ผลกระทบของศูนย์อพยพชายแดนไทย-พม่าต่อสุขภาพของคนไทย

บทคัดย่อ

ผู้ลี้ภัยชาวพม่าพักอาศัยอยู่ในศูนย์อพยพชายแดนไทย-พม่า 9 แห่ง ซึ่งกระจายอยู่ใน 4 จังหวัด ได้แก่จังหวัดราชบุรี จังหวัดกาญจนบุรี จังหวัดตากและจังหวัดแม่ฮ่องสอน ผู้ลี้ภัยชาวพม่าเหล่านี้อาจเป็นพาหะนำโรคติดต่อมาสู่คนไทยในจังหวัดต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในจังหวัดที่ตั้งศูนย์อพยพ การศึกษาเชิงปริมาณนี้เปรียบเทียบความแตกต่างของอัตราป่วยของโรคติดต่อใน 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มศูนย์อพยพ กลุ่มจังหวัดที่เป็น ที่ตั้งศูนย์ฯ และกลุ่มจังหวัดอื่น ๆ ที่เหลือทั้งหมด 72 จังหวัด รวมทั้งหาความสัมพันธ์ระหว่างโรคติดต่อใน ศูนย์อพยพกับโรคติดต่อในจังหวัดที่เป็นที่ตั้งศูนย์ฯ โดยคัดเลือกโรคติดต่อทางอาหารและน้ำ โรคติดต่อนำโดยแมลง และโรคติดต่อทางสัมผัส อย่างละ 2 โรค ได้แก่ โรคอุจจาระร่วง โรคบิด โรคมาลาเรีย โรคไข้เลือดออก วัณโรค และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ตามลำดับ ระหว่างปี 2545-2549 ผลการศึกษาพบว่าอัตราป่วยของโรคติดต่อในศูนย์อพยพสูงมาก บางโรคสูงมากกว่าจังหวัดที่เป็นที่ตั้งศูนย์ฯ 200 เท่า อย่างไรก็ตาม ไม่พบความสัมพันธ์ของอัตราป่วยของโรคติดต่อเหล่านี้ระหว่างศูนย์อพยพกับจังหวัดที่เป็นที่ตั้งศูนย์ฯ แสดงว่า อัตราป่วยที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงในศูนย์อพยพไม่ได้ส่งผลให้อัตราป่วยของจังหวัดที่เป็นที่ตั้งศูนย์ชพิ่มขึ้นหรือลดลง อัตราป่วยของโรคติดต่อในศูนย์อพยพก็สูงกว่าอัตราป่วยในจังหวัดอื่น ๆ ที่ไม่ได้เป็นที่ตั้งศูนย์ฯเช่นเดียวกัน อัตราป่วย ของโรคติดต่อในจังหวัดที่เป็นที่ตั้งศูนย์ฯ สูงกว่าจังหวัดอื่น ๆ ชัดเจนเพียงโรคเดียว ได้แก่ โรคมาลาเรีย ที่อัตราป่วยสูงกว่าถึง 11 เท่า ส่วนโรคอุจจาระร่วง และโรคบิด สูงกว่าเล็กน้อย แต่กลุ่มโรคติดต่อทางสัมผัสรวมทั้งโรคไข้เลือดออกที่นำโดยยุงไม่ได้สูงกว่า จึงอาจกล่าวได้ว่าจากข้อมูลการเฝ้าระวังโรคในเวลานี้ยังไม่พบหลักฐานว่าปัญหาโรคติดต่อของผู้ลี้ภัยชาวพม่าในศูนย์อพยพก่อให้เกิดผลกระทบ ทางลบต่อสุขภาพของคนไทยโดยเฉพาะอย่างยิ่งที่อาศัยอยู่ในจังหวัดชายแดนในช่วงเวลาระหว่างปี 2545-2549