พฤติกรรมป้องกันตนเองในช่วงที่มีการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อโคโรนาไวรัส 2019 (โควิด-19): การประยุกต์แบบแผนความเชื่อทางสุขภาพในประเทศไทย
คำสำคัญ:
โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019, โควิด-19, แบบแผนความเชื่อทางสุขภาพ, ประเทศไทยบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้ องกันตนเองจากโรคโควิด-19 ใน ประชาชนชาวไทยโดยใช้แนวคิดแบบแผนความเชื่อทางสุขภาพ การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวาง เก็บข้อมูลในประเทศไทย กลุ่มตัวอย่าง คือประชาชนชาวไทยที่มีอายุมากกว่า 18 ปี สุ่มตัวอย่างด้วยวิธีสุ่ม แบบตามสะดวก เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามออนไลน์ วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบบสอบถาม พฤติกรรม ป้ องกันสุขภาพ และแบบแผนความเชื่อทางสุขภาพด้วยใช้สถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรม ป้ องกันตนเองโดยใช้การวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ กำหนดระดับนัยสำคัญที่ p<0.05 มีผู้ตอบแบบสอบถามทั้งสิ้น จำนวน 268 คน ส่วนมากเป็นเพศหญิง (จำนวน 189, ร้อยละ 70.5) อายุเฉลี่ย 32.14±10.73 ปี คะแนนเฉลี่ย สูงสุด ด้านพฤติกรรมป้ องกันตนเองจากโรคโรควิด-19 ได้แก่ การสวมหน้ากาก (4.20±1.38) การหลีกเลี่ยงไป ในพื้นที่แออัด (4.16±1.35) และการรักษาระยะห่างทางสังคม (4.08±1.38) ตามลำดับ คะแนนเฉลี่ยโดยรวม ของแบบแผนความเชื่อทางสุขภาพ เท่ากับ 3.99±0.50 ด้านที่มีคะแนนเฉลี่ยสูงสุดคือ การรับรู้ความเสี่ยง (4.44±0.62) การรับรู้ความไวต่อโรค (4.29±0.78) และ การรับรู้ความสามารถแห่งตน (4.27±0.64) และการ รับรู้ประโยชน์ (4.24±0.73) ตามลำดับ องค์ประกอบของแบบแผนความเชื่อทางสุขภาพทั้ง 6 ด้านไม่สัมพันธ์กับ พฤติกรรมป้ องกันตนเองจากโรคโควิด-19 สรุปได้ว่าในประชาชนชาวไทย แบบแผนความเชื่อทางสุขภาพไม่สัมพันธ์ กับพฤติกรรมป้ องกันตนเองและไม่สามารถใช้เป็นเครื่องมือในการทำนายพฤติกรรมในการป้ องกันตนเองจากโรค โควิด-19 ได้
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Carlos WG, Dela Cruz CS, Cao B, Pasnick S, Jamil S. Novel Wuhan (2019-NCoV) coronavirus. Am J Respir Crit Care Med 2020;201(4):7–8.
Maier BF, Brockmann D. Effective containment explains subexponential growth in recent confirmed COVID-19 cases in China. Science 2020;368(6492):742–6.
Plipat T. Lessons from Thailand’s response to the COVID-19 pandemic. Thai Journal of Public Health 2020;50(3):268–77.
Rosenstock IM, Strecher VJ, Becker MH. Social Learning Theory and the Health Belief Model. Heal Educ Behav 1988;15(2):175–83.
Rosenstock IM. Historical origins of the Health Belief Model. Health Educ Monogr 1960;2(4):328–35.
Janz N, Marshall Becker. The Health Belief Model: a decade later. Health Educ Q 1984;11(1):1–47.
Glanz K, Bishop DB. The role of behavioral science theory in development and implementation of public health interventions. Annu Rev Public Health 2010;31:399– 418.
JA H, Mullen PD, Green LW. A meta-analysis of studies of the Health Belief Model with adults. Health Educ Res 1992;7(1):107–16.
Conner M, Norman P. Health behaviour: Current issues and challenges. Psychol Heal 2017;32(8):895–906.
Tadesse T, Alemu T, Amogne G, Endazenaw G, Mamo E. Predictors of coronavirus disease 2019 (COVID-19) prevention practices using Health Belief Model among employees in Addis Ababa, Ethiopia, 2020. Infect Drug Resist 2020;13:3751–61.
Luquis RR, Kensinger WS. Applying the Health Belief Model to assess prevention services among young adults. Int J Heal Promot Educ 2019;57(1):37–47.
Pribadi ET, Devy SR. Application of the Health Belief Model on the intention to stop smoking behavior among young adult women. J Public Health Res 2020;9(2):121– 4.
Darvishpour A, Vajari SM, Noroozi S. Can Health Belief Model predict breast cancer screening behaviors? Open Access Maced J Med Sci 2018;6(5):949–53.
Xiang B, Wong HM, Perfecto AP, McGrath CPJ. Modelling health belief predictors of oral health and dental anxiety among adolescents based on the Health Belief Model: a cross-sectional study. BMC Public Health 2020;20(1):1755.
Mirzaei A, Kazembeigi F, Kakaei H, Jalilian M, Mazloomi S, Nourmoradi H. Application of health belief model to predict COVID-19-preventive behaviors among a sample of Iranian adult population. J Educ Health Promot 2021;10:69.
Barakat AM, Kasemy ZA. Preventive health behaviours during coronavirus disease 2019 pandemic based on Health Belief Model among Egyptians. Middle East Curr Psychiatry 2020;27(1):43.
Alsulaiman S, Rentner T. The Health Belief Model and preventive measures: a study of the Ministry of Health campaign on coronavirus in Saudi Arabia. J Int Cris Risk Commun Res 2018;1(1):27–56.
Shahnazi H, Ahmadi-Livani M, Pahlavanzadeh B, Rajabi A, Hamrah MS, Charkazi A. Assessing preventive health behaviors from COVID-19: a cross sectional study with Health Belief Model in Golestan province, northern of Iran. Infect Dis Poverty 2020;9(1):157.
Iorfa SK, Ottu IFA, Oguntayo R, Ayandele O, Kolawole SO, Gandi JC, et al. COVID-19 knowledge, risk perception, and precautionary behavior among Nigerians: a moderated mediation approach. Front Psychol 2020; 11:566773.
Li J Bin, Yang A, Dou K, Wang LX, Zhang MC, Lin XQ. Chinese public’s knowledge, perceived severity, and perceived controllability of COVID-19 and their associations with emotional and behavioural reactions, social participation, and precautionary behaviour: a national survey. BMC Public Health 2020;20(1):1589.
Tang CSK, Wong CY. Factors influencing the wearing of facemasks to prevent the severe acute respiratory syndrome among adult Chinese in Hong Kong. Prev Med (Baltim) 2004;39(6):1187–93.
Mahase E. Novel coronavirus: Australian GPs raise concerns about shortage of face masks. BMJ 2020;368:m477.
Wu HL, Huang J, Zhang CJP, He Z, Ming WK. Facemask shortage and the novel coronavirus disease (COVID-19) outbreak: reflections on public health measures. E Clinical Medicine 2020;21:100329.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
