ความชุกของพยาธิใบไม้ปอดระยะติดต่อ (metacercaria) ในปูนา ในตลาดสด เขตอำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

ปูน้ำจืดเป็นโฮสต์กึ่งกลางที่ 2 ของตัวอ่อนพยาธิใบไม้ปอดระยะติดต่อ (metaceraria) การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเบื้องต้นของความชุกของตัวอ่อนพยาธิใบไม้ปอดระยะติดต่อ ในปูนาจำนวน 100 ตัว ที่ซื้อจากตลาดสด พื้นที่อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ ผลการศึกษาพบตัวอ่อนระยะติดต่อ ในปูนา ร้อยละ 91 เมื่อดูความชุกของตัวอ่อนพยาธิในปูนาเพศผู้และเพศเมีย พบว่าเพศผู้มีตัวอ่อนระยะติดต่อร้อยละ 94.2จากจำนวนปูเพศผู้ทั้งหมด 35 ตัว และเพศเมียร้อยละ 89.2 จากจำนวนปูเพศเมียทั้งหมด 65 ตัว และค่าเฉลี่ยจำนวนตัวอ่อนพยาธิระหว่างปูนาเพศผู้และเพศเมียแต่ละตัวพบว่ามีตัวอ่อนระยะติดต่อ 35 และ 23 ตัว ตามลำดับ จำนวนตัวอ่อนระยะติดต่อ (metacercaria) ที่พบในปูเพศผู้/เพศเมีย พบว่ามีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (chi-square, P < 0.05) การศึกษาหาความชุกของตัวอ่อนพยาธิใบไม้ปอดในปูนาครั้งนี้ใช้วิธีการตกตะกอน หลังจากการปั่นละเอียดด้วยเครื่องปั่นไฟฟ้าแล้วนำไปกรอง และจำแนกตัวอ่อนพยาธิตาม ลักษณะสัณฐาน พบว่าตัวอ่อนระยะติดต่อนี้เป็น Paragonimus siamensis ซึ่งเป็นพยาธิใบไม้ปอดที่เป็นของสัตว์ซึ่งอาจก่อให้เกิดโรคพยาธิใบไม้นอกปอด (Ectopic paragonimiasis) ในคนได้ ดังนั้นคณะผู้วิจัยจึงเห็นว่าการศึกษาความชุกของตัวอ่อนพยาธิใบไม้ปอดของปูนาในครั้งนี้น่าจะเป็นประโยชน์ในการศึกษาทางระบาดวิทยา และอาจจำแนกหาชนิดตัวอ่อนระยะติดต่อ (metacercaria) โดยวิธี polymerase chain reaction ต่อไป