ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อและปัจจัยเสริมกับภาวะซึมเศร้าในหญิงตั้งครรภ์ในจังหวัดหนึ่งของภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย

บทคัดย่อ

ภาวะซึมเศร้าสามารถพบได้ทั่วโลก โดยมากกว่าร้อยละ 25 ของหญิงตั้งครรภ์ประสบปัญหาภาวะซึมเศร้า ซึ่ง เกิดจากปัจจัยหลายๆอย่างทีสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าในหญิงระหว่างตั้งครรภ์ อย่างไรก็ตามการศึกษาเกี ่ ยวกับความชุก ่ และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าในหญิงตั้งครรภ์ยังมีการศึกษาในประเทศไทยค่อนข้างน้อย การศึกษานี้มี วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าในหญิงตั้งครรภ์ในจังหวัดหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กลุ่มตัวอย่างคือหญิงตั้งครรภ์จำนวน 112 คนที่ได้มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบกลุ่มจากโรงพยาบาลใน จังหวัดหนึ่งของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เครื่องมือในการเก็บข้อมูล คือแบบวัดภาวะซึมเศร้า 2 คำถามซึ่งพัฒนา โดยกระทรวงสาธารณสุข และแบบสอบถามเกี่ยวกับข้อมูลทั่วไป เศรษฐานะ ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อและปัจจัยเสริม ที่ เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าของผู้ตอบแบบสอบถาม ใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน คือ สถิติไคว์สแคว์และ ฟิ ชเชอร์ ที่ระดับความเชื่อมั่น 0.05 ผลการศึกษาพบว่า ประมาณร้อยละ 18 ของกลุ่มตัวอย่างอายุต่ำกว่า 20 ปี ส่วนใหญ่แต่งงานและอาศัยอยู่กับสามีประมาณหนึ่งในสามของกลุ่มตัวอย่างมีการศึกษาต่ำกว่ามัธยมศึกษาตอนปลายหรือเทียบเท่า และขณะตั้งครรภ์ไม่ได้ประกอบอาชีพ กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีความรู้และเจตคติอยู่ในระดับ สูง การรับรู้เกี่ยวกับภาวะสุขภาพจิตของตนเองขณะตั้งครรภ์อยู่ในระดับต่ำ ได้รับการสนับสนุนจากครอบครัวและ สามี จากเพื่อนร่วมงาน จากบุคลากรทางสาธารณสุขในระดับสูง จากการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่าความชุกของภาวะซึมเศร้าในหญิงตั้งครรภ์คิดเป็นร้อยละ 17.8 โดยปัจจัยนำคือ เจตคติเกี่ยวกับสุขภาพจิตของตนเองขณะตั้งครรภ์ ปัจจัยเสริม คือ การสนับสนุนจากครอบครัว เพื่อน และเพื่อนร่วมงาน มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าของหญิงตั้ง ครรภ์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติแต่ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยเอื้อกับภาวะซึมเศร้าของหญิงตั้งครรภ์ ควรมี การปรับเจตคติและการป้ องกันภาวะซึมเศร้าในหญิงตั้งครรภ์ และการสนับสนุนหญิงในระหว่างตั้งครรภ์จะช่วย ส่งเสริมสุขภาพจิตของหญิงตั้งครรภ์ นอกจากนี้ควรมีการพัฒนาโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพจิตในหญิงตั้งครรภ์ร่วม กับสมาชิกในครอบครัวของหญิงตั้งครรภ์ต่อไป