มาตรการควบคุมค่าใช้จ่ายยาผู้ป่วยนอกสิทธิสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ โรงพยาบาลลำปาง

บทคัดย่อ

ค่ารักษาพยาบาลผู้ป่วยนอกในระบบสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ เพิ่มสูงขึ้นหลังจากมีระบบจ่ายตรง ผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลลำปางเป็นหนึ่งในโรงพยาบาล 34 แห่งที่กรมบัญชีกลางได้มอบหมายให้พัฒนามาตรการควบคุมค่าใช้จ่ายยา การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลการดำเนินการตามมาตรการควบคุม ค่าใช้จ่ายยผู้ป่วยนอก จากการกำหนดมาตรการควบคุมค่าใช้จ่ายยา โดยการลดต้นทุนยาต่อหน่วย แทนยา ต้นแบบด้วยยาสามัญ การปรับระบบเภสัชตำรับ การส่งเสริมการใช้ยาอย่างเหมาะสม โดยจัดทำ Clinical prac-tice guideline ที่แพทย์มีส่วนร่วม การวิเคราะห์สถานการณ์และรายงานมูลค่าการใช้ยาอย่างต่อเนื่อง โดยเภสัชกรโดยศึกษาแบบ pre-post intervention study วิเคราะห์เปรียบเทียบมูลค่าการสั่งใช้ยาผู้ป่วยนอกในระบบเบิก จ่ายตรงก่อนมีมาตรการ (ระหว่างเดือนตุลาคม 2551 ถึง เดือนกรกฎาคม 2552) และหลังมีมาตรการ (ระหว่างเดือนตุลาคม 2552 ถึง เดือนกรกฎาคม 2553) จากฐานข้อมูลอีเล็กทรอนิกส์ของโรงพยาบาล ในประเด็นภาพรวมมูลค่ายา สัดส่วนมูลค่ากลุ่มยาเป้าหมาย 7 กลุ่มของกรมบัญชีกลางต่อมูลค่ายารวมทั้งหมด สัดส่วนมูลค่ายานอกบัญชียาหลักแห่งชาติ (Non Essential Drug, NED) ในกลุ่มยาเป้าหมาย ต่อมูลค่ารวมของยาในกลุ่มยาเดียวกัน

ผลการศึกษา พบว่า ในปี 2553 ภาพรวมมูลค่าการสั่งใช้ยาลดลง 30.62 ล้านบาท (24.9%) มูลค่า NED ลดลง 19.85 ล้านบาท (25.0%) มูลค่า NED กลุ่มยาเป้าหมาย ลดลง 17.48 ล้านบาท (45.5%) สัดส่วนมูลค่ากลุ่มยาเป้าหมายต่อยาทั้งหมดลดลงร้อยละ 5.6 สัดส่วนมูลค่า NED กลุ่มยาเป้าหมาย ต่อมูลค่ารวมของยาในกลุ่มเดียวกันลดลง 6 กลุ่ม ยกเว้นกลุ่มยารักษาโรคกระดูกพรุนที่ไม่เปลี่ยนแปลง พบว่า ยาต้านมะเร็ง ยาลดการหลั่งกรด ยากลุ่ม ARBs ยาลดไขมันในเลือด ยารักษาไวรัสตับอักเสบและ ยาต้านการอักเสบ ลดลงร้อยละ 34.2, 26.0, 22.9, 11.0, 5.7 และ 0.5 ตามลำดับ ดังนั้น การกำหนดนโยบายควบคุมค่าใช้จ่ายยาที่ชัดเจน การทำงานเป็นทีมระหว่างแพทย์และเภสัชกร เพื่อให้สั่งใช้ยาอย่างเหมาะสม การวิเคราะห์ติดตามสถานการณ์การ สั่งใช้ยา รายงานมูลค่าการสั่งใช้ยาอย่างต่อเนื่องโดยเภสัชกร ทำให้ภาพรวมค่าใช้จ่ายยาผู้ป่วยนอกในระบบสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ มูลค่า NED และสัดส่วนมูลค่า NED ในปี 2553 ลดลง