Primary Care Unit Staff Requirements by the Workload Analysis Approach - ความต้องการกำลังคนของศูนย์สุขภาพชุมชนโดยการวิเคราะห์ภาระงาน

Abstract

Abstract

          Changes in environmental context and health care reform have meant that primary care units need appropriate staff. This study was aimed to explore the primary care staff requirements based on the workload analysis and to compare with those estimated by the existing methods (population ratio).

          In the four regions each of 8 purposively selected provinces, 4 qualified primary care units and 4 under-qualified primary care units were chosen. Data collection tools included a workload checklist and questionnaires. Statistical analyses used were percentage, means, and standard deviation SD. The annual man-hour of the staff of the 16 qualified primary care units (PCUs) in each activity was used as a criteria for health manpower requirement.

          On average, the mean registered population of each primary care unit was 6,704 while that of the qualified PCU was lower. However the out patient workload was higher than that of the underqualified PCU. On average, PCU staff had allocated their time on 5 main activities: out patient services, administration, community outreach, continuity of care, and research or innovations, respectively. An estimate of the staff needed based on such activities showed that each unit required only 4.0 persons which was significantly lower than the estimate based on the population ratio method (5.6 health workers). However, the staff requirement by the workload method yielded a result close to the existing number of staff (4.3 health-workers).

         The results showed that, using the workload to plan for the staffing needs, the number of the existing staff was adequate to work. The population ratio method of staff planning yields higher number of health worker and might not reflect the requirement in reality. The decision-maker should have considered the appropriate methods for the effective staff planning.

Key word; human resource for health planning, workload analysis, primary care units, health centers

บทคัดย่อ

          การเปลี่ยนแปลงของสภาพเศรษฐกิจสังคม ตลอดจนการปฏิรูประบบสาธารณสุข ทำให้ศูนย์สุขภาพชุมชนต้องการกำลังคนปฏิบัติงานในจำนวนที่เหมาะสม การวิจัยนี้ได้ศึกษาความต้องการบุคลากรของศูนย์ สุขภาพชุมชน โดยการวิเคราะห์ภาระงานและเปรียบเทียบการวิเคราะห์ความต้องการกำลังคน โดยวิธีการ วิเคราะห์ภาระงานและการกำหนดอัตราส่วนประชากร

          คัดเลือกศูนย์สุขภาพชุมชน จำนวน ๓๒ แห่ง แบบเฉพาะเจาะจง โดยคัดเลือก ๒ จังหวัดในแต่ละภาค จังหวัดหนึ่ง ๆ คัดเลือกศูนย์ดีเด่น ๒ แห่ง และศูนย์ที่ควรได้รับการปรับปรุงอีก ๒ แห่ง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกภาระงาน และแบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน

          ประชากรที่อยู่ในเขตรับผิดชอบของแต่ละศูนย์ฯ โดยเฉลี่ยมีจำนวน ๖,๗๐๔ ราย และศูนย์ฯดีเด่น มีประชากรโดยเฉลี่ยต่ำกว่าแต่มีปริมาณงานการให้บริการหลัก มากกว่าศูนย์ฯควรปรับปรุง แต่ละแห่งจัดสรรเวลาแก่กิจกรรมต่าง ๆ ตามลำดับ ดังนี้ การบริการหลัก งานบริหาร งานชุมชน การบริการต่อเนื่อง และงานวิชาการ เมื่อวิเคราะห์ภาระงาน พบว่าศูนย์ฯ ได้ใช้เวลาในการปฏิบัติงานเฉลี่ย ๕,๙๔๙ ชั่วโมงทำงาน และมีความต้องการกำลังคนเฉลี่ย ๔.๐ ราย ซึ่งต่ำกว่าจำนวนกำลังคนที่ต้องการจากการวิเคราะห์โดยการกำหนดสัดส่วนประชากร (๕.๖ ราย) และใกล้เคียงกับจำนวนบุคลากรที่มีอยู่ (๔.๓ ราย)

          จำนวนกำลังคนที่ต้องการจากการวิเคราะห์ภาระงานนี้ต่ำกว่าที่กำหนดโดยวิธีการตามสัดส่วนประชากรที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน และยังใกล้เคียงกับกำลังคนที่มีอยู่ในปัจจุบัน ดังนั้นกระทรวงสาธารณสุขควรจะได้มีการพิจารณาวิธีการที่เหมาะสมในการวางแผนกำลังคนที่สอดคล้องกับความต้องการของท้องถิ่น

คำสำคัญ: การวางแผนกำลังคน, การวิเคราะห์ภาระงาน, ศูนย์สุขภาพชุมชน, สถานีอนามัย