ปัจจัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจากการจมน้ำในขณะน้ำท่วมครั้งใหญ่ในรอบ 100 ปี ของจังหวัดนครราชสีมา ในเดือน ตุลาคม พ.ศ 2553

บทคัดย่อ

ประเทศไทยประสบปัญหาอุทกภัยเป็นประจำ และเป็นภัยพิบัติที่ก่อให้เกิดความเสียหายมากที่สุด รวม ทั้งแนวโน้มของปัญหายังมีความรุนแรงมากขึ้น และใน 10 ตุลาคม ถึง 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553 ที่จังหวัดนครราชสีมาเกิดน้ำท่วมครั้งใหญ่ในรอบ 100 ปี ส่งผลให้มีผู้ประสบภัย ได้รับบาดเจ็บรูนแรง 239 รายเสียชีวิต 36 ราย จากการจมน้ำ ดังนั้นการศึกษาเกี่ยวปัจจัยเสี่ยงของการเสียชีวิตจากการจมน้ำจึงมีความสำคัญ ต่อการกำหนดมาตรการลดความเสี่ยงหรือพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเสียชีวิตของผู้ประสบภัยในอนาคต โดยใช้รูปแบบการศึกษา case control study และ จากผู้ประสบภัยที่ได้รับรายงานสู่ระบบเฝ้าระวังการเสียชีวิตจากการจมนา ของสานกงานสาธารณสุขจงหวัดนครราชสมา เดยไชเทคนค verbal autopsy ในการหาสาเหตุการตายและพฤติกรรมเสี่ยงในขณะผู้ประสบภัยเสียชีวิต จากกลุ่มเพื่อน หรือญาติที่อยู่เหตุการณ์ในวันเดียวกันกับผู้ที่เสียชีวิต ซึ่งสามารถติดตาม ข้อมูลผู้เสียชีวิตได้ 31 ราย และทำ verbal autopsy จำนวน 105 ราย และวิเคราะห์หาขนาดความสัมพันธ์ของตัวแปรโดยใช้ค่า odds ratio ในช่วงความเชื่อมั่นที่ร้อยละ 95 ผลการศึกษาพบว่า อัตราการเสียชีวิตต่อจำนวนครอบครัวที่ได้รับผลกระทบ คิดเป็น 44.97 ต่อแสนหลังคาเรือน ผู้เสียชีวิตทั้งหมดเป็นผู้ชาย ค่ามัฐยฐานของอายุ อยู่ที่ 41 ปี (4-85 ปี) ร้อยละ 46 เสียชีวิตในน้ำต่ำกว่าระดับอกร้อยละ 58.06 (18/31) เสียชีวิตในช่วงที่กระแสน้ำป่าไหลเข้าท่วมหมู่บ้านและในจำนวนนี้เสียชีวิต ในช่วง 2 วันแรก ร้อยละ 72.22 (13/18) โดยพบปัจจัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิตในขณะที่มีการเดินทางเข้า-ออกหมู่บ้านในขณะน้ำท่วม (OR 12.89, 95%C1 3.89, 42.67) ดื่มสุราในวันที่เกิดอุทกภัย (OR 6.24 95%CI 1.52, 25.63) และคนที่มีทักษะการว่ายน้ำในระดับเชี่ยวชาญมีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต (OR7.44 95%CI 2.19, 25.31) ถึงแม้จะ มีทักษะในการว่ายน้ำแต่เนื่องจากความเร็วและความแรงของกระแสน้ำทำให้ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ โดยสรุปภัยพิบัติครั้งใหญ่จากอุทกภัยส่งผลให้มีผู้เสียชีวิต จำนวนมากซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากผู้ประสบภัยไม่มีประสบการณ์กับเหตุการณ์ในลักษณะนี้มาก่อนทำ การป้องกันเหตุในอนาคตในจังหวัดนครราชสีมา ควรแจ้งเตือนพื้นที่ที่เสี่ยงต่อการเกิดอุทกภัยเมื่อถึงฤดูฝนจะต้องเตรียมอาหารและน้ำดื่มให้เพียงพออย่างน้อย 2-3 วันและไม่ควรเดินทางเข้า-ออก หมู่บ้านที่มีนำท่วม หากมีความจำเป็นควรมีอุปกรณ์ช่วยชีวิต เช่น เสือชูชีพ หรือรอทีมที่มีความชำนาญจากภายนอกพร้อมอุปกรณ์ช่วยชีวิต