ผลการปรับโครงสร้างกระทรวงสาธารณสุขปี 2545 ต่อการดำเนินงานควบคุมป้องกันเอดส์

บทคัดย่อ

การสำรวจภาคตัดขวางครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบอัตรากำลัง งบประมาณ โครงสร้าง และการดำเนินงานควบคุมป้องกันเอดส์ ก่อนและหลังการปรับโครงสร้างกระทรวงสาธารณสุข รวมถึงศึกษาผลกระทบของการปรับโครงสร้างกระทรวงสาธารณสุขปี 2545 ต่อการดำเนินงานควบคุมป้องกันเอดส์ในส่วนภูมิภาคเก็บข้อมูลจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศในเดือนพฤศจิกายน 2550 โดยใช้แบบสอบถาม ซึ่งผลการศึกษาพบว่า ก่อนการปรับโครงสร้างกระทรวงสาธารณสุข ปี 2545 งานที่รับผิดชอบการดำเนินงานควบคุมป้องกันเอดส์อยู่ภายใต้งานควบคุมโรคเอดส์และกามโรคภายหลังปรับโครงสร้างกระทรวง สาธารณสุขเป็นภารกิจงานควบคุมโรคติดต่อทั่วไป อัตรากำลังในการดำเนินงานก่อนการปรับโครงสร้างส่วนใหญ่มีเจ้าหน้าที่จำนวน 5-8 คน แต่หลังจากการปรับโครงสร้างมีเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานน้อยกว่า 3 คน และพบ ว่าการปรับโครงสร้างกระทรวงสาธารณสุขมีข้อดี คือสามารถบูรณาการทรัพยากร การดำเนินงานมีความชัดเจนหน่วยงานกะทัดรัด ผู้ป่วยได้รับความปลอดภัยและได้รับบริการที่ดี ส่วนข้อเสียพบว่าทำให้บุคลากรลดลง ขาด บุคลากรผู้เชี่ยวชาญ ไม่สามารถทำงานเชิงรุก งบประมาณลดลง ที่สำคัญคลินิกกามโรคถูกยุบและให้โรงพยาบาลจังหวัดรับผิดชอบ หลังปรับโครงสร้างงบประมาณลดลงทำให้มีการบูรณาการกันมากขึ้น ท้องถิ่น รู้จักนำปัญหาของชุมชนมาแก้ไข แต่งบประมาณไม่พอต่อการดำเนินงานเชิงรุก และยกเลิกการให้บริการของคลินิกกามโรค ในประเด็นที่สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติมีส่วนสนับสนุนการดำเนินงานควบคุม ป้องกันเอดส์ พบว่ามีข้อดีในเรื่องมีแหล่งงบประมาณอื่นเข้ามาช่วยสนับสนุน ประชาชนเข้าถึงบริการมากขึ้นแต่งบประมาณนั้นเน้นหนักเฉพาะเรื่องการรักษา นอกจากนั้นแล้ว หน่วยงานได้แสดงความคิดเห็นต่อการปรับโครงสร้างกระทรวงสาธารณสุข ปี 2545 ในเรื่องสำคัญคือ การกำหนดกรอบอัตรากำลังขั้นต่ำให้เหมาะสมกับความสำคัญของงานการสร้างความเข้มแข็งในการดำเนินงานควบคุมป้องกันเอดส์ให้กับองค์กร ปกครองส่วนท้องถิ่น ก่อนที่จะปรับโครงสร้างกระทรวงสาธารณสุข การเตรียมความพร้อมในทุกด้านที่มีความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกัน ทั้งในเรื่องของการสื่อสารเหตุผลความจำเป็น ข้อมูลรายละเอียดที่มีการปรับเปลี่ยนให้เจ้าหน้าที่ทุกระดับ เครือข่าย และผู้มีส่วนได้เสีย ได้รับทราบ ควรประสานกับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติให้สนับสนุนงบประมาณในด้านการป้องกันเอดส์ให้มากขึ้น ไม่เน้นแต่ด้านการชดเชย ค่ายาต้านไวรัสเอชไอวีที่ต้องจ่ายให้แก่ผู้ป่วย รวมถึงควรประเมินผลการปฏิบัติงานตามโครงสร้างปัจจุบัน