การพยาบาลผู้ป่วยเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนต้นที่รักษาด้วยการส่องกล้อง : กรณีศึกษา

บทคัดย่อ

กรณีศึกษานี้เพื่อให้การพยาบาลผู้ป่วยที่มีเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนต้น ที่ได้รับการตรวจรักษาด้วยการส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนต้น ฉีดยาหยุดเลือด คลิปหนีบแผล และรัดเส้นเลือดขอดในหลอดอาหาร ศึกษาในผู้ป่วย 1 ราย เป็นเพศหญิงอายุ 51 ปี มาโรงพยาบาลด้วยเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนต้น ซึ่งมีภาวะตับแข็ง เบาหวาน และความดันโลหิตสูงเป็นโรคร่วม เก็บรวบรวมข้อมูล ระหว่างวันที่ 19 ถึง 22 กันยายน 2562 พบว่าผู้ป่วยมีปัญหา 1) เสี่ยงต่อภาวะ Shock เนื่องจากมีเลือดออกในกระเพาะอาหาร 2) ซีด เนื่องจากเสียเลือดในทางเดินอาหารและเลือดออกง่ายจากปัจจัยการแข็งตัวของเลือด 3) ผู้ป่วยและญาติวิตกกังวลเกี่ยวกับโรคและการส่องกล้อง 4) เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนขณะส่องกล้องตรวจรักษาจากภาวะความดันโลหิตสูง 5) เสี่ยงต่อการติดเชื้อจากการส่องกล้องจากมีภาวะเบาหวาน 6) เสี่ยงต่อการมีเลือดออกซ้ำในกระเพาะอาหารและหลอดอาหาร และ 7) ผู้ป่วยและญาติวิตกกังวลเกี่ยวกับภาวะของโรค และพร่องความรู้ในการดูแลตนเองที่ถูกต้อง ผลการศึกษาพบว่า หลังการตรวจรักษาผู้ป่วยไม่มีภาวะถ่ายดำ ไม่จุกแน่นท้อง ไม่มีไข้ แต่ยังวิตกกังวลเรื่องแผลในกระเพาะอาหารและเส้นเลือดขอด จึงได้ให้ความรู้การดูแลตนเอง เพิ่มเติม และหลังการมาตรวจตามนัดเมื่อครบ 4 สัปดาห์ ยังมีปัญหาเส้นเลือดขอดในกระเพาะอาหารแพทย์โรงพยาบาลชัยภูมิไม่สามารถให้การรักษาได้  จึงส่งรักษาต่อโรงพยาบาลมหาราชเพื่อการรักษาที่เหมาะสมต่อไป

จากการศึกษาพบว่า พยาบาลห้องส่องกล้องต้องมีความรู้ความสามารถในการประเมินผู้ป่วยที่มีเลือดออกทางเดินอาหารส่วนต้นที่มีโรคร่วมความดันโลหิตสูง โรคตับแข็ง โรคเบาหวานมารับการส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนต้น  ต้องประเมินให้ครอบคลุมทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และเศรษฐกิจ  เพื่อวางแผน ให้การพยาบาล  ประเมินผล ส่งต่อข้อมูลการรักษาพยาบาลให้แก่ทีมอย่างต่อเนื่อง  รวมทั้งเตรียมเครื่องมือ อุปกรณ์ในการส่องกล้องให้เหมาะสมและพร้อมใช้กับผู้ป่วยรายนั้นๆ เพื่อป้องกันภาวะเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นขณะส่องกล้อง  หรือหลังส่องกล้อง  พยาบาลห้องส่องกล้องต้องมีทักษะความชํานาญในการช่วยแพทย์ส่องกล้องตรวจรักษา รวมถึงอุปกรณ์ช่วยชีวิตฉุกเฉินให้พร้อมใช้ ทั้งนี้เพื่อให้เกิดผลลัพธ์ทางการพยาบาล คือ ผู้ป่วยได้รับความปลอดภัย ไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการทำหัตถการและสอดคล้องกับการรักษาของแพทย์