การมีส่วนร่วมในการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพของหัวหน้าสถานีอนามัยจังหวัดระยอง

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจระดับการมีส่วนร่วมในการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพของ หัวหน้าสถานีอนามัยจังหวัดระยองและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมในการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพเป็นการสำรวจในช่วงเดือนมีนาคมถึงเมษายน 2551 ใช้แบบสอบถามและกำหนดประชากรที่ศึกษา คือ หัวหน้าสถานีอนามัย ที่ปฏิบัติงานประจำสถานีอนามัยทุกแห่งในจังหวัดระยอง จำนวน 94 คน วิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่าง ตัวแปรโดยใช้สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน (Pearson Correlation Coefficient)

พบว่า ประชากรส่วนใหญ่มีส่วนร่วมในการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพ อยู่ในระดับสูง มีค่าเฉลี่ย 3.02 โดย ด้านการวางแผน มีส่วนร่วมในการเสนอความคิดเห็น และกำหนดกิจกรรมการพัฒนาเพื่อแก้ไขปัญหาของประชาชนมากที่สุด อยู่ในระดับสูง ค่าเฉลี่ย 3.30 ด้านการปฏิบัติการ มีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานตามโครงการและกิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผนมากที่สุด อยู่ในระดับสูง ค่าเฉลี่ย 3.23 ด้านการติดตาม ประเมินผล มีส่วนร่วมในการประเมินผลการดำเนินงานมากที่สุด อยู่ในระดับสูง ค่าเฉลี่ย 3.23 และส่วนใหญ่มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพอยู่ในระดับสูง มีค่าเฉลี่ย 0.97 โดยรับร้นโยบายและแผนทั้งของรัฐบาล กระทรวงสาธารณสุขและจังหวัด จากการประชุมชี้แจงของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดหรืออำเภอ ร้อยละ 91.49 โดยมีเพียงร้อยละ 62.76 ที่นำแนวทางและหลักการของแผนดังกล่าวมาใช้ในการจัดทำแผนเนื่องจากเป็นเรื่องที่เข้าใจยาก ส่วนใหญ่ได้รับการสนับสนุนทางสภาพแวดล้อมในการจัดทำ ในระดับสูง มีค่าเฉลี่ย 3.07 และมีทัศนคติที่ดีต่อการจัดทำแผนพัฒนาด้านสุขภาพ ในระดับสูง มีค่าเฉลี่ย 3.19 โดยทัศนคติต่อการจัดทำแผนและความรู้ ความเข้าใจในการจัดทำแผน เป็นปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมในการจัดทำแผนพัฒนาสุขภาพของเจ้าหน้าที่สถานีอนามัยจังหวัดระยองร้อยละ 32.8 และ 43.6 ตามลำดับ ปัญหาสำคัญคือ เจ้าหน้าที่ขาดทักษะในการจัดทำแผนทำให้ขาดความมั่นใจในการแสดงความคิดเห็นหรือร่วมดำเนินการจัดทำแผน ข้อเสนอแนะในการศึกษาครั้งนี้คือ ควรอบรมฟื้นฟูความรู้และฝึกทักษะด้านการจัดทำแผนอย่างต่อเนื่อง และสนับสนุนให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการจัดทำแผนพัฒนาด้านสุขภาพให้มากขึ้นโดยมีแนวทางในการจัดทำแผนอย่างชัดเจนและหน่วยงานระดับอำเภอหรือ จังหวัด เป็นพี่เลี้ยงในการดำเนินการ