ผลของการจัดโปรแกรมควบคุมโรคความดันโลหิตสูงตามแนวคิดความเชื่อด้านสุขภาพที่มีต่อพฤติกรรมการควบคุมโรคความดันโลหิตสูงของผู้ป่วย ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภอปลวกแดง จังหวัดระยอง

บทคัดย่อ

โรคความดันโลหิตสูง เป็นปัญหาสำคัญของสาธารณสุขทั่วโลกและรวมถึงประเทศไทย หากไม่ได้รับการดูแลรักษาและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพตนเอง จะทำให้เพิ่มความเสี่ยงของกล้ามเนื้อหัวใจตายเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่า และความเสี่ยงของโรคหลอดเลือดสมองเพิ่มขึ้นเป็นสี่เท่า การวิจัยแบบกึ่งทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการจัดโปรแกรมควบคุมโรคความดันโลหิตสูง ตามแนวคิดความเชื่อด้านสุขภาพที่มีต่อพฤติกรรมการควบคุมโรคความดันโลหิตสูงของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภอปลวกแดง จังหวัดระยอง กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง จำนวน 64 คน โดยแบ่งเป็นกลุ่มทดลอง 32 คน และกลุ่มควบคุม 32 คน กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมควบคุมโรคความดันโลหิตสูงในระยะเวลา 6 สัปดาห์ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิตเชิงอนุมาน ได้แก่ Paired Simples t-test, Independent Simples t-test และการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ Repeated Measure ANOVA ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมการดูแลตนเองโดยรวมเพิ่มขึ้น มากกว่าก่อนการทดลอง และกลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P-value < 0.001) การควบคุมระดับความดันโลหิต พบว่า ภายหลังทดลอง กลุ่มทดลองมีระดับความดันโลหิตลดลง ก่อนการทดลองมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 146.19/93.56   มิลลิเมตรปรอท หลังการทดลองมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 130.22/79.53 มิลลิเมตรปรอท และระยะติดตามผลมีค่าเฉลี่ย 129.53/77.94 มิลลิเมตรปรอท ซึ่งมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P-value < 0.001) ผลการวิจัยสะท้อนให้เห็นว่า โปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมมีประสิทธิผลในการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพที่เหมาะสม และช่วยควบคุมระดับความดันโลหิตในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงได้อย่างมีประสิทธิภาพ