ผลการศึกษาความไวและความจำเพาะของการตรวจหาแอนติบอดีของเชื้อเอดส์ในน้ำลายเปรียบเทียบกับในน้ำเหลือง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาถึงความไวและความจำเพาะในการใช้น้ำลายตรวจหาแอนติบอดีต่อเชื้อเอดส์เปรียบเทียบกับวิธีตรวจด้วยน้ำเหลือง ในประชากรกลุ่มเสี่ยง

วิธีการศึกษา: เก็บวัตถุตัวอย่างน้ำลายและเลือดได้จาก 1,955 คน จาก 4 จังหวัด ในช่วงเก็บข้อมูลเฝ้าระวังเฉพาะพื้นที่ ซึ่งประชากรกลุ่มที่ศึกษา คือ กลุ่มผู้ติดยาเสพติด กลุ่มหญิงบริการ และกลุ่มผู้ชายที่มารับบริการที่สถานบริการ วัตถุตัวอย่างได้รับการเก็บแบบ anonymous การเก็บน้ำลายโดยอุปกรณ์การเก็บ ของบริษัท Omni-sal collection เพื่อตรวจหาแอนติบอดีต่อเชื้อเอดส์โดยใช้น้ำยาของ GACELISA test ซึ่ง Gold Standard ที่ใช้ คือผลการตรวจน้ำเหลือง ซึ่งตรวจคัดกรองโดยใช้ Elisa test และตรวจยืนยันโดยใช้ Western Blot การ  Linkage ผลระหว่างน้ำลายและน้ำเหลืองตามลักษณะ single blind นอกจากนี้ยังได้ดำเนินการวิเคราะห์ ผลการควบคุมคุณภาพทางห้องปฏิบัติการสำหรับน้ำลายและน้ำเหลืองเพื่อให้ได้มาตรฐานในการแปรผลและประเมินคุณภาพทางห้องปฏิบัติการ 

ผลการศึกษา: จาการศึกษาการควบคุมคุณภาพทางห้องปฏิบัติการพบว่าคุณภาพในการตรวจน้ำเหลืองทางห้องปฏิบัติการได้มาตรฐานเหมือนกันทุกแห่งไม่มีความแตกต่างระหว่างการแปรผลที่ได้จากการตรวจน้ำลายและน้ำเหลือง พบว่า ความไว (sensitivity) ของ GACELISA ในน้ำลายเท่ากับร้อยละ 98 (292/298) ความจำเพาะของ (specificity) GACELISA เท่ากับ ร้อยละ 99.4 (1,643/1,653) อัตราความชุกของอัตราการติดเชื้อเอดส์เท่ากับ ร้อยละ 15.3

วิจารณ์และข้อเสนอแนะ: หากมีการศึกษาต่อไปควรคำนึงถึงการประเมินค่าใช้จ่ายในการเก็บวัตถุตัวอย่างโดยวิธีน้ำลายรวมทั้งความเป็นไปได้ในการใช้ในกรณีของการเฝ้าระวังโรคในบางกลุ่ม