การพัฒนาระบบสร้างความต่อเนื่องสอดคล้องทางยาของโรงพยาบาลลำปางโดยใช้โปรแกรม E-Medical Reconciliation

ผู้แต่ง

  • รัชพิณ ชินวณิชัย กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลลำปาง
  • เหมราช สุขพันธุ์ กลุ่มงานกลุ่มงานศัลยกรรมออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลลำปาง
  • ชญานันทน์ นนท์เต็ม กลุ่มงานการพยาบาลผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลลำปาง
  • นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

การประสานรายการยา, ความคลาดเคลื่อนทางยา, ระบบอิเล็กทรอนิกส์

บทคัดย่อ

บทนำ ความคลาดเคลื่อนการสั่งยาบนหอผู้ป่วยโรงพยาบาลลำปางปี พ.ศ. 2565 ที่พบสูงสุด ได้แก่ ผู้ป่วยไม่ได้รับยาที่ควรได้รับร้อยละ 28.3 และสั่งยาผิดชนิดร้อยละ 24.9 ซึ่งความคลาดเคลื่อนเหล่านี้สามารถป้องกันได้ด้วยระบบประสานรายการยา

วัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาและประเมินผลระบบสร้างความความต่อเนื่องสอดคล้องทางยาทางอิเล็กทรอนิกส์

วิธีวิจัย การวิจัยแบบผสม ระหว่างวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2566 ถึง 31 มีนาคม พ.ศ. 2567 เก็บข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์ปัญหาระบบเดิมและสำรวจความคาดหวังเพื่อพัฒนาระบบ E-Medical Reconciliation โดยใช้บนหอผู้ป่วยอายุรกรรม 5 แห่ง แล้วติดตามข้อมูลเชิงปริมาณ ได้แก่ ร้อยละที่ทำการประสานรายการยาภายใน 24 ชั่วโมง และเปรียบเทียบความคลาดเคลื่อนการสั่งยาก่อนและหลังใช้ระบบ

ผลการวิจัย การประสานรายการยาด้วยระบบเดิม ผู้เกี่ยวข้องปฏิบัติงานแตกต่างจากแนวทางที่โรงพยาบาลกำหนดไว้ เภสัชกรเป็นหลักในขั้นตอนบันทึกข้อมูลยาแต่ปฏิบัติได้เฉพาะในเวลาราชการแพทย์จึงสั่งใช้ยาก่อนเปรียบเทียบรายการยา ส่งผลให้เกิดความคลาดเคลื่อนของการสั่งใช้ยา การพัฒนาระบบ E-Medical Reconciliation และกำหนดแนวทางปฏิบัติงานของผู้เกี่ยวข้องใหม่ พบว่าหลังนำระบบลงสู่การปฏิบัติในหอผู้ป่วยอายุรกรรม มีการประสานรายการยาร้อยละ 69.8 (เป้าหมายร้อยละ 60) จำนวนครั้งของผู้ป่วยแรกรับที่ทำการประสานรายการยาภายใน 24 ชั่วโมง ร้อยละ 75.9 (เป้าหมายร้อยละ 60) ความคลาดเคลื่อนจากการสั่งยาระดับ A-B และระดับ C-I มีแนวโน้มลดลง อย่างมีนัยสำคัญ (p-value<0.05)

สรุปผล ระบบ E-Medical Reconciliation จากการพัฒนาแนวทางร่วมกันระหว่างวิชาชีพ ส่งผลให้ร้อยละการประสานรายการยาในผู้ป่วยแรกรับบนระบบ E-Medical Reconciliation และการประสานรายการยาภายใน 24 ชั่วโมงสูงกว่าเป้าหมายที่กำหนด (ร้อยละ 60) ค่าพยากรณ์ความคลาดเคลื่อนจากการสั่งยาผู้ป่วยในทุกระดับมีแนวโน้มลดลง

ประวัติผู้แต่ง

รัชพิณ ชินวณิชัย, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลลำปาง

ภ.บ., บธ.ม.

เหมราช สุขพันธุ์, กลุ่มงานกลุ่มงานศัลยกรรมออร์โธปิดิกส์ โรงพยาบาลลำปาง

พ.บ., ว.ว.สาขาออโธปิดิกส์

ชญานันทน์ นนท์เต็ม, กลุ่มงานการพยาบาลผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลลำปาง

พย.บ., พ.ม.

นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ภ.บ., ภ.บ. (บริบาลเภสัชกรรม), วท.ด. (เภสัชศาสตร์)

เอกสารอ้างอิง

จันทร์จารึก รัตนเดชสกุล, ภาสกร รัตนเดชสกุล. ความคลาดเคลื่อนทางยา (medication error) กับการใช้ประโยชน์ในระบบจัดการด้านยา [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: ศูนย์การศึกษาต่อเนื่องทางเภสัชศาสตร์ สภาเภสัชกรรม; 2560 [สืบค้นเมื่อ 24 ธ.ค. 2566]. สืบค้นจาก: https://ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option=article_detail&subpage=article_detail&id=303

กรองหทัย มะยะเฉี่ยว, โพยม วงศ์ภูวรักษ์. ผลของกระบวนการสร้างความสอดคล้องต่อเนื่องทางยา ณ หอผู้ป่วยศัลยกรรมของโรงพยาบาลศูนย์แห่งหนึ่ง. วารสารเภสัชกรรมไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [สืบค้นเมื่อ 24 ธ.ค. 2566];8(1):35-47. สืบค้นจาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/TJPP/article/view/169672

The Joint Commission on Accreditation of Healthcare Organization. National patient safety goals [Internet]. n.p.: The Joint Commission Enterprise. 2023 [cited 2023 May 06]. Available from: https://www.jointcommission.org/-/media/tjc/documents/standards/national-patient-safety-goals/2023/npsg_chapter_hap_jul2023.pdf

ธิดา นิงสานนท์. Medication Reconciliation. ใน: ธิดา นิงสานนท์, ปรีชา มนทกานติกุล, สุวัฒนา จุฬาวัฒนทล, บรรณาธิการ. Medication Reconciliation. กรุงเทพมหานคร: สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย); 2551. หน้า 1-25.

Cadwallader J, Spry K, Morea J, Russ A. L, Duke J, Weiner M. Design of a medication reconciliation application facilitating clinician-focused decision making with data from multiple sources. Appl Clin Inform. 2013;4(1):110-25. doi: 10.4338/ACI-2012-12-RA-0057.

Cullinan S, O’ Mahony D, Byrne S. Application of the structured history taking of medication use tool to optimise prescribing for older patients and reduce adverse events. Int J Clin Pharm. 2016;38(2):374-9. doi: 10.1007/s11096-016-0254-0.

เด่นดวง บุญรังสรรค์. การพัฒนาระบบสั่งจ่ายยาเพื่อลดความคลาดเคลื่อนทางยาของผู้ป่วยที่มาติดตามการรักษา ณ โรงพยาบาลสวนผึ้ง [วิทยานิพนธ์เภสัชศาสตรมหาบันฑิต]. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2553.

Mekonnen AB, Abebe TB, McLachlan AJ, Brien JA. Impact of electronic medication reconciliation interventions on medication discrepancies at hospital transitions: a systematic review and meta-analysis. BMC Med Inform Decis Mak. 2016;16(1):112. doi: 10.1186/s12911-016-0353-9.

Mekonnen AB, McLachlan AJ, Brien JA. Effectiveness of pharmacist-led medication reconciliation programmes on clinical outcomes at hospital transitions: a systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2016;6(2):e010003. doi:10.1136/bmjopen-2015-010003.

Crosswhite R, Beckham SH, Gray P, Hawkins PR, Hughes J. Using a multidisciplinary automated discharge summary process to improve information management across the system. Am J Manag Care. 1997;3(3):473-9. PMID: 10169522.

ณิชากร พิริยะชนานุสรณ์, นพดล ชลอธรรม, นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์. การปรับปรุงและประเมินผลระบบงานประสานรายการยา ณ หอผู้ป่วยศัลยกรรมกระดูกของโรงพยาบาลศูนย์แห่งหนึ่ง. วารสารเภสัชกรรมไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [สืบค้นเมื่อ 24 ธ.ค. 2566];15(3):750-65. สืบค้นจาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/TJPP/article/view/258011

ชมพูนุท พัฒนจักร, เพชรรัตน์ดา ราชดา. ผลของการประสานรายการยา ในหอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิิง โรงพยาบาลทั่วไปแห่งหนึ่ง. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [สืบค้นเมื่อ 20 เม.ย. 2567];33(3):298-307. สืบค้นจาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TJHP/article/view/263797

จันทนี ฉัตรวิริยาวงศ์, สุรพงษ์ ตุลาพันธุ์. ผลของกระบวนการประสานรายการยาในหอผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์. สวรรค์ประชารักษ์เวชสาร [อินเทอร์เน็ต]. 2561 สืบค้นเมื่อ 20 เม.ย. 2567];15(3):95-102. สืบค้นจาก: https://thaidj.org/index.php/smj/article/view/6071

กัญญามาส จีนอนันต์, อารีวรรณ เชี่ยวชาญวัฒนา, กรแก้ว จันทภาษา, ธิดา นิงสานนท์. การดำเนินงานการประสานรายการยากรณีผู้ป่วยในของโรงพยาบาลรัฐในเขตสุขภาพที่ 7 สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. วารสารเภสัชศาสตร์อีสาน. 2560;13(4):11-23. doi: 10.14456/ijps.2017.23.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-12-18