ปัจจัยกำหนดความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับโรคพิษสุนัขบ้าในนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาในพื้นที่ประจำถิ่นของโรคพิษสุนัขบ้า

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับโรคพิษสุนัขบ้าและหาความสัมพันธ์ระหว่างตัวกำหนดสุขภาพเชิงสังคมกับความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมที่เกี่ยวข้อง กับโรคพิษสุนัขบ้าในนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาในพื้นที่ประจำถิ่นของโรคพิษสุนัขบ้า เป็นการศึกษาภาคตัดขวาง เก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างที่เป็นนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาในเขตเทศบาลนครอุบลราชธานี จำนวน 544 คน โดยใช้แบบสอบถามภายใต้แนวคิดตัวกำหนดสุขภาพเชิงสังคม (social determinants of health) และความรอบรู้ ด้านสุขภาพ (health literacy) ผลการศึกษา พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีระดับความรอบรู้โดยรวมอยู่ในระดับสูง โดยมีค่า เฉลี่ยสูงสุดในทักษะการเข้าใจข้อมูลโรคพิษสุนัขบ้าและต่ำสุดในทักษะการประเมินข้อมูลโรคพิษสุนัขบ้า และพบว่ามี ระดับพฤติกรรมที่พึงประสงค์อยู่ในระดับสูง โดยมีค่าเฉลี่ยสูงสุดในพฤติกรรมการแบ่งสัดส่วนห้องนอนกับสัตว์เลี้ยง อย่างชัดเจน และต่ำสุดในการหลีกเลี่ยงการสัมผัสสัตว์จรจัด ผลการวิเคราะห์ค่าสัมประสิทธิ์ ความถดถอยพหุ พบว่า การเข้าถึงบริการสุขภาพ ปัจจัยแวดล้อมที่ปลอดภัย เพศ และการศึกษาของหัวหน้าครอบครัวมีความสัมพันธ์อย่างมี นัยสำคัญกับระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพ (p<0.05) และปัจจัยแวดล้อมที่ปลอดจากโรคพิษสุนัขบ้า ทักษะการ ประยุกต์ใช้ข้อมูลโรคพิษสุนัขบ้า อายุ การเข้าถึงบริการและข้อมูลเกี่ยวกับโรคพิษสุนัขบ้า และเพศ มีความสัมพันธ์ กับพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับโรคพิษสุนัขบ้า (p<0.05)