ประสบการณ์การควบคุมป้องกันโรคติดต่อในชาวพม่า อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ปี ๒๕๔๗

บทคัดย่อ

รายงานนี้ได้นำเสนอประสบการณ์การใช้ข้อมูลทางระบาดวิทยา ในการติดตามและประเมินผลการควบคุม ป้องกันโรคติดต่อที่สำคัญ ในกลุ่มประชากรต่างชาติซึ่งเกือบทั้งหมดเป็นชาวพม่า อาศัยบริเวณชายแดนไทยพม่า อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก การดำเนินงานควบคุมป้องกันโรคประกอบด้วย การจัดบริการสาธารณสุข ทั้งในสถานบริการสาธารณสุข และบริการเชิงรุกในชุมชน โดยมีอาสาสมัครต่างชาติประจำชุมชนและโรงงาน เป็นผู้ช่วยเหลือและประสานงานระหว่างหน่วยบริการสาธารณสุขและประชากรเป้าหมาย ส่วนการติดตาม และประเมินผลการดำเนินงานนั้นได้รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลจากรายงานการเฝ้าระวังโรค รายงานการ ควบคุมป้องกันโรค และรายงานผลการตรวจรักษาผู้ป่วย จากสถานบริการสาธารณสุขของรัฐทุกแห่ง ใน อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก

จากการศึกษาพบว่า อุบัติการณ์ของโรคติดต่อที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีนลดลงมาก โดยในปี ๒๕๔๕ พบ ผู้ป่วยโรคคอตีบชาวพม่า ๒ ราย และไม่พบในปี ๒๕๔๖ และ ๒๕๔๗ ส่วนโรคหัดยังพบมีรายงาน ๑ รายใน ปี ๒๕๔๕ และ ๒๕๔๖ และ ๔ รายในปี ๒๕๔๗ อัตราการขาดยาระหว่างการรักษาวัณโรคปอดมีแนวโน้มลดลงในผู้ป่วยชาวไทยมากกว่าชาวพม่า อัตราการติดเชื้อเอชไอวีในกลุ่มหญิงบริการทางเพศซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวพม่า มีแนวโน้มลดลงจากร้อยละ ๒๘.๑ ในปี ๒๕๔๒ เป็นร้อยละ ๑๐.๐ ในปี ๒๕๔๗ ส่วนอัตราการติดเชื้อเอชไอวีในหญิงตั้งครรภ์ชาวพม่ามีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี ๒๕๔๒ จนถึงปี ๒๕๔๖ ซึ่ง พบอัตราสูงสุดคือ ร้อยละ ๔.๐ และเริ่มลดลงในปี ๒๕๔๗ ซึ่งพบร้อยละ ๑.๖ สำหรับการติดเชื้อเอชไอวีในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ชาวไทยมีอัตราต่ำกว่า และมีแนวโน้มลดลงตั้งแต่ปี ๒๕๔๔ เป็นต้นมา จำนวนผู้ป่วยมาลาเรียทั้งชาวไทยและพม่ามีแนวโน้มลดลง โดยผู้ป่วยชาวไทยลดลงจาก ๕,๔๙๕ ราย ในปี ๒๕๔๓ เหลือ ๑,๐๐๙ ราย ในปี ๒๕๔๗ ส่วนผู้ป่วยชาวพม่าลดลงจาก ๑๔,๐๓๘ ราย ในปี ๒๕๔๓ เหลือ ๔,๓๘๑ ราย ในปี ๒๕๔๗ สำหรับการเสียชีวิตก็มีแนวโน้มลดลงเช่นเดียวกัน อัตราการติดเชื้อพยาธิโรคเท้าช้างในชาวพม่า ซึ่งผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่ยังไม่มีอาการ มีแนวโน้มลดลงจากร้อยละ ๒.๓๗ ในปี ๒๕๓๘ เหลือร้อยละ ๐.๑๘ ในปี ๒๕๔๗ ส่วนอัตราการติดเชื้อในชาวไทยก็พบลดลง โดยพบว่าต่ำกว่าร้อยละ ๑ มาตั้งแต่ปี ๒๕๓๘

การจัดบริการสาธารณสุขเชิงรุกในการดำเนินงานควบคุมป้องกันโรค ในชาวต่างชาติที่อาศัยอยู่ ชายแดนไทย-พม่า อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก โดยมีอาสาสมัครสาธารณสุขต่างชาติเป็นผู้ช่วยเหลือ สามารถลดปัญหาโรคติดต่อที่สำคัญลงได้ระดับหนึ่ง