ภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันในโรงพยาบาลแพร่
คำสำคัญ:
ระบบทางด่วนโรคหลอดเลือดสมอง, ลักษณะภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง, โรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันบทคัดย่อ
บทนำ: โรคหลอดเลือดสมองเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตและพิการ ปัจจุบันได้มีการพัฒนาระบบทางด่วนโรคเลือดเลือดสมองโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้ป่วยที่มีภาวะสมองขาดเลือดแบบเฉียบพลันได้รับการรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือดอย่างทันท่วงที
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐาน อาการแสดงทางคลินิก ระยะเวลาที่ใช้ในการบริการผู้ป่วยและลักษณะภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ไฟฟ้าสมองของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่เข้าสู่ระบบทางด่วนโรคหลอดเลือดสมองใน โรงพยาบาลแพร่
วิธีการศึกษา: การศึกษาเชิงพรรณนาย้อนหลัง ในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันที่เข้าสู่ระบบ ทางด่วนโรคหลอดเลือดสมองในโรงพยาบาลแพร่ ตั้งแต่ 1 มกราคม จนถึง 31 ธันวาคม 2565 จำนวน 225 ราย รวบรวมลักษณะทั่วไป อาการทางคลินิก ลักษณะที่พบจากเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ก่อนและหลังการรักษาด้วยยาละลายลิ่มเลือด ระยะเวลาที่ใช้ในการรายงานผลของแพทย์ และการประมาณแต้ม Alberta Stroke Program Early CT Score อธิบายข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองส่วนใหญ่เป็นเพศชายร้อยละ 62.7 พบในช่วงอายุ 60-69 ปี ร้อยละ 31.6 อาการแสดงทางคลินิกที่เจอมากที่สุด คือ อ่อนแรงด้านใดด้านหนึ่งร้อยละ 76, รองลงมา คือ หน้าเบี้ยว, พูดไม่ชัด, อื่น ๆ ตามลำดับ ใน ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองแตกในเนื้อสมอง และโรคหลอดเลือดขาดเลือดจากหลอดเลือดขนาดเล็กพบมากสุดในตำแหน่ง capsule-ganglionic region ในผู้ป่วยที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือดภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองครั้งแรกที่พบมากสุด คือ ไม่มีความผิดปกติร้อยละ 41.1 รองลงมาเป็น hyperdense MCA sign, parenchymal hypodensity, และอื่น ๆ ตามลำดับ และลักษณะภาพหลังจากได้รับยาละลายลิ่มเลือด 24 ชั่วโมง ภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองที่พบมากสุด คือ parenchymal hypodensity ร้อยละ 56.8 รองลงมาเป็น obscuration of the lentiform nucleus, loss of insular ribbon, และอื่น ๆ ตามลำดับ นอกจากนั้นยังพบภาวะเลือดออกในสมองมากถึงร้อยละ 16.8
สรุป: ผู้ป่วยโรคเลือดสมองเฉียบพลันจำเป็นต้องเข้าสู่ระบบช่องทางด่วนเพื่อได้รับการตรวจและแปลผลลักษณะภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองอย่างทันท่วงที เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม
คำสำคัญ: ระบบทางด่วนโรคหลอดเลือดสมอง, ลักษณะภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง, โรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน
เอกสารอ้างอิง
Word Stroke organization. Global stroke fact sheet 2022 [Internet], 2522 [cited 1 May, 2022]. available from: www.world-stroke.org.
สมศักดิ์ เทียมเก่า. สถานการณ์โรคหลอดเลือดสมอง. วารสารประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย 2564;7(4):54-60.
สำนักโรคไม่ติดต่อ. ข้อมูลป่วยตายด้วยโรคหลอดเลือดสมอง ปี 2560-2563 [อินเตอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: www. thaincd.com
Amarenco P, Bogousslavsky J, Caplan LR, Donna GA, Hennecrici MG. Classi- fication of the stroke subtype. Cerebrovasc Dis 2009;27(5):493-501. doi:10.1159/000210432.
Jong-won C, Su HP, Nayount K, Woo-Joo K, Jun HP, Ko Y, et al. Trial of ORG 101720 in acute stroke treatment (TOAST) classification and vascular territory of ischemic stroke lesion diagnosis by DWI. J Am Heart Assoc 2014;3(4):1-8. doi:10.1161/JA HA.114.001119.
Bergeag M, Strokes KY, Chernyshev O, Kelley RE, Alexander JS. The role of the ACE/MasR axis in the ischemic stroke: new insight for therapy. Biomedicines 2021;9(11):1667.
Filho JO, Samuels OB J. The approach to reperfusion therapy of acute ischemic stroke [Internet]. 2022 [cited 1 May, 2022]. Available from: www.uptodate.com.
Zanzmera P, Srivastava P, Garg A, Bhatia R, Singha M, Tripahti M, et al. Prediction of stroke outcome in relation to Alberta Stroke Program Early CT Score (ASPECTS) at ad- mission in acute ischemic stroke: A prospective study from tertiary care hospital in north India. Neurology Asia 2012;17(2):101-7.
Powers WJ, Rabinstein AA, Ackerson T, Adeoye OM, Bambakidis NC, Becker K, et al. 2018 guideline for early management of the patient with acute ischemic stroke; A guideline for healthcare profess- sionals from American Heart Association/American Stroke Asso- ciation. Stroke 2018;49(3):46-110.
Andrew Murphy, Alberta stroke program early CT score (ASPECTS) [Internet]. 2055[cited1 May, 2022]. Available from: www. Radiopedia. org/
Carlos LS, Wintermark M, Imaging of ischemic stroke. Neuroimaging Clin N Am 2010;20(4):455-68.
Jones, J., Anan, R. Hyperdense MCA sign (brain) [Internet]. [cited 1 May, 2022]. Available from: www. Radio pedia.org/
Boehme AK, Esenwa C, Elkind MS. Stroke Risk Factors, Genetics, and Prevention. Circ Res 2017;120(3): 472-95. doi:10.1161/CIRCRESAHA.11 6. 308398.
Eddelien HS, Butt JH, Christensen T, Daneilsen AK, Kruuse C. Sex and age difference in the patient-report acute stroke. Front Neurol 2022; 13:1-9. doi.org/10.3389/fneur.2022. 846690.
Reznek MA, Murray E, Youngren MN, Durham NT, Michael SS. Door-to-Imaging Time for Acute Stroke Patients Is Adversely Affected by Emergency Department Crowding. Stroke 2017;48(1):49-54. doi:10.116 1/STROKEAHA.116.015131.
Gao J, Parsons MW, Kawano H, Levi CR, Evans TJ, Lin L, Bivard A. Visibility of CT Early Ischemic Change Is Significantly Associated with Time from Stroke Onset to Baseline Scan beyond the First 3 Hours of Stroke Onset. J Stroke 2017;19(3):340-6. doi:10.5853/jos.20 16.01424.
Merino JG, Warach S. Imaging of acute stroke. Nat Rev Neurol 2010;6(10):560-71. doi:10.1038/nrneurol.2010. 129.
Batta N, Bell D, Di Muzio B, et al. Disappearing basal ganglia sign [Internet]. 2017 [cited 1 May, 2022]. Available from: www.Radiopedia. org/
George AJ, Boehme AK, Dunn CR, Beasley T, Siegler JE, Albright KC, El Khoury R, Martin-Schild S. Trimming the fat in acute ischemic stroke: an assessment of 24-h CT scans in tPA patients. Int J Stroke 2015;10(1):37-41. doi: 10.1111/ijs.12293.
