ผลของการไม่ได้รับวัคซีนหัดต่อการป่วยเป็นโรคหัด ในจังหวัดสงขลา

บทคัดย่อ

จังหวัดสงขลามีรายงานการระบาดของโรคหัดมาอย่างต่อเนื่อง ผู้วิจัยจึงได้ทำการวิจัยขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์ของโรคหัด และเพื่อศึกษาผลของการไม่ได้รับวัคซีนหัดต่อการป่วยเป็นโรคหัด โดยเป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์ย้อนหลังในรายที่ป่วยและไม่ป่วยด้วยโรคหัด (case control study) โดยรวบรวมข้อมูลประวัติการป่วยสำหรับโรคที่ต้องเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา ว่าเป็นโรคหัดและโรคอื่นที่ไม่ใช่โรคหัดที่เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลในจังหวัดสงขลาช่วงปี 2558 – 2562 คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยการสุ่มจากผู้ป่วยที่มีการบันทึกข้อมูลที่สมบูรณ์ ตามขนาดตัวอย่างที่จากการคำนวณจำนวน 424 ราย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติทดสอบไคสแควร์ และทดสอบผลของการไม่ได้รับวัคซีนหัดต่อการป่วยเป็นโรคหัดด้วยสถิติ Odds ratio (OR) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมทางสถิติสำเร็จรูป ผลการวิจัยพบว่า การทดสอบการได้รับวัคซีนหัดกับการป่วยเป็นโรคหัดด้วยด้วยสถิติ Odds ratio (OR) พบว่า ผู้ที่ไม่ได้รับวัคซีนหัดมีโอกาสป่วยเป็นโรคหัดมากกว่าผู้ที่ได้รับวัคซีนหัดเป็น 3.05 เท่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (95%CI=1.97-4.74) เมื่อพิจารณาจากช่วงอายุของการได้รับวัคซีนหัด โดยใช้ช่วงอายุ 0 ถึง 8 เดือนซึ่งยังไม่ถึงวัยได้รับวัคซีนหัดเป็นกลุ่มอ้างอิง พบว่า ช่วงวัยที่ไม่ได้รับวัคซีนหัดมีโอกาสป่วยเป็นโรคหัดมากกว่าช่วงวัยที่ได้รับวัคซีนหัดครบ 2 ครั้ง มากเป็น 2.31 เท่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (95%CI=1.31-4.08) และช่วงวัยที่ได้รับวัคซีนหัดเพียง 1 ครั้ง มีโอกาสป่วยเป็นโรคหัดมากกว่าช่วงวัยที่ได้รับวัคซีนครบ 2 ครั้ง เป็น 1.89 เท่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (95%CI=1.10-3.24) จากผลการวิจัยสรุปได้ว่า การได้รับวัคซีนหัดครบ 2 ครั้ง ตามเกณฑ์สามารถป้องกันการป่วยเป็นโรคหัดได้มากถึง 2.31 เท่า และการได้รับวัคซีนหัดแม้เพียง 1 ครั้ง สามารถป้องกันการเป็นโรคหัดได้สูงถึงเกือบ 2 เท่า จึงควรมีการรณรงค์การรับวัคซีนหัดตามช่วงอายุที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนด คือ เข็มแรกตอนอายุ 9 เดือน และเข็มที่ 2 ตอนอายุ 30 เดือนหรือ 2 ขวบครึ่ง