การพัฒนารูปแบบการจัดบริการผู้ป่วยโรคเบาหวาน เครือข่ายสุขภาพอำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดบริการผู้ป่ วยโรคเบาหวานของเครือข่ายการดูแลผู้ป่ วย โรคเบาหวานอำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร กลุ่มตัวอย่างคือ เครือข่ายทีมสุขภาพที่เป็นสหวิชาชีพในการดูแลผู้ป่ วย โรคเบาหวาน จำนวน 52 คน และผู้ป่ วยโรคเบาหวานรายใหม่และรายเก่าที่ขึ้นทะเบียนในเครือข่ายการดูแลผู้ป่วย โรคเบาหวานโรงพยาบาลสามง่าม อำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร โดยคำนวณสูตรของ Taro Yamane ที่ระดับความเชื่อมั่น 95% ความคลาดเคลื่อนที่ ±5% จำนวนกลุ่มตัวอย่าง 278 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แนวคำถามในการสนทนากลุ่ม และแบบสอบถามในการประเมินความพึงพอใจต่อรูปแบบการจัดบริการผู้ป่ วยโรคเบาหวาน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า (1) เครือข่ายการดูแลผู้ป่ วยโรคเบาหวาน โรงพยาบาลสามง่าม อำเภอสามง่าม จังหวัดพิจิตร ประกอบด้วย 8 เครือข่าย ลักษณะการบริการเชิงรับ สภาพปัญหา ทีสำคัญคือ การคัดกรองสภาพปัญหาของผู้ป่ วยแต่ละรายทีมีภาวะแทรกซ้อนที ่ ต่างกัน และระยะเวลาในการรอคอยนาน ่ ส่งผลทำให้ผู้ป่ วยขาดความต่อเนื่องในการรักษา (2) รูปแบบการจัดบริการภายใต้แนวคิด Sam Ngam SERVICES ซึ่งเป็นการบริการแบบสหวิชาชีพทั้งเชิงรับและเชิงรุก เน้นการมีส่วนร่วมของเครือข่ายและชุมชน แนวคิดของรูปแบบ มีดังต่อไปนี้ Sam Ngam คือ เครือข่ายการดูแลผู้ป่ วยโรคเบาหวานอำเภอสามง่าม S=Services การบริการเชิงรุกโดย สหวิชาชีพ E=Empowerment การเสริมสร้างพลังอำนาจแก่ทีมเครือข่าย ผู้ป่ วยและผู้ดูแลโรคเบาหวาน R=Real-time การบริการที่เน้นข้อมูลที่ทันเวลาและมีการใช้ข้อมูลที่ทันสมัยเสมอ V=Volunteer การพัฒนาอาสาสมัครในการดูแล ติดตามและให้ความรู้แก่ผู้ป่ วยโรคเบาหวานและผู้ดูแล I=integration การผสมผสานการดูแลด้วยองค์กรหลายภาคส่วน C=Community การให้ความสำคัญในความร่วมมือของชุมชน E=Engagement การกำหนดแนวทางการดูแล การติดตาม การพัฒนาที่เป็นข้อตกลงร่วมกัน S=Smiles การบริการด้วยรอยยิ้ม (3) ประสิทธิผลของรูปแบบพบว่า ผู้ป่ วยโรคเบาหวานมีความพึงพอใจในรูปแบบการจัดบริการในระดับมาก (Mean=4.06, SD=0.736) โดยพบว่า ด้านการติดตาม ผลงานของทีมให้การดูแลสุขภาพ (Mean=4.18, SD=0.705) มากที่สุด ผลการวิจัยครั้งนี้เสนอแนะให้นำรูปแบบใช้ ในโรคอื่นๆ ที่ใกล้เคียงต่อไป