Letermovir: ยาใหม่สำหรับการป้องกันและรักษาโรคติดเชื้อไซโตเมกะโลไวรัส

ผู้แต่ง

  • สุพัตรา สังวรณ์ หน่วยแพ้ยา ฝ่ายเภสัชกรรม โรงพยาบาลศิริราช
  • ชลากร ฤทธิ์พิรุณ หน่วยแพ้ยา ฝ่ายเภสัชกรรม โรงพยาบาลศิริราช

คำสำคัญ:

ไซโตเมกะโลไวรัส; Letermovir, HSCT; การปลูกถ่ายอวัยวะ

บทคัดย่อ

ไซโตเมกะโลไวรัส หรือ Cytomegalovirus (CMV) เป็นเชื้อไวรัสที่ไม่ก่ออันตรายในผู้ป่วยสุขภาพดีแต่สามารถส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงในผู้ป่วยที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไขกระดูกหรืออวัยวะ อาจก่อให้เกิดภาวะทุพพลภาพและนำไปสู่การเสียชีวิตได้ โดยเชื้อ CMV นี้เป็นเชื้อไวรัสที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดจากกระแสเลือด (hematopoietic-cell transplantation;HSCT) หรือผู้ป่วยที่มีการปลูกถ่ายอวัยวะ ปัจจุบันมียาที่ใช้ในการป้องกันหรือรักษาอยู่หลายชนิด ได้แก่ ganciclovir, valganciclovir, cidofovir และ foscarnet เป็นยาที่กลไกลการออกฤทธิ์แบบเดียวกัน คือ ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ CMV DNA polymerase ทำให้เชื้อไวรัสไม่สามารถแบ่งเซลล์เพิ่มจำนวนได้ซึ่งมีปัญหาเรื่องผลข้างเคียงต่าง ๆ ได้แก่ กดไขกระดูก พิษต่อไต เป็นต้น เมื่อปี 2017 US FDA ได้อนุมัติยา letermovir ซึ่งเป็นยาในกลุ่ม terminase complex inhibitor การออกฤทธิ์มีความจำเพาะต่อการฆ่าเชื้อ CMV มากขึ้นซึ่ง letermovir สามารถลดการติดเชื้อ CMV หลังปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดหรืออวัยวะได้ ลดอัตราการตาย รวมไปถึงลดการปฏิเสธอวัยวะผลข้างเคียงไม่มีฤทธิ์กดไขกระดูก หรือ เป็นพิษต่อไต  สรุปได้ว่า letermovir เป็นยาที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยในผู้ป่วย HSCT หรือผู้ป่วยที่ปลูกถ่ายอวัยวะ

คำสำคัญ: CMV, Letermovir, HSCT, การปลูกถ่ายอวัยวะ

ประวัติผู้แต่ง

สุพัตรา สังวรณ์, หน่วยแพ้ยา ฝ่ายเภสัชกรรม โรงพยาบาลศิริราช

มหาวิทยาลัยมหิดล

ชลากร ฤทธิ์พิรุณ, หน่วยแพ้ยา ฝ่ายเภสัชกรรม โรงพยาบาลศิริราช

มหาวิทยาลัยมหิดล

เอกสารอ้างอิง

PREVYMIS (Letermovir) Tablets and PREVYMIS (Letermovir) Injection [Internet]. U.S. Food and Drug Administration 2017 [cited 2018 Oct 10]. Available from: https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/nda/2017/209939Orig1s000,209940Orig1s000TOC.cfm.

Prevymis Kenilworth (NJ) [Internet]. Merck Sharp & Dohme Corp 2023 [cited 2023 Dec 10]. Available from: https://www.merck.com/product/usa/pi_circulars/p/prevymis/prevymis_pi.pdf.

Kim ES. Letermovir: First Global Approval. Drugs. 2018;78(1):147-52.

Marty FM, Ljungman P, Chemaly RF, Maertens J, Dadwal SS, Duarte RF, et al. Letermovir Prophylaxis for Cytomegalovirus in Hematopoietic-Cell Transplantation. N Engl J Med. 2017;377(25):2433-44.

Razonable RR, Humar A. Cytomegalovirus in solid organ transplantation. American journal of transplantation : official journal of the American Society of Transplantation and the American Society of Transplant Surgeons. 2013;13 Suppl 4:93-106.

Boeckh M. Current antiviral strategies for controlling cytomegalovirus in hematopoietic stem cell transplant recipients: prevention and therapy. Transplant infectious disease : an official journal of the Transplantation Society. 1999;1(3):165-78.

Ljungman P, Hakki M, Boeckh M. Cytomegalovirus in hematopoietic stem cell transplant recipients. Infectious disease clinics of North America. 2010;24(2):319-37.

Chemaly RF, Torres HA, Hachem RY, Nogueras GM, Aguilera EA, Younes A, et al. Cytomegalovirus pneumonia in patients with lymphoma. Cancer. 2005;104(6):1213-20.

Konoplev S, Champlin RE, Giralt S, Ueno NT, Khouri I, Raad I, et al. Cytomegalovirus pneumonia in adult autologous blood and marrow transplant recipients. Bone marrow transplantation. 2001;27(8):877-81.

Ljungman P. Cytomegalovirus pneumonia: presentation, diagnosis, and treatment. Seminars in respiratory infections. 1995;10(4):209-15.

Razonable RR. Epidemiology of cytomegalovirus disease in solid organ and hematopoietic stem cell transplant recipients. American journal of health-system pharmacy : AJHP : official journal of the American Society of Health-System Pharmacists. 2005;62(8 Suppl 1):S7-13.

Beam E, Razonable RR. Cytomegalovirus in solid organ transplantation: epidemiology, prevention, and treatment. Current infectious disease reports. 2012;14(6):633-41.

Bansal N, Arora A, Kumaran V, Mehta N, Varma V, Sharma P, et al. Atypical Presentation of Cytomegalovirus Infection in a Liver Transplant Patient. Journal of Clinical and Experimental Hepatology. 2011;1(3):207-9.

Marcelin JR, Beam E, Razonable RR. Cytomegalovirus infection in liver transplant recipients: Updates on clinical management. World Journal of Gastroenterology : WJG. 2014;20(31):10658-67.

Humar A, Snydman D. Cytomegalovirus in solid organ transplant recipients. American journal of transplantation : official journal of the American Society of Transplantation and the American Society of Transplant Surgeons. 2009;9 Suppl 4:S78-86.

Harvala H, Stewart C, Muller K, Burns S, Marson L, MacGilchrist A, et al. High risk of cytomegalovirus infection following solid organ transplantation despite prophylactic therapy. Journal of medical virology. 2013;85(5):893-8.

Park JM, Lake KD, Arenas JD, Fontana RJ. Efficacy and safety of low-dose valganciclovir in the prevention of cytomegalovirus disease in adult liver transplant recipients. Liver transplantation : official publication of the American Association for the Study of Liver Diseases and the International Liver Transplantation Society. 2006;12(1):112-6.

Majumdar S, Duvvuri S, Mitra AK. Membrane transporter/receptortargeted prodrug design: Strategies for human and veterinary drug development. Adv Drug Deliv Rev 2004;56:1437-52.

Melendez DP, Razonable RR. Letermovir and inhibitors of the terminase complex: a promising new class of investigational antiviral drugs against human cytomegalovirus. Infection and Drug Resistance. 2015;8:269-77.

Watcharananan SP, Louhapanswat S, Chantratita W, Jirasiritham S, Sumethkul V. Cytomegalovirus viremia after kidney transplantation in Thailand: predictors of symptomatic infection and outcome. Transplant Proc. 2012;44(3):701-5.

Goldner T, Hewlett G, Ettischer N, Ruebsamen-Schaeff H, Zimmermann H, Lischka P. The novel anticytomegalovirus compound AIC246 (Letermovir) inhibits human cytomegalovirus replication through a specific antiviral mechanism that involves the viral terminase. Journal of virology. 2011;85(20):10884-93.

Marschall M, Stamminger T, Urban A, Wildum S, Ruebsamen-Schaeff H, Zimmermann H, et al. In vitro evaluation of the activities of the novel anticytomegalovirus compound AIC246 (Letermovir) against herpesviruses and other human pathogenic viruses. Antimicrobial agents and chemotherapy. 2012;56(2):1135-7.

Verghese PS, Schleiss MR. Letermovir Treatment of Human Cytomegalovirus Infection Antiinfective Agent. Drugs of the future. 2013;38(5):291-8.

Letermovir: Drug information [Internet]. 2018 [cited 2018 Oct 28]. Available from: https://www.uptodate.com/contents/Letermovir-drug-information?source=history_widget.

Limaye A, Budde K, Humar A, Vincenti F, Kuypers D, Carroll R P. Letermovir vs Valganciclovir for Prophylaxis of Cytomegalovirus in High-Risk Kidney Transplant Recipients: A Randomized Clinical Trial. JAMA.2023;330(1):33–42.

Kropeit D, von Richter O, Stobernack HP, Rubsamen-Schaeff H, Zimmermann H. Pharmacokinetics and Safety of Letermovir Coadministered With Cyclosporine A or Tacrolimus in Healthy Subjects. Clinical pharmacology in drug development. 2018;7(1):9-21.

Stoelben S, Arns W, Renders L, Hummel J, Muhlfeld A, Stangl M, et al. Preemptive treatment of Cytomegalovirus infection in kidney transplant recipients with Letermovir: results of a Phase 2a study. Transplant international : official journal of the European Society for Organ Transplantation. 2014;27(1):77-86.

Patel R, Smith TF, Espy M, Portela D, Wiesner RH, Krom RA, et al. A prospective comparison of molecular diagnostic techniques for the early detection of cytomegalovirus in liver transplant recipients. The Journal of infectious diseases. 1995;171(4):1010-4.

Randhawa PS, Manez R, Frye B, Ehrlich GD. Circulating immediate-early mRNA in patients with cytomegalovirus infections after solid organ transplantation. The Journal of infectious diseases. 1994;170(5):1264-7.

Razonable RR, Brown RA, Wilson J, Groettum C, Kremers W, Espy M, et al. The clinical use of various blood compartments for cytomegalovirus (CMV) DNA quantitation in transplant recipients with CMV disease. Transplantation. 2002;73(6):968-73.

Marchetti S, Santangelo R, Manzara S, D'Onghia S, Fadda G, Cattani P. Comparison of real-time PCR and pp65 antigen assays for monitoring the development of Cytomegalovirus disease in recipients of solid organ and bone marrow transplants. The new microbiologica. 2011;34(2):157-64.

Niubo J, Perez JL, Martinez-Lacasa JT, Garcia A, Roca J, Fabregat J, et al. Association of quantitative cytomegalovirus antigenemia with symptomatic infection in solid organ transplant patients. Diagnostic microbiology and infectious disease. 1996;24(1):19-24.

Lo CY, Ho KN, Yuen KY, Lui SL, Li FK, Chan TM, et al. Diagnosing cytomegalovirus disease in CMV seropositive renal allograft recipients: a comparison between the detection of CMV DNAemia by polymerase chain reaction and antigenemia by CMV pp65 assay. Clinical transplantation. 1997;11(4):286-93.

Boeckh M, Bowden RA, Goodrich JM, Pettinger M, Meyers JD. Cytomegalovirus antigen detection in peripheral blood leukocytes after allogeneic marrow transplantation. Blood. 1992;80(5):1358-64.

The TH, van der Ploeg M, van den Berg AP, Vlieger AM, DER GIESSEN MV, VAN SON WJ. DIRECT DETECTION OF CYTOMEGALOVIRUS IN PERIPHERAL BLOOD LEUKOCYTES-A REVIEW OF THE ANTIGENEMIA ASSAY AND POLYMERASE CHAIN REACTION. Transplantation. 1992;54(2):193-8.

Schafer P, Tenschert W, Gutensohn K, Laufs R. Minimal effect of delayed sample processing on results of quantitative PCR for cytomegalovirus DNA in leukocytes compared to results of an antigenemia assay. J Clin Microbiol. 1997;35(3):741-4.

Razonable RR, Paya CV, Smith TF. Role of the Laboratory in Diagnosis and Management of Cytomegalovirus Infection in Hematopoietic Stem Cell and Solid-Organ Transplant Recipients. Journal of Clinical Microbiology. 2002;40(3):746.

Landini MP, Lazzarotto T, Maine GT, Ripalti A, Flanders R. Recombinant mono- and polyantigens to detect cytomegalovirus-specific immunoglobulin M in human sera by enzyme immunoassay. J Clin Microbiol. 1995;33(10):2535-42.

Halling VW, Maine GT, Groettum CM, Wilson JA, Spesard J, Brojanac S, et al. Clinical evaluation of a new recombinant antigen-based cytomegalovirus immunoglobulin M immunoassay in liver transplant recipients. Transplantation. 2001;71(3):395-7.

BMJ Best Practice cytomegalovirus infection [Internet]. 2023 [cited 2023 Dec 10]. Available from: https://bestpractice.bmj.com/topics/en-us/560/pdf/560.pdf.

Ramanan P, Razonable RR. Cytomegal`ovirus Infections in Solid Organ Transplantation: A Review. Infection & Chemotherapy. 2013;45(3):260-71.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-05-01 — อัปเดตเมื่อ 2024-05-18

เวอร์ชัน