การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรังโดย การมีส่วนร่วมของชุมชนในอำเภอบ้านธิ จังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

การดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรังในชุมชนต้องอาศัยการส่วนร่วมของเครือข่ายในชุมชนเพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยอันจะนำไปสู่สุขภาวะของผู้ป่ วย ครอบครัวและชุมชน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่ วยโรคเรื้อรังโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในอำเภอบ้านธิ จังหวัดลำพูน กลุ่มผู้มีส่วนร่วมในการวิจัยประกอบด้วยเจ้าหน้าที่สาธารณสุข สมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล ผู้นำชุมชน อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จิตอาสา พระ ผู้ป่วย ผู้ดูแล จำนวน 539 คน การศึกษามี 3 ระยะ ได้แก่ (1) วิเคราะห์สถานการณ์ (2)วางแผนและพัฒนารูปแบบ และ (3) ประเมินผล เครื่องมือที่ใช้คือ แบบสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม แบบบันทึกการสังเกต ที่ผ่านการตรวจสอบจากผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษา ได้รูปแบบการดูแลผู้ป่ วยโรคเรื้อรัง คือ (1) การบริหารจัดการโดยคณะกรรมการจิตอาสา (2) การพัฒนาศักยภาพจิตอาสา (3) การดูแลผู้ป่ วยโดยจิตอาสา (4) การติดตามและเสริมพลังจิตอาสา (5) การสื่อสาร ส่งต่อ ประสานงานและ (6) การจัดตั้งกองทุนเพื่อสนับสนุนการทำงานของจิตอาสา ผลการนำรูปแบบไปใช้พบว่า เกิดเครือข่ายจิตอาสาที่สามารถบริหารจัดการพึ่งตนเองได้ เกิดทีมจิตอาสาดูแลผู้ป่ วยที่มีความรู้ ทักษะ สามารถดูแลผู้ป่วยได้ ผู้ป่วยได้รับการดูแลครอบคลุมทั้งด้านร่างกาย จิตใจ เศรษฐกิจและสังคม จากผลการศึกษาพบจุดแข็งของรูปแบบด้านกลไกการขับ-เคลื่อนและการบริหารจัดการ และการจัดตั้งกองทุนเพื่อสนับสนุนการทำงานของจิตอาสา ผลการวิจัย แสดงให้เห็นว่า การมีส่วนร่วมของชุมชนทำให้เกิดรูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่เหมาะสมกับบริบทชุมชนจึงควรนำไปประยุกต์ใช้กับชุมชนอื่น