The ผลกระทบของการกระจายยาสำหรับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ในหน่วยบริการปฐมภูมิ อำเภอเมืองลำปางในสถานการณ์โรคโควิด-19 ปี 2564

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: การแพร่ระบาดของโรคไวรัสโคโรนา 2019 ในปี 2564 เน้นให้ประชาชนอยู่บ้านมากที่สุด จึงมีการปรับรูปแบบการส่งยาให้ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ผ่านช่องทางต่าง ๆ เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับประทานยาอย่างต่อเนื่อง

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลกระทบทางด้านคลินิกและความพึงพอใจของผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ในแต่ละรูปแบบของการกระจายยา ในสถานการณ์โรคโควิด 19

วิธีวิจัย: การวิจัยแบบผสมผสาน ในผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่มารับบริการในหน่วยบริการปฐมภูมิ เขตเมืองลำปาง ช่วงเดือนพฤษภาคม 2564 ที่ได้รับยาใน 4 รูปแบบได้แก่ การรับยาทางไปรษณีย์ การมีอาสาสมัครประจำหมู่บ้าน (อสม.) ส่งยาให้ที่บ้าน การไปรับยาที่ร้านยาชุมชนอบอุ่นในโครงการ และ การไปรับที่หน่วยบริการ คำนวณขนาดตัวอย่างตามขนาดประชากร เก็บข้อมูลโดยใช้แบบเก็บข้อมูลและแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบค่าความดันก่อน-หลัง โดยใช้สถิติ paired t-test และ chi² test ตามลักษณะของข้อมูลและวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการศึกษา: ผู้ป่วย 230 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 60.9) มีอายุเฉลี่ย 62.6 ± 8.7 ปี ใช้สิทธิ์การรักษาหลักประกันสุขภาพ (ร้อยละ 72.6) โดยมีโรคประจำตัว ได้แก่ ความดันโลหิตสูง เบาหวานและไขมันในเลือดสูง ได้รับยาตั้งแต่ 1 ขนานถึง 10 ขนาน มีค่ามัธยฐานอยู่ที่ 3 (2-4) ขนาน ประเมินผลลัพธ์ทางคลินิกของผู้ป่วยได้ 177 คน พบว่า ค่าความดันโลหิตในเดือนพฤษภาคม 2564 และวันที่ติดตามการรักษา ไม่แตกต่างกัน ทั้ง systolic blood pressure [128.9±12.1 vs. 128.8±14.4, p=0.917] และ diastolic blood pressure [74.6 ± 8.4 vs. 74.1 ± 8.2, p=0.442] ผู้ป่วยมีความพึงพอใจต่อการได้รับยาทางไปรษณีย์ และ อสม. มาส่งถึงบ้าน สูงสุด

สรุปผล: ผู้ป่วยโรคเรื้อรังยังมีผลลัพธ์ทางคลินิกไม่ต่างจาก 2-3 เดือนก่อนปรับรูปแบบการส่งยาและผู้ป่วยพึงพอใจต่อการส่งยาทางไปรษณีย์ และ มี อสม. นำยามาให้ที่บ้านมากที่สุด