ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ประโยชน์ การรับรู้อุปสรรค และพฤติกรรม การป้องกันการแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนาในผู้สูงอายุ เขตพื้นที่อำเภอลานกระบือ จังหวัดกำแพงเพชร

บทคัดย่อ

การวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Methods Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ประโยชน์และการรับรู้อุปสรรค กับพฤติกรรมการป้องกันการแพร่ระบาดเชื้อไวรัสโคโรนา และเพื่อสร้างแนวทางการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการควบคุมป้องกันโรคไวรัสโคโรนา ในผู้สูงอายุ ใช้วิธีเก็บข้อมูลแบบผสมผสานวิธี คือ 1) ข้อมูลเชิงปริมาณใช้แบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้สูงอายุในเขตพื้นที่อำเภอลานกระบือ จังหวัดกำแพงเพชร จำนวน 362 คน โดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย 2) ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยใช้แบบบันทึกประเด็นการสนทนาและแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง โดยการสนทนากลุ่ม มีผู้ให้ข้อมูลหลักคือ ผู้สูงอายุที่มีพฤติกรรมการป้องกันการแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนาอยู่ในระดับสูงและต่ำ จำนวน 14 คน เก็บรวบรวมข้อมูลตั้งแต่ เดือนมิถุนายน ถึงกรกฎาคม 2565 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ผู้สูงอายุในเขตพื้นที่อำเภอลานกระบือ จังหวัดกำแพงเพชร มีการรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติตัว โดยรวมอยู่ในระดับสูง (  = 4.30, SD = 0.51) การรับรู้อุปสรรคของการปฏิบัติตัว โดยรวมอยู่ในระดับต่ำ (  = 1.92, SD = 0.96) และพฤติกรรมการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อไวรัสโคโรนา โดยรวมอยู่ในระดับสูง (  = 4.24, SD = 0.65) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันการแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนา ได้แก่ การรับรู้ประโยชน์ของการปฏิบัติตัว และการรับรู้อุปสรรคของการปฏิบัติตัว อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = 0.762 และ -0.604, p-value < .05) แนวทางการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเป็นพฤติกรรมในการควบคุมป้องกันโรคไวรัสโคโรนาของผู้สูงอายุ คือ การแนะนำวิธีการทำความสะอาดหน้ากากผ้า การเว้นระยะห่างทางสังคม และการใช้มาตรการ DMHT อย่างเคร่งครัด สรุป ผู้สูงอายุควรได้รับการพัฒนาการรับรู้ประโยชน์และการรับรู้อุปสรรคของการปฏิบัติตัวเป็นแนวที่สำคัญในการแก้ไขปัญหาของพื้นที่ในการแพร่ระบาดของโรคไวรัสโคโรนา-2019