังสีน้อยกว่า 8g/dL

คำสำคัญ ภาวะโลหิตจาง, ภาวะแทรกซ้อนของเม็ดเลือด, ภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำ, การฉายรังสี