ผลของโปรแกรมส่งเสริมสมรรถนะของตน ในการออกกำลังกายแบบก้าวตามตาราง ในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงต่อพฤติกรรมการออกกำลังกายและระดับความดันโลหิต

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ เป็นการศึกษากึ่งทดลองแบบสองกลุ่ม วัดผลก่อนและหลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมสมรรถนะของตน ในการออกกำลังกายแบบก้าวตามตาราง ในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงต่อพฤติกรรมการออกกำลังกาย และระดับความดันโลหิต โดยมีกลุ่มตัวอย่างจำนวน 60 คน สุ่มเป็นกลุ่มทดลองจำนวน 30 คน และกลุ่มเปรียบเทียบ 30 คน ระยะเวลาเข้าร่วมกิจกรรม    7 สัปดาห์ กลุ่มทดลองได้รับการส่งเสริมสมรรถนะของตนในการออกกำลังกายแบบก้าวตามตาราง โดยผู้วิจัยประยุกต์ใช้แนวคิดการส่งเสริมสมรรถนะของตน ของ แบนดูรา 4 วิธีการ จากการใช้ประสบการณ์ชีวิต การเรียนรู้จากบุคคลต้นแบบในการกระตุ้น การสร้างแรงจูงใจ เพื่อให้เกิดพฤติกรรมการออกกำลังกายในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดโรคความดันโลหิตสูง และสะท้อนผลลัพธ์ของระดับค่าความดันโลหิต     เก็บข้อมูลในช่วงเดือน มิถุนายน ถึง เดือน สิงหาคม 2565 โดยรวบรวมข้อมูลจากแบบสัมภาษณ์ข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามพฤติกรรมการออกกำลังกาย และการวัดค่าระดับความดันโลหิต ที่ได้ผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ 5 คน มีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามพฤติกรรมการออกกำลังกาย เท่ากับ 1   และทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติที (Dependent t -test)

ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการออกกำลังกาย และค่าเฉลี่ยระดับความดันโลหิตดีขึ้นกว่าก่อนการทดลอง และดีขึ้นกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จากการวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะว่า ทีมสุขภาพที่มีบทบาทในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุในชุมชนควรสนับสนุนการส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุที่ยังไม่เป็นโรค ผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดโรค และผู้สูงอายุกลุ่มโรคเรื้อรัง ให้มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพที่เหมาะสม โดยการใช้สื่อสุขภาพที่เป็นวิถีชีวิตเดิมของชุมชน ของคนในพื้นที่ เช่นการใช้เพลงประจำจังหวัด เพลงพื้นบ้าน ในการนำมาออกแบบกิจกรรมที่สอดคล้องกับปัญหาสุขภาพ เพื่อให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพแบบค่อยเป็นค่อยไปในวิถีชีวิต และวัฒนธรรมที่ไม่แตกต่างจากเดิม ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดแรงจูงใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงง่ายขึ้น