นวัตกรรมหลักสูตร: กระบวนการคิดอย่างเป็นระบบเชิงสร้างสรรค์และจิตบริการด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ในสังคมพหุวัฒนธรรมสู่การสร้างนวัตกรรมด้านสุขภาพและ สาธารณสุขสถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุข

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสังเคราะห์เอกสาร มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการของหลักสูตรทีเน้นกระบวนการคิดอย่างเป็นระบบและจิตบริการด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ในสังคมพหุวัฒนธรรม โดยใช้วิธีการจัดการความรู้จากการถอดบทเรียน นวัตกรรม “กระบวนการเรียนรู้จิตบริการด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ภายใต้ระบบครอบครัวเสมือน” และนวัตกรรม “หนึ่งวิทยาลัยหนึ่งชุมชน” รวมทั้งผลการทดลองใช้นวัตกรรมทั้งสองอย่างในสถานศึกษา ระยะเวลาดำเนินการระหว่าง พ.ศ. 2551-2562 โดยสังเคราะห์จากรายงานวิจัยบทความวิชาการที่มาจากการวิจัย ข้อมูลเชิงประจักษ์ที่ผ่านการวิพากษ์โดยผู้ทรงคุณวุฒิ ตลอดจนมีการเผยแพร่ในวารสารทางวิชาการ ผลการสังเคราะห์ พบว่า กลยุทธ์ในการขับเคลื่อนนวัตกรรมหลักสูตร คือ (1) เปิดพื้นที่การเรียนรู้ (2) สร้างวิถีการเรียนรู้จากการปฏิบัติ (3) สร้างความเป็นเครือข่าย (4) ใช้วิจัยเป็นฐาน และ (5) สร้างความเชื่อมั่นให้ชุมชนจากการพัฒนาศักยภาพของตนเอง โดยมีสถานศึกษาร่วมเป็นเครือข่าย ส่วนผลลัพธ์สุดท้าย คือ นวัตกรรม ที่เกิดจากการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ทั้งสถานศึกษา สถานบริการและชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม ซึ่งนับว่า การพัฒนาหลักสูตรแนวใหม่ ทำให้เกิดการเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วม เป็นวัฒนธรรมสร้างสรรค์ระหว่างสถานศึกษา สถานบริการ และชุมชนด้านสุขภาพและสาธารณสุข เป็นการพัฒนาวิชาชีพอย่างต่อเนื่อง (Continuous Professional Development: CPD)