ปัจจัยที่มีผลต่อการคลอดทารกน้ำหนักน้อยของหญิงตั้งครรภ์ที่ฝากครรภ์ในโรงพยาบาลย่านตาขาว จังหวัดตรัง

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงพรรณนาภาคตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะทารกแรกเกิดนำหนักน้อย อุบัติการณ์ของการเกิดภาวะทารกแรกเกิดนำหนักน้อย เพื่อใช้ประโยชน์ในการควบคุม และแก้ไขปัญหาการเกิดภาวะทารกแรกเกิดนำหนักน้อย รวมถึงนำไปวางแผนพัฒนางานอนามัยแม่และเด็กต่อไปการศึกษาครั้งนี่ ได้รวบรวมข้อมูลหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์กับโรงพยาบาลย่านตาขาว จังหวัดตรัง และคลอดในพ.ศ. 2554 จำนวน 422 คน โดยศึกษาปัจจัยต่าง ๆ ได้แก่ ปัจจัยข้อมูลเบื้องต้นของมารดา ได้แก่ อายุ น้ำหนักตัวก่อนการตั้งครรภ์ การศึกษา อาชีพ ศาสนา สถานภาพสมรส ประวัติการแท้ง การคลอดบุตรและโรคประจำตัว ปัจจัยด้านการดูแลขณะตั้งครรภ์ เช่น อายุครรภ์ขณะฝากครรภ์ครั้งแรก น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นขณะตั้งครรภ์ จำนวนครั้งของการฝากครรภ์ ความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดงขณะฝากครรภ์ครั้งแรก ความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดง ก่อนคลอด โรคแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ อายุครรภ์ขณะคลอด เป็นต้น และตัวแปรตามได้แก่น้ำหนักของทารกแรกเกิด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถีติเชิงพรรณนา ใคสแควร์ odds ratio และ 95%CI

การศึกษา พบว่าหญิงดังครรภ์ อายุคำกว่า 20 ปี ร้อยละ 20.4 ส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษา มีอาชีพเกษตร นับถือศาสนาพุทธ อยู่กินกับสามีร้อยละ 94.5 เป็นการคลอดบุตรครั้งแรก ร้อยละ 42.9 มีประวัติการแห้งร้อยละ 17.1 โรคประจำตัวที่พบมากที่สุดคือโรคโลหิตจาง ร้อยละ 2.1 รองลงมาคือโรคหอบ หืด ร้อยละ 1.4 การฝากครรภ์ครั้งแรกอายุครรภ์ต่ำกว่า 12 สัปดาห์ ร้อยละ 64.2 น้ำหนักตัวก่อนตั้งครรภ์น้อยกว่า 45 กิโลกรัมร้อยละ 15.4 ฝากครรภ์ 4 ครั้งขึ้นไป ร้อยละ 99.1 ความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดงก่อนคลอดต่ำกว่าร้อยละ 33 ร้อยละ 14.9 โรคแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ที่พบมากที่สุดคือ โรคโลหิตจาง ร้อยละ 14.5อายุครรภ์ขณะคลอดต่ำกว่า 36 สัปดาห์ ร้อยละ 0.9 น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นขณะตั้งครรภ์น้อยกว่า 10 กิโลกรัม ร้อยละ 32.9 อัตราอุบัติการณ์การเกิดทารกนำหนักต่ำกว่า 2,500 กรัม ร้อยละ 8.8

ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ ระดับ 0.01 คือ น้ำหนักตัวก่อนตั้งครรภ์น้อยกว่า 45 กิโลกรัม (p 0.003 OR 3.007, 958CI 1.425, 6.346) น้ำหนักตัวเพิ่ม ขึ้นขณะตั้งครรภ์น้อยกว่า 10 กิโลกรัม (p 0.002 OR 2.666, 95%CI 1.345, 5.285) ความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดงก่อนคลอดน้อยกว่าร้อยละ 33 (p 0.004 OR 2.709 95%CI 1.263, 5.811) และอายุครรภ์ขณะคลอด น้อยกว่า 36 สัปดาห์ (p 0.001 OR 10.943 959CI 1.495, 80.07) ฉนั้นการป้องกันการเกิดทารกแรกเกิด น้ำหนักน้อย ควรจะเน้นการเตรียมตัวมารดาก่อนการตั้งครรภ์ให้มีน้ำหนักตัวมากกว่าหรือเท่ากับ 45 กิโลกรัมและการดูแลก่อนคลอดให้หญิงตั้งครรภ์มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่า 10 กิโลกรัม และมีระดับความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดงก่อนคลอดไม่กว่าร้อยละ 33และการดูแลและฝ้าระรังให้อายุครรภ์ขณะคลอดได้ 36 ขึ้นไป