การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพสำหรับปัญหาและข้อเสนอแนะในการจัดการโลจิสติกส์โซ่ความเย็นของผลิตภัณฑ์ยาและเวชภัณฑ์

ผู้แต่ง

  • ชีวาพร ไชยพันธ์ สาขาการจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น
  • ขวัญฤทัย ศรีวงษ์ กลุ่มงานพัฒนาทรัพยากรบุคคล โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี
  • มธุกร สายนาคำ ภาควิชาวิทยาศาสตร์เภสัชกรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • กสิณ รังสิกรรพุม ภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

โลจิสติกส์ยาเย็น, โซ่ความเย็น, ยาและเวชภัณฑ์, การวิจัยเชิงคุณภาพ, โปรแกรม Atlas.ti

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพจากการสะท้อนปัญหา ปัจจุบันในระบบมาตรฐานการจัดการจัดเก็บ ขนส่ง และกระจายผลิตภัณฑ์ยาและเวชภัณฑ์จากกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และเพื่อเสนอแนะแนวทางให้มีศักยภาพเพิ่มขึ้น โดยใช้การเก็บข้อมูลแบบสอบถามปลายเปิดของกลุ่มตัวอย่างผู้มี- ส่วนได้ส่วนเสีย จำนวน 7 ภาคี ได้แก่ (1) เจ้าหน้าที่สาธารณสุข (2) ผู้แทนยา (3) ผู้รวบรวมและกระจายยา (4) ผู้ให้บริการโลจิสติกส์ (5) พนักงานขายหรือร้านขายยา (6) หน่วยงานในกำกับดูแล และ (7) ภาคีอื่นๆ เก็บข้อมูล ทั้งหมด 332 ตัวอย่าง แล้ววิเคราะห์ผลเชิงคุณภาพโดยใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (content analysis) ผ่านการ ประยุกต์ใช้โปรแกรมสำเร็จรูป Atlas.ti โดยผลการวิเคราะห์สามารถแสดงข้อมูลปัญหา แบ่งได้เป็นจำนวน 58 รหัส ซึ่งสามารถสังเคราะห์ข้อมูลได้เป็น 9 กลุ่มรหัส โดยปัญหา 3 อันดับแรกที่กลุ่มตัวอย่างแสดงความคิดเห็นในทุกกลุ่ม มากที่สุด ได้แก่ (1) ด้านการควบคุมอุณหภูมิ (2) ด้านการใช้อุปกรณ์ ทรัพยากรและพื้นที่ในการจัดเก็บ และ (3) ด้านความรู้ความเข้าใจและการอบรม เช่นเดียวกันประเด็นข้อเสนอแนะ สามารถรวบรวมได้เป็น 66 รหัส และ สังเคราะห์ข้อมูลได้เป็น 9 กลุ่มรหัส ทั้งนี้ ประเด็นที่กลุ่มตัวอย่างมีการเสนอแนะมากที่สุด ได้แก่ (1) ด้านการควบคุม การขนส่งและกระจายยา และ (2) ด้านการอบรมและเผยแพร่ความรู้ ผลการวิเคราะห์ชี้ให้เห็นว่าควรมีการเน้นประเด็น การอบรมเกี่ยวกับการจัดการในระบบโลจิสติกส์โซ่ความเย็นของผลิตภัณฑ์ยาและเวชภัณฑ์ให้กับกลุ่มผู้มีส่วนได้- ส่วนเสียในระบบมากขึ้น รวมถึงความสำคัญของการนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้เพื่อช่วยในการบริหารจัดการระบบการ โลจิสติกส์โซ่ความเย็นของผลิตภัณฑ์ยาและเวชภัณฑ์

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

กองยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบโลจิสติกส์ สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. Cold chain management. จดหมายข่าว กองยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบโลจิสติกส์ 2564;4(1):1-17.

Pharmaceutical Commerce. Biopharma cold chain sourcebook [Internet]. 2020 [cited 2023 Mar 2]. Available from: https://www.pharmaceuticalcommerce.com/view/ sourcebook

Arden NS, Fisher AC, Tyner K, Lawrence XY, Lee SL, Kopcha M. Industry 4.0 for pharmaceutical manufacturing: Preparing for the smart factories of the future. International Journal of Pharmaceutics 2021;602:120554.

Laganà IR, Colapinto C. Multiple criteria decisionmaking in healthcare and pharmaceutical supply chain management: a state-of-the-art review and implications for future research. Journal of Multi-Criteria Decision Analysis 2022;29(1-2):122-34.

Rao S, Naftar S, Baliga S, Unnikrishnana B. Evaluation, awareness, practice and management of cold chain at the primary health care centers in Coastal South India. Journal of Nepal Paediatric Society 2012;32(1):19-22.

Feyisa D, Ejeta F, Aferu T, Kebede O. Adherence to WHO vaccine storage codes and vaccine cold chain management practices at primary healthcare facilities in Dalocha District of Silt’e Zone, Ethiopia. TropicalDiseases, Travel Medicine and Vaccines 2022;8(1):1- 13.

Ogboghodo EO, Omuemu VO, Odijie O, Odaman OJ. Cold chain management practices of health care workers in primary health care facilities in Southern Nigeria. Pan African Medical Journal 2017;27(1):34.

Adebimpe WO, Adeoye OA. Knowledge and practice of vaccination logistics management among primary health care workers in Nigeria. Human Vaccines & ImmunoTherapeutics 2021;17(5):1490-5.

Widsanugorn O, Suwattana O, Harun-Or-Rashid M, Sakamoto J. Healthcare workers’knowledge and practices regarding expanded program on immunization in Kalasin, Thailand. Nagoya Journal of Medical Science 2011;73(3- 4):177.

Kritchanchai D. A framework for healthcare supply chain improvement in Thailand. Operations and Supply Chain Management: an International Journal 2014;5(2):103- 13.

Atlas.ti. Atlast.ti & OpenAI [Internet]. [cited 2023 Mar 2]. Available from: https://atlasti.com/

Hwang S. Utilizing qualitative data analysis software: a review of Atlas.ti. Social Science Computer Review 2008;26(4):519-27.

Sherman SG, German D, Sirirojn B, Thompson N, Aramrattana A, Celentano DD. Initiation of methamphetamine use among young Thai drug users: a qualitative study. Journal of Adolescent Health 2008;42(1):36-42.

Gulsia O, Yadav S. Conceptualizing network approaches for a successful farm entrepreneurship using ATLAS. ti®. Sustainable Technology and Entrepreneurship 2023;2(1):100026.

Choe Y, Lee J, Lee G. Exploring values via the innovative application of social media with parks amid COVID-19: a qualitative content analysis of text andimages using ATLAS.ti. Sustainability 2022;14(20): 13026.

Miani A, Karami Dehkordi M. Qualitative deepening of sustainable livelihoods in rural areas using ATLAS.ti software (case study: northern villages of Andar District, Ghazni province in Afghanistan). Journal of Spatial Planning 2021;25(3):119-45.

Maguvhe MO, Mutambo A. A study of inclusive education provision in Zambia: curriculum reform. African Journal of Disability 2023;12:10.

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. คู่มือแนวทางการตรวจประเมินตามหลักเกณฑ์วิธีการที่ดีในการกระจายยา [อินเทอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 2564 พ.ย. 6]. แหล่งข้อมูล: https://dmsic.moph.go.th/index/detail/8340

United States Pharmacopeia 36. General information/ (1079): good storage and distribution practices for drug products [Internet]. 2017 [cited 2021 Nov 6]. Available from: https://pharmacy.ks.gov/docs/librariesprovider10/default-document-library/ups-36-good-storageand-shipping-practices.pdf

World Health Organization. Good storage and distribution practices for medical products [Internet]. 2020 [cited 2021 Nov 6]. Available from: https://www.fda.gov.ph/ wp-content/uploads/2022/09/Annex-7-Good-storage-and-distribution-practices-for-medical.pdf

World Health Organization. Guide to good storage practices for pharmaceuticals [Internet]. 2003 [cited 2021 Nov 6]. Available from: https://www.fda.gov.ph/ wp-content/uploads/2021/03/World-Health-Organization-Good-Storage-Practices.pdf

World Health Organization. WHO good distribution practices for pharmaceutical products [Internet]. 2010 [cited 2021 Nov 6]. Available from: https://www.cls. co.at/media/files/who_gdp_tr957_annex5_cls_co_ at.pdf

Health Canada. Guidelines for environmental control of drugs during storage and transportation (GUI-0069) [Internet]. 2020 [cited 2021 Nov 6]. Available from: https://www.canada.ca/content/dam/hc-sc/migration/ hc-sc/dhp-mps/alt_formats/pdf/compli-conform/ gmp-bpf/docs/GUI-0069_V3_EN_Aug%2010.pdf

กรมการขนส่งทางบก. มาตรฐานการขนส่ง Q Mark [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [สืบค้นเมื่อ 2564 พ.ย. 12]. แหล่งข้อมูล: https://www.thaitruckcenter.com/qmark/

กรมการขนส่งทางบก. มาตรฐานการขนส่ง Q Cold Chain [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [สืบค้นเมื่อ 2564 พ.ย. 20]. แหล่ง ข้อมูล: https://www.thaitruckcenter.com/qcoldchain/

Kotrlik JW, Higgins CC. Organizational research: determining appropriate sample size in survey research appropriate sample size in survey research. Information Technology, Learning, and Performance Journal 2001; 19(1):43.

Singh AS, Masuku MB. Sampling techniques & determination of sample size in applied statistics research: an overview. International Journal of Economics, Commerce and Management 2014;2(11):1-22.

Watanabe WC, Patitad P, Janmontree J. Optimizing information flow in international trade transaction. Journal of System and Management Sciences 2022;12(6):398- 414.

Watanabe WC, Patitad P. Reducing information redundancy for an international trade transaction: a lean information management approach. Industrial Engineering & Management Systems 2022;21(2):183-91.

Saks M, Allsop J. Researching health: qualitative, quantitative and mixed methods. Los Angeles: SAGE; 2013.

ชีวาพร ไชยพันธ์, กสิณ รังสิกรรพุม. การวิเคราะห์ระบบห่วงโซ่อาหารปลอดภัยด้วยเทคนิคการวิเคราะห์แบบผสม และแผนภูมิวงรอบเหตุและผล. วารสารวิศวกรรมศาสตร์และนวัตกรรม 2565;15(4):99-110.

Ransikarbum K, Pitakaso R, Kim N, Ma J. Multicriteria decision analysis framework for part orientation analysis in additive manufacturing. Journal of Computational Design and Engineering 2021;8(4):1141-57.

Chaiyaphan C, Ransikarbum K. Criteria analysis of food safety using the Analytic Hierarchy Process (AHP) - a case study of Thailand’s fresh markets. InE3S Web of Conferences 2020;141(2):02001.

Mukumbang FC. Retroductive theorizing: a contribution of critical realism to mixed methods research. Journal of Mixed Methods Research 2023;17(1):93-114.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-10-27

วิธีการอ้างอิง

ฉบับ

บท

นิพนธ์ต้นฉบับ