ระบบการกำหนดและควบคุมราคายา ในต่างประเทศ: ผลกระทบต่อราคายา และค่าใช้จ่ายด้านยา

บทคัดย่อ

นานาประเทศทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทย ประสบปัญหาภาระค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพเพิ่มสูงขึ้น สาเหตุที่สำคัญมาจากค่าใช้จ่ายด้านยา หลายประเทศจึงมีนโยบายควบคุมราคายาเพื่อแก้ไขปัญหานี้ แต่ประเทศไทย ยังไม่มีมาตรการดังกล่าว การศึกษาระบบการกำหนดและควบคุมราคายาของต่างประเทศ เป็นประโยชน์ในการนำมาประยุกต์ใช้เป็นแนวทางในการกำหนดนโยบายของประเทศไทยการศึกษาเอกสารนี้จึงมี วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบบการกำหนดและควบคุมราคายาในต่างประเทศที่มีผลกระทบต่อราคายาและค่าใช้จ่ายด้านยา โดยการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบจากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ คือ PubMed และ Science Direct และแหล่งข้อมูลอื่นๆ เช่น อินเตอร์เน็ท หนังสือ บทความต่าง ๆ ในช่วงเดือนมกราคม - กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 พบว่า มี 20 งานวิจัยที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือกและได้นำมาทบทวนอย่างละเอียดร่วม กับข้อมูลจากแหล่งอื่น ๆ การทบทวนวรรณกรรม แสดงให้เห็นว่า สหภาพยุโรป เครือรัฐออสเตรเลีย แคนาดาสาธารณรัฐประชาชนจีน เป็นต้น มีมาตรการกำหนดและควบคุมราคายาแตกต่างกัน ส่วนใหญ่ใช้การควบคุมราคายาโดยตรงด้วยวิธี International Price Comparison ร่วมกับ Reference Pricing โดยผู้ป่วยมีส่วนร่วมในการจ่ายเงิน และพบว่ายามีราคาแพงในประเทศที่ควบคุมราคายาไม่เข้มงวด ดังนั้นประเทศไทยควรศึกษาวิจัยเพื่อวิเคราะห์ความเป็นไปได้ของการดำเนินนโยบายเกี่ยวกับราคายาที่เหมาะสมกับบริบทของประเทศไทยในทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ทั้งภาครัฐ ภาคอุตสาหกรรมยา รวมถึงแพทย์ ประชาชน และผู้จ่ายเงิน (payer) เพื่อร่วมกันกำหนดมาตรการที่มีประสิทธิภาพ โดยแนวทางที่ควรจะนำมาพิจารณาคือ มาตรการกำหนดราคายาที่ขอขึ้นทะเบียนใหม่ การใช้ระบบ Reference Pricing โดยให้ผู้ป่วยมีส่วนร่วมในการจ่ายเงิน และนโยบายการใช้ยาอย่างสมเหุตสมผล