การศึกษาความชุกของการรับประทานโซเดียมปริมาณสูง ในประชากรจังหวัดแม่ฮ่องสอน ประทศไทย
คำสำคัญ:
การรับประทานโซเดียมปริมาณสูง, โซเดียม, โพแทสเซียม, โรคความดันโลหิตสูง, โรคของระบบหัวใจและหลอดเลือดบทคัดย่อ
มนุษย์ได้รับโซเดียมจากการรับประทานในรูปแบบของเกลือ แบ่งเป็น 2 ประเภทคือ เกลือปรุงรสชาติอาหาร และเกลือเจือปนในอาหาร การรับประทานโซเดียมปริมาณสูงมีความสัมพันธ์ต่อการเกิดโรคความดันโลหิตสูงนำไปสู่ โรคของระบบหัวใจและหลอดเลือด ปัจจุบันยังไม่มีการศึกษาเพื่อสำรวจความชุกของการรับประทานโซเดียมปริมาณ สูงหรือปริมาณการรับประทานโซเดียมในระดับประชากรของจังหวัดแม่ฮ่องสอน การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ความชุกของการรับประทานโซเดียมในปริมาณที่สูงและวัดปริมาณการรับประทานโซเดียมและโพแทสเซียมใน ประชากรของจังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบตัดขวาง (cross-sectional descriptive study) ใน ประชากรของจังหวัดแม่ฮ่องสอน ที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป จำนวนทั้งหมด 869 คน โดยบันทึกลักษณะทั่วไปพื้นฐานดังนี้ คือ อายุ เพศ ดัชนีมวลกายเส้นรอบเอว ความดันโลหิต โรคประจำตัว ระดับการศึกษา อาชีพ และรายได้ต่อเดือน เป็นต้น จากนั้นสอนวิธีการเก็บตรวจปัสสาวะ 24 ชั่วโมง ปัสสาวะที่เก็บครบจะนำไปตรวจวัดปริมาณโซเดียม โพแทสเซียม ครีแอตินิน โดยปริมาณโซเดียมที่วัดได้มากกว่า 100 มิลลิโมลหมายถึงมีการรับประทานโซเดียมปริมาณสูงและปริมาณ โพแทสเซียมที่วัดได้น้อยกว่าวันละ 90 มิลลิโมล (3,510 มิลลิกรัม) หมายถึงมีการรับประทานโพแทสเซียมน้อย ระยะเวลาการเก็บข้อมูล 1 มิถุนายน 2563 ถึง 30 มิถุนายน 2564 ผลการศึกษาพบว่า อาสาสมัครผ่านตามเกณฑ์ คัดเลือกและไม่อยู่ในเกณฑ์คัดออกรวมทั้งสิ้น 820 ราย มีอายุเฉลี่ย 50.7±12.3 ปี เป็นเพศชายร้อยละ 34.9 พบ ความชุกของการรับประทานโซเดียมปริมาณสูงร้อยละ 79.0 ผลการเก็บตรวจปัสสาวะ 24 ชั่วโมง พบว่า วัดปริมาณ โซเดียมที่ขับออกทางปัสสาวะเฉลี่ยวันละ 162.1±81.1 มิลลิโมล คิดเทียบเป็นโซเดียม 3728.6±1866.0 มิลลิกรัม หรือเกลือโซเดียม 9.5±4.7 กรัม ประชากรที่รับประทานโซเดียมปริมาณสูงพบในผู้ที่มีดัชนีมวลกาย >25 กก./ม2 มากกว่าผู้ที่มีดัชนีมวลกาย <25 กก./ม2 ร้อยละ 87.1 ร้อยละ 74.3 ตามลำดับ (p=0.001) ผลการเก็บปัสสาวะ 24 ชั่วโมงเพื่อวัดระดับปริมาณโพแทสเซียมมีค่าเฉลี่ย 47.6±20.4 มิลลิโมล (1861.7±795.6 มิลลิกรัม) และอัตราส่วน โดยน้ำหนักของการรับประทานโซเดียมต่อโพแทสเซียมจากอาหาร (มก./มก.) มีค่าเฉลี่ย 2.2±1.1 โดยสรุป ประชากรส่วนใหญ่ในจังหวัดแม่ฮ่องสอนรับประทานโซเดียมเกินความพอดีโดยพบความชุกของการรับประทาน โซเดียมปริมาณสูงถึงร้อยละ 79.0 ปริมาณโซเดียมที่รับประทานมากกว่าคำแนะนำขององค์การอนามัยโลกประมาณ 2 เท่าและยังพบว่ารับประทานโพแทสเซียมไม่เพียงพออีกด้วยดังนั้นจึงเป็นความพยายามด้านสาธารณสุขที่ต้องใช้ มาตรการต่างๆ เพื่อลดการรับประทานโซเดียมและเพิ่มการรับประทานโพแทสเซียมเพื่อการป้ องกันการเกิดโรค ความดันโลหิตสูงและโรคของระบบหัวใจและหลอดเลือดในอนาคต
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Bhave G, Neilson EG. Body fluid dynamics: back to the future. J Am Soc Nephrol 2011;22(12):2166-81.
Edelman IS, Leibman J. Anatomy of body water and electrolytes. Am J Med 1959;27:256-77.
Bie P. Mechanisms of sodium balance: total body sodium, surrogate variables, and renal sodium excretion. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol 2018;315(5): R945-R62.
Strazzullo P, Leclercq C. Sodium. Adv Nutr 2014; 5(2):188-90.
Bhat S, Marklund M, Henry ME, Appel LJ, Croft KD, Neal B, et al. A Systematic Review of the Sources of Dietary Salt Around the World. Adv Nutr 2020; 11(3):677-86.
Dahl LK. Salt and hypertension. Am J Clin Nutr 1972;25(2):231-44.
Qian Q. Salt, water and nephron: Mechanisms of action and link to hypertension and chronic kidney disease. Nephrology 2018;23(Suppl 4):S44-9.
Collaborators GBDCoD. Global, regional, and national age-sex-specific mortality for 282 causes of death in 195 countries and territories, 1980-2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. Lancet 2018;392(10159):1736-88.
INTERSALT Study - an international co-operative study on the relation of blood pressure to electrolyte excretion in populations. I. Design and methods. The INTERSALT Co-operative Research Group. J Hypertens 1986;4(6): 781-7.
Mente A, O’Donnell M, Rangarajan S, McQueen M, Dagenais G, Wielgosz A, et al. Urinary sodium excretionblood pressure, cardiovascular disease, and mortality: a community-level prospective epidemiological cohort study. Lancet 2018;392(10146):496-506.
Collaborators GBDD. Health effects of dietary risks in 195 countries, 1990-2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. Lancet 2019;393(10184):1958-72.
Cook NR, Appel LJ, Whelton PK. Sodium Intake and All-Cause Mortality Over 20 Years in the Trials of Hypertension Prevention. J Am Coll Cardio 2016; 68(15):1609-17.
World Health Organization. Guideline: potassium intake for adults and children. Geneva: World Health Organization; 2012.
O’Donnell M, Mente A, Rangarajan S, McQueen MJ, Wang X, Liu L, et al. Urinary sodium and potassium excretion, mortality, and cardiovascular events. N Engl J Med 2014;371(7):612-23.
Thi Minh Nguyen T, Miura K, Tanaka-Mizuno S, Tanaka T, Nakamura Y, Fujiyoshi A, et al. Association of blood pressure with estimates of 24-h urinary sodium and potassium excretion from repeated single-spot urine samples. Hypertens Res 2019;42(3):411-8.
Du X, Fang L, Xu J, Chen X, Bai Y, Zhong J. Association between 24-h urinary sodium and potassium excretion and blood pressure among Chinese adults aged 18-69 years. Sci Rep 2021;11(1):3474.
World Health Organization. Guideline: Sodium Intake for Adults and Children. Geneva: World Health Organization; 2012.
World Health Organization. Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. World Health Organ Tech Rep Ser 2003;916(i-viii):1-149.
Jackson SL, King SM, Zhao L, Cogswell ME. Prevalence of Excess Sodium Intake in the United States - NHANES, 2009-2012. MMWR 2016;64(52):1393-7.
Buranakitjaroen P, Phoojaroenchanachai M. The prevalence of high sodium intake among hypertensive patients at hypertension clinic, Siriraj Hospital. J Med Assoc Thai 2013;96(Suppl 2):S1-8.
Corder CJ, Rathi BM, Sharif S, Leslie SW. 24-hour urine collection. Treasure Island, FL: Stat Pearls; 2021.
Kampmann JP, Siersbaek-Nielsen K, Kristensen M, Hansen JM. [Variations in urinary creatinine and endogenous creatinine clearance due to age]. Ugeskr Laeger 1971;133(48):2369-72.
Walser M. Creatinine excretion as a measure of protein nutrition in adults of varying age. JPEN J Parenter Enteral Nutr 1987;11(Suppl 5):S73-8.
Oterdoom LH, Gansevoort RT, Schouten JP, de Jong PE, Gans RO, Bakker SJ. Urinary creatinine excretion, an indirect measure of muscle mass, is an independent predictor of cardiovascular disease and mortality in the general population. Atherosclerosis 2009;207(2):534- 40.
Khaw KT, Bingham S, Welch A, Luben R, O’Brien E, Wareham N, et al. Blood pressure and urinary sodium in men and women: the Norfolk Cohort of the European Prospective Investigation into Cancer (EPIC-Norfolk). Am J Clin Nutr 2004;80(5):1397-403.
Chailimpamontree W, Kantachuvesiri S, Aekplakorn W, Lappichetpaiboon R, Sripaiboonkij Thokanit N, Vathesatogkit P, et al. Estimated dietary sodium intake in Thailand: A nationwide population survey with 24-hour urine collections. J Clin Hypertens 2021;23(4):744-54.
Brown IJ, Tzoulaki I, Candeias V, Elliott P. Salt intakes around the world: implications for public health. Int J Epidemiol 2009;38(3):791-813.
Land MA, Webster J, Christoforou A, Johnson C, Trevena H, Hodgins F, et al. The association of knowledge, attitudes and behaviours related to salt with 24-hour urinary sodium excretion. Int J Behav Nutr Phys Act 2014;11(1):47.
He FJ, Marrero NM, MacGregor GA. Salt intake is related to soft drink consumption in children and adolescents: a link to obesity? Hypertension 2008;51(3):629- 34.
Grimes CA, Riddell LJ, Campbell KJ, Nowson CA. Dietary salt intake, sugar-sweetened beverage consumption, and obesity risk. Pediatrics 2013;131(1):14-21.
Romani JD, Albeaux-Fernet M. [Study of Water-Sodium Metabolism in Obesity]. Sem Hop 1965;41:829-33.
Ma Y, He FJ, MacGregor GA. High salt intake: independent risk factor for obesity? Hypertension 2015; 66(4):843-9.
Lee M, Sorn SR, Lee Y, Kang I. Salt Induces Adipogenesis/Lipogenesis and Inflammatory Adipocytokines Secretion in Adipocytes. Int J Mol Sci 2019;20(1):1- 13.
Oh SW, Koo HS, Han KH, Han SY, Chin HJ. Associations of sodium intake with obesity, metabolic disorder, and albuminuria according to age. PLoS One 2017; 12(12):e0188770.
La Sala L, Pontiroli AE. Prevention of diabetes and cardiovascular disease in obesity. Int J Mol Sci 2020; 21(21):1-17.
Grillo A, Salvi L, Coruzzi P, Salvi P, Parati G. Sodium intake and hypertension. Nutrients 2019;11(9):1-16.
Rossitto G, Maiolino G, Lerco S, Ceolotto G, Blackburn G, Mary S, et al. High sodium intake, glomerular hyperfiltration, and protein catabolism in patients with essential hypertension. Cardiovasc Res 2021;117(5): 1372-81.
Lee HK. Success of 2013-2020 World Health Organization action plan to control non-communicable diseases would require pollutants control. J Diabetes Investig 2014;5(6):621-2.
Oberleithner H, Callies C, Kusche-Vihrog K, Schillers H, Shahin V, Riethmuller C, et al. Potassium softens vascular endothelium and increases nitric oxide release. Proc Natl Acad Sci 2009;106(8):2829-34.
Norlander AE, Madhur MS, Harrison DG. The immunology of hypertension. J Exp Med 2018;215(1):21- 33.
Iwahori T, Miura K, Ueshima H, Tanaka-Mizuno S, Chan Q, Arima H, et al. Urinary sodium-to-potassium ratio and intake of sodium and potassium among men and women from multiethnic general populations: the INTERSALT Study. Hypertens Res 2019;42(10):1590- 8.
Contreras RJ. Salt taste and disease. Am J Clin Nutr 1978;31(6):1088-97.
Xue Y, Wen Q, Xu C, Zhang X, Zeng J, Sha AM, et al. Elevated salt taste threshold is associated with increased risk of coronary heart disease. J Cardiovasc Transl Res 2020;13(6):1016-23.
Farquhar WB, Edwards DG, Jurkovitz CT, Weintraub WS. Dietary sodium and health: more than just blood pressure. J Am Coll Cardiol 2015;65(10):1042-50.
Robinson AT, Edwards DG, Farquhar WB. The influence of dietary salt beyond blood pressure. Curr Hypertens Rep 2019;21(6):42.
Lucarini M, Durazzo A, Sette S, Lombardi-Boccia G, Santini A, Strazzullo P. Sodium intake and related diseases. Int J Mol Sci 2021;22(14):7608.
Dotsch M, Busch J, Batenburg M, Liem G, Tareilus E, Mueller R, et al. Strategies to reduce sodium consumption: a food industry perspective. Crit Rev Food Sci Nutr. 2009;49(10):841-51.
Fang K, He Y, Fang Y, Lian Y. Dietary Sodium Intake and Food Sources Among Chinese Adults: Data from the CNNHS 2010-2012. Nutrients 2020;12(2):1-10.
Wiriyatanakorn S, Mukdadilok A, Kantachuvesiri S, Mekhora C, Yingchoncharoen T. Impact of self-monitoring of salt intake by salt meter in hypertensive patients: A randomized controlled trial (SMAL-SALT). J Clin Hypertens 2021;23(10):1852-61.
Iwahori T, Ueshima H, Ohgami N, Yamashita H, Miyagawa N, Kondo K, et al. Effectiveness of a self-monitoring device for urinary sodium-to-potassium ratio on dietary improvement in free-living adults: a randomized controlled trial. J Epidemiol 2018;28(1):41-7.
Neal B, Wu Y, Feng X, Zhang R, Zhang Y, Shi J, et al. Effect of salt substitution on cardiovascular events and death. N Engl J Med 2021;385(12):1067-77.
Perez V, Chang ET. Sodium-to-potassium ratio and blood pressure, hypertension, and related factors. Adv Nutr 2014;5(6):712-41.
Iwahori T, Miura K, Ueshima H. Time to consider use of the sodium-to-potassium ratio for practical sodiumreduction and potassium increase. Nutrients 2017;9(7): 1-11.
Weaver CM, Martin BR, McCabe GP, McCabe LD, Woodward M, Anderson CA, et al. Individual variation in urinary sodium excretion among adolescent girls on a fixed intake. J Hypertens 2016;34(7):1290-7.
Doenyas-Barak K, Beberashvili I, Bar-Chaim A, Averbukh Z, Vogel O, Efrati S. Daily sodium and potassium excretion can be estimated by scheduled spot urine collections. Nephron 2015;130(1):35-40.
Luta X, Hayoz S, Grea Krause C, Sommerhalder K, Roos E, Strazzullo P, et al. The relationship of health/food literacy and salt awareness to daily sodium and potassium intake among a workplace population in Switzerland. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2018;28(3):270-7.
D’Elia L, Brajovic M, Klisic A, Breda J, Jewell J, Cadjenovic V, et al. Sodium and potassium intake, knowledge attitudes and behaviour towards salt consumption amongst adults in Podgorica, Montenegro. Nutrients 2019;11(1): 1-12.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
