ต้นทุนรายกิจกรรมการควบคุมโรคไข้มาลาเรีย กรณีศึกษา 2 ตำบล ในจังหวัดสระบุรี

บทคัดย่อ

ในรอบ 7 เดือนที่ผ่านมา สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 4 จังหวัดสระบุรี พบผู้ป่วยโรคมาลาเรีย 23 รายครอบคลุม 7 หมู่บ้าน ตำบลชะอมและตำบลท่ามะปราง อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี ใช้มาตรการหลักสำคัญเพื่อควบคุมยุงพาหะพื้นที่ซึ่งมีการแพร่เชื้อสูง แต่ละมาตรการมีต้นทุนสูงและประสิทธิภาพที่แตกต่างกัน การศึกษานี้จึงสนใจประมาณค่า ต้นทุนรวมของหน่วยงาน ต้นทุนรวมของกิจกรรม และต้นทุนต่อหน่วยของกิจกรรม การควบคุมโรคมาลาเรีย เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา โดยเก็บข้อมูลต้นทุนย้อนหลัง เดือนตุลาคม พ.ศ. 2565 ถึง เดือน เมษายน พ.ศ. 2566       ผลการศึกษาพบว่า หน่วยงานที่มีต้นทุนรวมในการดำเนินงานสูงสุด คือ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 4 จังหวัดสระบุรี จำนวนต้นทุน 1,856,570 บาท กิจกรรมที่มีต้นทุนรวมสูงสุด คือ การพ่นฝอยละเอียดด้วยระบบ Ultra Low Volume (ULV) 1,219,278.20 บาท และต้นทุนต่อหน่วยที่มากที่สุดคือการพ่นสารเคมีชนิด มีฤทธิ์ตกค้าง 1,679.98 บาท ต่อหลังคาเรือน สรุปต้นทุนเกี่ยวข้องกับการใช้น้ำยาสารเคมีควบคุมยุงพาหะมีต้นทุนสูงที่สุด ซึ่งหน่วยงานที่รับผิดชอบ กิจกรรมดังกล่าว เป็นหลัก คือ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 4 จึงทำให้เป็นหน่วยงานที่มีต้นทุนการดำเนินกิจกรรม สูงสุด ข้อเสนอแนะ ควรมีการพัฒนาให้หน่วยงานในพื้นที่ดำเนินการเตรียมความพร้อมในการควบคุมโรค เช่นการเขียนโครงการจัดซื้อวัสดุ อุปกรณ์ และควรจัดการอบรมการค้นหาผู้ป่วยโดยใช้การเจาะเลือดด้วยชุดตรวจวินิจฉัยอย่างรวดเร็ว (RDT) และการสอบสวนโรค จับยุง และประชาสัมพันธ์ ถือเป็นกิจกรรมที่มีต้นทุนต่อคนต่ำ จึงเหมาะสำหรับนำกิจกรรมสองกิจกรรมนี้มาใช้ในพื้นที่ซึ่งมีการระบาด

คำสำคัญ: การวิเคราะห์ต้นทุน, มาลาเรีย, ต้นทุนต่อหน่วย, การควบคุมโรค