การศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเลือกใช้ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินของผู้ป่วย โรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน ที่มีอาการภายใน 4 ชั่วโมง 30 นาที ก่อนมาถึงโรงพยาบาลชัยภูมิ
คำสำคัญ:
โรงพยาบาลชัยภูมิ, โรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน, ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน, Recombinant Tissue - Plasminogen Activatorบทคัดย่อ
ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันชนิดตีบ จำเป็นต้องได้รับยา Recombinant Tissue - Plasminogen Activator (rtPA) ภายใน 4 ชั่วโมง 30 นาทีหลังเกิดอาการ โดยมีเป้าหมายระยะเวลาในกระบวนการตรวจและประเมินผู้ป่วยในห้องฉุกเฉินก่อนได้รับยาไม่เกิน 1 ชั่วโมง จากการศึกษาหลายฉบับพบว่าระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน (Emergency Medical Service, EMS) เบอร์โทร 1669 ช่วยดูแลผู้ป่วยขณะอยู่นอกโรงพยาบาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพิ่มโอกาสการได้รับยา rtPA และส่งผลให้อัตราการพิการและการเสียชีวิตลดลง
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเลือกใช้ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน ที่มีอาการภายใน 4 ชั่วโมง 30 นาที ก่อนมาถึงโรงพยาบาลชัยภูมิ
วิธีวิจัย: เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบศึกษาย้อนหลัง (Retrospective Analytical Study) โดยประชากรกลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยทุกรายที่มีอาการเข้าได้กับโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันที่มีอาการภายใน 3 ชั่วโมง 30 นาที ก่อนมาถึงโรงพยาบาลชัยภูมิ ทั้งที่ใช้และไม่ใช้ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน ตั้งแต่ 1 พฤษภาคม 2559 - 30 เมษายน 2560 เก็บข้อมูลโดยการสืบค้นเวชระเบียนและวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของข้อมูลโดยใช้การถดถอยพหุโลจิสติก (Multivariate Logistic Regression)
ผลการวิจัย: ประชากรกลุ่มตัวอย่าง 219 ราย พบปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเลือกใช้ระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ อายุ ≤ 50 ปี aOR 2.52 (95% CI 1.07 - 5.94), ระดับความรู้สึกตัว GCS ≤ 8 aOR 2.45 (95% CI 1.16 - 5.19), ระยะเวลาตั้งแต่เวลาที่พบผู้ป่วยมีอาการปกติครั้งสุดท้าย จนผู้ป่วยถึงโรงพยาบาลชัยภูมิ ≤ 60 นาที aOR 5.20 (95% CI 2.26 - 11.98)
บทสรุป: เพื่อให้ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันเข้าถึงระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินและได้รับการรักษาที่เหมาะสม รวดเร็ว ทั่วถึง และเท่าเทียม โรงพยาบาลชัยภูมิจำเป็นต้องพัฒนาระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านการปฏิบัติการ การประชาสัมพันธ์เบอร์โทร 1669 และการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลันแก่ประชาชนในทุกพื้นที่ ทุกช่วงอายุ พร้อมจัดตั้งหน่วยปฏิบัติการฉุกเฉินในชุมชนให้ครอบคลุมทุกพื้นที่ เพื่อให้เข้าถึงผู้ป่วยได้อย่างรวดเร็ว
เอกสารอ้างอิง
Thailand Demographics Profile 2016: (online). Available from : http://www.indexmundi.com/thailand/demographics_profile.html [ac¬cessed December, 2016]
Suwanwela NC. (2014). Stroke Epidemiology in Thailand. Journal of Stroke, 16(1):1-7.
Köhrmann M, Schellinger PD, Breuer L, Dohrn M, Kuramatsu JB, Blinzler C, et al. (2011). Avoiding in hospital delays and eliminating the three-hour effect in thrombolysis for stroke. Int J Stroke, 6(6):493-7.
Ratanakorn D, Keandoungchun J, Sittichanbuncha Y, Laothamatas J, Tegeler CH. (2012). Stroke fast track reduces time delay to neuroimaging and increases use of thrombolysis in an academic medical center in Thailand. J Neuroimaging, 22(1):53-7.
Desai JA, Smith EE. (2013). Prenotification and other factors involved in rapid tPA administration. Curr Atheroscler Rep, 15(7):337.
René H, Reinhard P, Joachim R, Bernhard N, Frank E. (2003). Emergency Calls in Acute Stroke. Stroke, 34(4):1005-9.
Per W, Johan R, Bo L, Markku P. (1999). Factors associated with delayed admission to hospital and in-hospital delays in acute stroke and TIA: A prospective, multicenter study. Stroke, 30(1):40-8.
Rossnagel K, Jungehülsing GJ, Nolte CH, Müller-Nordhorn J, Roll S, Wegscheider K, et al. (2004). Out-of-hospital delays in patients with acute stroke. Ann Emerg Med, 44(5):476-83.
Rajajee V, Saver J. (2005). Prehospital care of the acute stroke patient. Tech Vasc Interv Radiol, 8(2):74-80.
Switzer JA, Hess DC. (2008). Development of regional programs to speed treatment of stroke. Curr Neurol Neurosci Rep, 8(1):35-42.
Debbie AQ, Mark WP, Allan RL, Neil JS, Malcolm KE, Michelle LR, et al. (2008). Improving access to acute stroke therapies: a controlled trial of organised pre-hospital and emergency care. MJA, 189(8):429-33.
Ian M, Marcus N, Geoffrey Donnan, Ian P, Fergus K, Helen D. (2007). The impact of ambulance practice on acute stroke care. Stroke, 38(10):2765-70.
Marler JR, Tilley BC, Lu M, Brott TG, Lyden PC, Grotta JC, et al. (2000). Early stroke treatment associated with better outcome: the NINDS rt-PA stroke study. Neurology, 55(11):1649-55.
Joe EA, Arthur MP, Todd JC, Marc KE, Edward CJ, Hollynn L, et al. (2007). Implementation Strategies for Emergency Medical Services Within Stroke Systems of Care: A Policy Statement From the American Heart Association/American Stroke Association Expert Panel on Emergency Medical Services Systems and the Stroke Council. Stroke, 38(11):3097-115.
Abdul RA, Eric ES, Paul DB, Deidre K, Lee HS. (2008). Advance hospital notification by EMS in acute stroke is associated with shorter door-to-computed tomography time and increased likelihood of administration of tissue-plasminogen activator. Prehospital Emergency Care, 12(4): 426-31.
Kim SK, Lee SY, Bae HJ, Lee YS, Kim SY, Kang MJ, et al. (2009). Pre-hospital notification reduced the door-to-needle time for iv t-PA in acute ischaemic stroke. European Journal of Neurology, 16(12):1331–5.
Mehul DP, Kathryn MR, Emily CO, Wayne DR. (2011). Prehospital Notification by Emergency Medical Services Reduces Delays in Stroke Evaluation: Findings From the North Carolina Stroke Care Collaborative. Stroke, 42(8):2263-8.
Cheryl BL, Eric DP, Eric ES, Jeffrey LS, Li L, Ying X, et al. (2012). Emergency Medical Service hospital prenotification is associated with improved evaluation and treatment of acute ischemic stroke. Circ Cardiovasc Qual Outcomes, 5(4):514-22.
Sozener CB, Barsan WG. (2012). Impact of regional pre-hospital EMS in treatment of patients with acute ischemic stroke. Ann N Y Acad Sci, 1268:51-6.
Ming JH, Sung CT, Wen CC, Li KT, Jiann SJ, Matthew HMM. (2016). Effect of prehospital notification on acute stroke care: a multicenter study. Scand J Trauma Resusc Emerg Med, 24:57.
Meretoja A, Kaste M. (2012). Pre- and in-hospital intersection of stroke care. Ann N Y Acad Sci, 1268:145-51.
Desai JA, Smith EE. (2013). Prenotification and other factors involved in rapid tPA administration. Curr Atheroscler Rep, 15(7):337.
S R Levine, M Gorman. (1999). "Telestroke" : The Application of Telemedicine for Stroke. Stroke, 30(2):464-9.
S Shafqat, J C Kvedar, M M Guanci, Y Chang, L H Schwamm . (1999). Role for Telemedicine in Acute Stroke. Feasibility and Reliability of Remote Administration of the NIH Stroke Scale. Stroke, 30(10):2141-5.
Bart MD, Madeline LM, Terri-Ellen JK, Bentley JB, Doren AC, Kay EW, et al. (2009). Stroke telemedicine. Mayo Clin Proc, 84(1):53–64.
Tzu-Ching W, Michael JL, Karen CA, Eric W, Amanda H, Jessica M, et al. (2014). Impact of telemedicine on access to acute stroke care in the state of Texas. Ann Clin Transl Neurol, 1(1):27-33.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
เวอร์ชัน
- 2021-08-18 (2)
- 2020-08-20 (1)
ฉบับ
บท
การอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2020 ชัยภูมิเวชสาร
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
