การเปรียบเทียบประสิทธิภาพการตรวจวินิจฉัยการติดเชื้อเอชไอวี- 1 วิธีพีซีอาร์ระหว่างชุดน้ำยาผลิตใช้เองชนิด Multiplex PCR กับชุดน้ำยาสำเร็จรูป Amplicor HIV-1 Test

บทคัดย่อ

ระหว่างเดือนธันวาคม ๒๕๔๖ ถึงกรกฎาคม ๒๕๔๗ คณะผู้วิจัยได้รวบรวมตัวอย่างเลือด ๒๕๕ ตัวอย่างเป็นตัวอย่างติดเชื้อเอชไอวี ๒๑ ตัวอย่าง ไม่ติดเชื้อเอชไอวี ๒๓๔ ตัวอย่าง โดยเก็บจากทารกที่คลอดจา มารดาที่ติดเชื้อเอชไอวี ๓๕ ราย บุคคลผู้มีปัจจัยเสี่ยงขอรับการตรวจการติดเชื้อเอชไอวี ๔๐ ราย และผู้บริจาคเลือด ๑๘๐ ราย เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพการตรวจหาเชื้อเอชไอวี ระดับห้องปฏิบัติการด้วยชุดน้ำยา In-house Multiplex PCR กับชุดน้ำยาสำเร็จรูป Amplicor HIV-1 test พบว่าชุดน้ำยา In-house Multiplex PCR มีความไวในการตรวจร้อยละ ๑๐๐ ช่วงความเชื่อมั่นร้อยละ ๙๕ อยู่ระหว่าง ๗๘.๒๐-๑๐๐ เมื่อเทียบกับเซลล์มาตรฐาน 85 ได้ต่ำสุด ๕ ชุดต่อปฏิกิริยา และยังตรวจหาดีเอ็นเอของเชื้อเอชไอวี-1 พร้อมกับตรวจหาชิ้นส่วนดีเอ็นเอของมนุษย์บนโครโมโซมคู่ที่ ๕ ซึ่งใช้ระบุคุณภาพตัวอย่างดีเอ็นเอได้ ชุดน้ำยาทั้งสองให้ผลตรวจตรงกันทั้ง ๒๕๕ ตัวอย่าง (chi-square test, p = 1.00) และตรงกับสถานะ การติดเชื้อเอชไอวี ซึ่งตรวจด้วยวิธีมาตรฐาน ดังนั้นการศึกษาระดับห้องปฏิบัติการครั้งนี้แสดงว่าชุดน้ำยาที่ผลิต ใช้เองมีประสิทธิภาพเท่ากับชุดน้ำยาสำเร็จรูปจากต่างประเทศซึ่งมีราคาแพงกว่าถึง ๑๐ เท่าตัว

ปัจจุบันได้ใช้ชุดน้ำยา In-house Multiplex PCR ให้บริการตรวจขั้นพื้นฐานของกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งครอบคลุมเด็กอายุต่ำกว่า ๑๘ เดือน ที่คลอดจากมารดาที่ติดเชื้อเอชไอวี จำนวน ๘,๐๐๐-๑๒,๐๐๐ คน จำเป็นต้องมีการศึกษาประสิทธิภาพของชุดน้ำยาในภาคสนาม เพื่อตรวจสอบประสิทธิภาพการใช้งานที่แท้จริงต่อไป