การตายของเด็กที่อายุต่ำกว่า 2 ปีในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การตายในเด็กนับเป็นปัญหาสำคัญปัญหาหนึ่งของประเทศกำลังพัฒนา การที่จะลดการตายในประชากรกลุ่มนี้จำเป็นต้องมีมาตรการต่าง ๆ เพื่อลดปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดการตายเหล่านั้น การศึกษานี้พยายามที่จะอธิบายปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดการตายของเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปีในประเทศไทย โดยใช้กรอบการวิเคราะห์การรอดชีพของเด็กในประเทศกำลังพัฒนาที่เสนอโดยโมสเลย์และเซ็น โดยใช้ข้อมูลจากการสำรวจสถานการณ์เด็กในประเทศไทย พ.ศ. 2548-2541 ที่เก็บรวบรวมโดยสำนักงานสถิติแห่งชาติ ตัวอย่างที่ศึกษาเป็นสตรีอายุ 15-49 ปีที่มีบุตรคนสุดท้องอายุต่ำกว่า 2 ปี จำนวน 3,365 ราย เมื่อนำตัวแปรด้านประชากร เศรษฐกิจ สังคมและอนามัยแม่และเด็ก ทั้งหมด 15 ตัวแปร มาหาความสัมพันธ์กับการตายของเด็กด้วยการวิเคราะห์ตัวแปร 2 ตัว พบว่า การตายของเด็กมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับเขตที่อยู่อาศัย (p <0.05) และน้ำหนักทารกแรกเกิด (p <0.001) เท่านั้น และเมื่อวิเคราะห์ตัวแปรหลายตัวด้วยสมการถดถอยโลจิสติก พบว่า ตัวแปรทั้งสองยังคงมีอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติต่อการตายของเด็กต่ำกว่า 2 ปี โดยสตรีที่อาศัยอยู่นอกเขตเทศบาลมีโอกาสที่บุตรคนสุดท้องจะเสียชีวิตต่ำกว่าสตรีที่อยู่ในเขตเทศบาลร้อยละ 47.3 (p<0.05)และสตรีที่น้ำหนักแรกเกิดของบุตรต่ำกว่า 2,500 กรัม มีโอกาสที่บุตรจะเสียชีวิตสูงกว่าสตรีที่น้ำหนักแรกเกิดของบุตรสูงกว่า 2,500 กรัม ถึง 2.7 เท่า (p<0.01)