ประสิทธิภาพของโปรแกรมการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลง พฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน จังหวัดลพบุรี

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยผสานวิธีด้วยรูปแบบขั้นสูง : การวิจัยเชิงทดลอง  มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา1)ประสบการณ์และมุมมองที่เกี่ยวข้องกับการจัดการตนเองของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน 2) เพื่อศึกษาเงื่อนไขและมุมมองที่เกี่ยวข้องกับความรู้ด้านสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน และ 3) เพื่อศึกษาผลลัพธ์ของโปรแกรมการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน แบ่งการศึกษาเป็น 2 ระยะ คือระยะที่ 1 การวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ กลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานจำนวน 30 คน และระยะที่ 2 การวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ กลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน ประกอบด้วย ประชากร 2 กลุ่ม คือ กลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 342 คน ด้วยวิธีสุ่มอย่างง่ายแบบหลายขั้นตอน ทำการวัดผลก่อนและหลังการทดลอง โดยกลุ่มทดลองเข้าร่วมโปรแกรมการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อ                 การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน มีจำนวน 6 ครั้ง ใช้ ระยะเวลา 6 เดือน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้สัมภาษณ์เชิงลึก พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง และผลลัพธ์สุขภาพ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการแจกแจงความถี่่ ร้อยละ ค่าเฉลี่่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปรียบเทียบผลลัพธ์หลังการทดลองของกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยผลลัพธ์สุขภาพในอัตราการลดลงของตัวแปรต่างๆ ต่ำกว่ากลุ่มควบคุม ได้แก่ค่าเฉลี่ยลดลงของดัชนีมวลกาย ระดับน้ำตาลในเลือด น้ำหนักตัว เส้นรอบเอว ความดันโลหิตตัวบน และคะแนนความเสี่ยงการเป็นเบาหวาน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value <.001)แสดงให้เห็นถึงผลของโปรแกรมต่อการเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมสุขภาพในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานอันจะส่งผลให้กลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานไม่กลับไปเป็นผู้ป่วยโรคเบาหวานและมีคุณภาพชีวิตที่ดี