การป้องกันการติดเชื้อในช่องท้องของผู้ป่วย ไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่รักษาด้วยวิธีล้างไตทางช่องท้องโดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย โรงพยาบาลหนองคาย

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการติดเชื้อในช่องท้อง (peritonitis) และหาแนวทางในการป้องกันการติดเชื้อในช่องท้องของผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่รักษาด้วยวิธีล้างไตทางช่อง ท้องที่โรงพยาบาลหนองคาย ระยะที่ 1 เป็นการศึกษาแบบ cross-sectional analytical study ศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการติดเชื้อในช่องท้อง ในผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้องที่รักษา ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2551 ถึง 30 กันยายน 2553 จำนวน 126 ราย ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อการติดเชื้อในช่องท้องอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติจำนวน 3 ปัจจัย เรียงลำดับจากมากไปหาน้อย ได้แก่ สิ่งแวดล้อมไม่เหมาะสมต่อการรักษา (poor envi-ronment) ผู้ดูแลไม่ผ่านการอบรม (self training) และการปฏิบัติไม่ถูกต้องตามขั้นตอนที่อบรม (not follow steps of training) ระยะที่ 2 เป็นการศึกษาแบบพรรณนา เพื่อควบคุมปัจจัยเสี่ยงและหาแนวทางป้องกันเพื่อลดการติดเชื้อ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้องในเขต CUP อำเภอเมืองหนองคาย จำนวน 36 รายระหว่าง 1 ตุลาคม 2553 ถึง 30 เมษายน 2554 ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการติดตามดูแลผู้ป่วยโดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย ได้แก่ โรงพยาบาลจังหวัด นักสุขภาพครอบครัว (นสค.) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จิตอาสา โดยการจัดการให้มีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ผู้ป่วยและญาติตระหนักและปฏิบัติตามขั้นตอนที่อบรมและแนวทางการปฏิบัติอย่างเคร่งครัด ทำให้การติดเชื้อในช่องท้องลดลง จากการติดเชื้อ 1 ครั้งทุก 27.1 เดือนหรือ 0.44 ครั้งต่อปี ในเดือนกันยายน 2553 (ก่อนดำเนินการ) เป็นติดเชื้อ 1 ครั้งทุก 40 เดือนหรือ 0.30 ครั้ง ต่อปี ในเดือนเมษายน 2554 (หลังดำเนินการ)