ความต้องการกำลังคนของศูนย์สุขภาพชุมชนโดยการวิเคราะห์ภาระงาน

บทคัดย่อ

การเปลี่ยนแปลงของสภาพเศรษฐกิจสังคม ตลอดจนการปฏิรูประบบสาธารณสุข ทำให้ศูนย์สุขภาพชุมชนต้องการกำลังคนปฏิบัติงานในจำนวนที่เหมาะสม การวิจัยนี้ได้ศึกษาความต้องการบุคลากรของศูนย์ สุขภาพชุมชน โดยการวิเคราะห์ภาระงานและเปรียบเทียบการวิเคราะห์ความต้องการกำลังคน โดยวิธีการ วิเคราะห์ภาระงานและการกำหนดอัตราส่วนประชากร

คัดเลือกศูนย์สุขภาพชุมชน จำนวน ๓๒ แห่ง แบบเฉพาะเจาะจง โดยคัดเลือก ๒ จังหวัดในแต่ละภาค จังหวัดหนึ่ง ๆ คัดเลือกศูนย์ดีเด่น ๒ แห่ง และศูนย์ที่ควรได้รับการปรับปรุงอีก ๒ แห่ง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบบันทึกภาระงาน และแบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ประชากรที่อยู่ในเขตรับผิดชอบของแต่ละศูนย์ฯ โดยเฉลี่ยมีจำนวน ๖,๗๐๔ ราย และศูนย์ฯดีเด่น มีประชากรโดยเฉลี่ยต่ำกว่าแต่มีปริมาณงานการให้บริการหลัก มากกว่าศูนย์ฯควรปรับปรุง แต่ละแห่งจัดสรรเวลาแก่กิจกรรมต่าง ๆ ตามลำดับ ดังนี้ การบริการหลัก งานบริหาร งานชุมชน การบริการต่อเนื่อง และงานวิชาการ เมื่อวิเคราะห์ภาระงาน พบว่าศูนย์ฯ ได้ใช้เวลาในการปฏิบัติงานเฉลี่ย ๕,๙๔๙ ชั่วโมงทำงาน และมีความต้องการกำลังคนเฉลี่ย ๔.๐ ราย ซึ่งต่ำกว่าจำนวนกำลังคนที่ต้องการจากการวิเคราะห์โดยการกำหนดสัดส่วนประชากร (๕.๖ ราย) และใกล้เคียงกับจำนวนบุคลากรที่มีอยู่ (๔.๓ ราย)

จำนวนกำลังคนที่ต้องการจากการวิเคราะห์ภาระงานนี้ต่ำกว่าที่กำหนดโดยวิธีการตามสัดส่วนประชากรที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน และยังใกล้เคียงกับกำลังคนที่มีอยู่ในปัจจุบัน ดังนั้นกระทรวงสาธารณสุขควรจะได้มีการพิจารณาวิธีการที่เหมาะสมในการวางแผนกำลังคนที่สอดคล้องกับความต้องการของท้องถิ่น