การรอดชีวิตของผู้ป่วยหลังผ่าตัดภาวะเลือดออกในสมอง แปรตามระยะ Midline Shift ในภาพถ่ายเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์และความสำคัญของ ICU หลังผ่าตัด โรงพยาบาลพระนั่งเกล้า จังหวัดนนทบุรี
คำสำคัญ:
ภาวะเลือดออกในสมอง, ระยะเบี่ยงจากแกนกลาง, กลาสโกว์เอาท์คัมสเกล, อัตรารอดชีวิต, การบริบาลในหอผู้ป่วยหนักบทคัดย่อ
การศึกษาย้อนหลังผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดภาวะเลือดออกในสมองโรงพยาบาลพระนั่งเกล้าระหว่างเดือนตุลาคม 2558 – กันยายน 2561 จำนวน 157 รายเพื่อศึกษาการใช้ระยะ midline shift คาดผลหลังผ่าตัดและความสำคัญ ของ ICU ต่อการรอดชีวิตของผู้ป่ วย เป็นผู้ป่วยที่เกิดจากหลอดเลือดสมองแตกเองที่เป็น supratentorial hemorrhage ผู้ป่ วยเลือดออกในสมองที่เกิดจากเลือดออกในก้อนเนื้องอก, ruptured aneurysm, ruptured AVM, infratentorial hemorrhage ผู้ป่ วยอุบัติเหตุ ถูกทำร้าย ตกจากที่สูง หรือบาดเจ็บจากสาเหตุอื่นถูกคัดออกจากการศึกษานี้ โดยแบ่งผู้ป่ วยเป็น 3 กลุ่มตามระยะ midline shift ไม่เกิน 8 มม., >8–10 มม. และมากกว่า 10 มม. ตามลำดับ เพื่อ เปรียบเทียบการรอดชีวิต ระยะเวลาใช้เครื่องช่วยหายใจ และการฟื้ นตัวขณะจำหน่ายจากโรงพยาบาล และเปรียบเทียบผลการผ่าตัดระหว่างผู้ป่ วยกลุ่มที่รับไว้ใน ICU กับหอผู้ป่ วยสามัญ ผู้ป่วยร้อยละ 93.6 (147/157 ราย) ได้ รับการใส่ท่อช่วยหายใจ กลุ่ม midline shift <8 มม. (n=59) รอดชีวิตสูงกว่ากลุ่ม >8 -10 มม. (n=39) และสูง กว่ากลุ่ม >10 มม. (n=59) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ร้อยละ 66.1, 43.6, และ 33.9 ตามลำดับ p<0.05) กลุ่ม midline shift <8 มม. มีการฟื้ นตัวดีกว่ากลุ่ม >8-10 มม. และกลุ่ม >10 มม. อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ร้อยละ 44.1, 33.3, และ 18.6 ตามลำดับ; p<0.05) หลังผ่าตัดพบว่าผู้ป่ วยใน ICU รอดชีวิตสูงกว่าผู้ป่ วยในหอผู้ป่ วยสามัญ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติทั้ง 3 กลุ่ม (ร้อยละการรอดชีวิตใน ICU : หอผู้ป่ วยสามัญ กลุ่ม midline shift <8 มม. = 90.0 : 41.4 : p<0.05, กลุ่ม >8–10 มม. = 83.3 : 9.5: p<0.05, กลุ่ม >10 มม. = 52.0 : 20.6 : p<0.05) ผล การศึกษานี้แสดงถึงระยะ midline shift เป็นปัจจัยหนึ่งที่มีผลต่อการรอดชีวิตหลังผ่าตัดภาวะเลือดออกในสมอง (spontaneous intracerebral hemorrhage) โดยพบว่า ระยะ midline shift <8 มม. หย่าเครื่องช่วยหายใจได้เร็วกว่า รอดชีวิตและฟื้ นตัวดีที่สุด จึงสามารถใช้ระยะ midline shift คาดผลหลังผ่าตัดได้ นอกจากนี้ยังบ่งชี้ว่า ICU มีผลต่อ การรอดชีวิตของผู้ป่ วยหลังผ่าตัดภาวะเลือดออกในสมองทั้ง 3 กลุ่ม ผู้ป่ วยใน ICU รอดชีวิตมากกว่าผู้ป่ วยในหอ ผู้ป่ วยสามัญ การเพิ่มปริมาณเตียงใน ICU ให้เพียงพอต่อปริมาณผู้ป่ วยหลังผ่าตัด หรือคาดผลผ่าตัดผู้ป่ วยด้วยระยะ midline shift โดยเฉพาะ midline shift <8 มม. เพื่อพิจารณารับไว้ใน ICU กรณีเตียง ICU มีจำกัดจะเป็นการเพิ่ม โอกาสรอดชีวิตของผู้ป่วย
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Fernandes HM, Gregson B, Siddique S, Mendelow AD.Surgery in intracerebral hemorrhage the uncertainty continues. Stroke 2000;31(10):2511-6.
Lowpreukmanee N.Clinical outcome of the patients treat-ed surgically for spontaneous intracerebral hematoma at Sawanpracharak Hospital. J Med Assoc Thai 2013;96 (6):669-77.
Reichart R, Frank S. Intracerebral hemorrhage, indication for surgical treatment and surgical techniques. The Open Critical Care Medicine Journal 2011;4(1):68-71.
Al-Mufti F, Thabet AM, Singh T, El-Ghanem M, Am-ulurra K, Gandhi CD.Clinical and radiographic predictors of intracerebral hemorrhage outcome. Interventional Neurology 2018;7(1-2):118-36.
Wali AR, Porras K, Abraham P, Brande MGl, Dieppa DS, Steinberg J, et al. Surgical management of intrace-rebral hemorrhage. [Internet]. IntechOpen; 2017 Oct [cited 2019 May 19]. Available from: http://www. Intechopen.com/books/hemorrhagic- stroke-an-update/surgical-management-ofintracerebral-hemorrhage
Thompson KM, Gerlach SY, Jorn HKS, Larson JM, Brott TG, Files JA.Advances in the care of patients with in-tracerebral hemorrhage. Mayo Clinic Proceedings 2007; 82(8):987-90.
Steiner T, Salman RA, Bur R, Christensen H, Cordon-nier C, Csiba L, et al. European Stroke Organisation (ESO) guidelines for the management of spontaneous intracerebral hemorrhage. International Journal of Stroke 2014;9(7):840-55.
Salman RA, Frantzias J, Lee RJ, Lyden PD, Battey TWK, Ayres AM, et al. Absolute risk and predictors of the growth of acute spontaneous intracerebral haemorrhage: a systematic review and meta-analysis of individual patient data. Lancet Neurology 2018;17(10):885-94.
Komotar RJ, Connolly ESJR. Surgical trial iniIntracere-bral hemorrhage (STICH). Neurosurgery 2004; 54(5):N8.
Daverat P, Castel JP, Dartigus JF, Orgogozo JM. Death and functional outcome after spontaneous intracerebral hemorrhage a prospective study of 166 cases using mul-tivariate analysis. Stroke 1991;22(1):1-6.
Flaherty ML, Bech J.Surgery for intracerebral hemorrhage moving forward or making circles? Stroke 2013;44(10): 2953-4.
Satopaa J. Intracerebral haemorrhage. Neurosurgical treatment and prognosis evaluation. Turenki: Hansaprint; 2017.
สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์กระทรวงสาธารณสุข. 5 สาเหตุ ทำคนไทยเสียชีวิตมากที่สุด [อินเทอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 29 พ.ค. 2562]. แหล่งข้อมูล: http://www.hfocus.org
Suthar NN, Patel KL, Parikh AP.Study of clinical and radiological profile and outcome in patients of intracranial hemorrhage. Annal of African Medicine 2016; 15(2):69-77
Koivunen RJ, Tatlisumak T, Satopaa J, Niemela M, Putaala J. Intracerebral hemorrhage at young age:longterm prognosis. European Journal of Neurology 2015;22(7):1029-37.
Zazulia AR. Causes, diagnosis, and prognosis of ICH, part I [Internet]. Psychiatric Times; 2006 Sep [cited 2019 May 19]. Available from: http://www.psychiatrictimes.com
Tshikwela ML, Longo-Mbenza B.Spontaneous intrace-rebral hemorrhage:clinical and computed tomography findings in predicting in-hospital mortality in Central Africans. Journal of Neurosciences in Rural Practice 2012;3(2):115-20.
Toyoda K, Steiner T, Epple C, Kern R, Nagayama M, Shinohara Y, et al. Comparison of the European and Japanese guidelines for the acute management of intra-cerebral hemorrhage. Cerebrovasc Dis 2013;35(5):419-29.
Mitra D, Das SK, Ganguly PK, Roy TN, Maity B, Mun-shi AK.Prognostic factors in intracerebral haemorrhage. J Assoc Physicians India 1995;43(9):602-4.
Franke CL, Swieten JCV, Algra A, Gijn JV.Prognostic factors in patients with intracerebral haematoma. Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry 1992; 55(8):653-7.
Goswami D, Sharma T, Kr.Das C, Choudhury B, Bha-radwaj R. Prognostic factors in intracerebral hemorrhage:a hospital based prospective study. Int J Med Res Prof 2016;2(5):32-9.
Juvela S, Kase CS. Advances in intracerebral hemorrhage management. Stroke 2006;37(2):301-4.
Fogelholm R, Murros K, Rissanen A, Avikainen S. Long term survival after primary intracerebral haemorrhage:a restrospective population based study. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2005;76(11):1534-8.
Broderick J, Connolly S, Feldmann E, Hanley D, Kase C, Krieger D, et al. Guidelines for the management of spontaneous intracerebral hemorrhage in adults 2007 update. Stroke 2007;38(6):2001-23.
Hemphill JC, Greenberg SM, Anderson CS, Becker K, Bendok BR, Cushman M, et al. Guidelines for the man-agement of spontaneous intracerebral hemorrhage a guideline for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2015;46(11):2032-60.
Dastur CK, Yu W. Current management of spontaneous intracerebral haemorrhage. Stroke and Vascular Neurol-ogy2017;2(1):21-9.
Freeman WD, Brott TG. Modern treatment options for intracerebral hemorrhage.Current Treatment Options in Neurology2006;8(2):145-57.
Sahni R, Weinberger J.Management of intracerebral hemorrhage. Vascular Health and Risk Management 2007;3(5):701-9.
Mager SA, Rincon F.Treatment of intracerebral hemor-rhage. Lancet Neurol 2005;4(10):662-72.
Schwarz S, Jauss M, Krieger D, Dorfler A, Albert F, Hacke W.Haematoma evacuation does not improve out-come in spontaneous supratentorial intracerebral haem-orrhage:a case-control study. Acta Neurochir 1997; 139(10):897-903.
Siddique MS, Mendelow AD.Surgical treatment of in-tracerebral haemorrhage. Br Med Bull.2000;56(2): 444-56.
Liao CC, Chen YF, Xiao F.Brain midline shift measure-ment and its automation:a review of techniques and al-gorithms. Int J Biomed Imaging 2018;2018(1):1-13.
Jennett B, Bond M.Assessment of outcome after severe brain damage. Lancet 1975;305(7905):480-4.
สวิง ปันจัยสีห์, นครชัย เผื่อนปฐม, กุลพัฒน์ วีรสาร. แนวทางเวชปฏิบัติโรคหลอดเลือดสมองแตกสำหรับแพทย์.กรุงเทพมหานคร: ธนาเพรส; 2556.
Vespa PM, Martin N, Zuccarello M, Awad I, Hanley DF. Surgical trial in intracerebral hemorrhage. Stroke 2013; 44(6 Suppl 1):S79–S82.
Mendelow D, Greyson BA, Mitchell PM, Murray GD, Rowan EN, Gholkar AR. Surgical trail in intracerebral hemorrhage (STICHII) [Internet]. [cited 2019 Jun 22]. Available from: http://www.trailsjournal.com/con-tent/12/1/124
Kom JP, Bae HJ. Spontaneous intracerebral hemorrhage: management. Journal of Stroke2017;19(1):28-39.
Zazulia AR, Diringer MN, Derdeyn CP, Powers WJ. Progression of mass effect after intracerebral hemorrhage.Stroke 1999;30(6):1167-73.
Kazui S, Naritomi H, Yamamoto H, Sawada T, Yama-guchi T. Enlargement of spontaneous intracerebral hem-orrhage. Incidence and time course. Stroke 1996; 27(10):1783-7.
Fujii Y, Tanaka R, Takeuchi S, Koike T, Minakawa T, Sasaki O. Hematoma enlargement in spontaneous intra-cerebral hemorrhage. Journal of Neurosurgery 1994; 80(1):51-7.
Kazui S, Minematsu K, Yamamoto H, Sawada T, Ya-maguchi T. Predisposing factors to enlargement of spon-taneous intracerebral hematoma. Stroke 1997;28(12): 2370-5.
Bales JW, Bonow RH, Ellenbogen RG. Closed head injury. Principles of Neurological Surgery (fourth edition) [Internet]. 2018] [cited 2019 Jul 4]. Available from: http://www. Sciencedirect.com
Chiewvit P, Tritakann S, Nanta-aree S, Suthipongchai S. Degree of midline shift from CT scan predicted outcome in patients with head injuries. J Med Assoc Thai 2010;93(1):99-107.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
