การศึกษาเปรียบเทียบผลกระทบของการรักษาในคลินิกโรคปอดอุดกันเรื้อรัง (COPD Clinic) และ คลินิกเวชปฏิบัติทั่วไป (GP Clinic) ต่อผลลัพธ์ทางคลินิกในเวชปฏิบัติจริง

บทคัดย่อ

ในประเทศไทยมีแนวโน้มการเพิ่มขึ้นของผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (chronic obstructive pulmonary disease - COPD) โดยพบว่าผู้ป่วยจำนวนมากยังได้รับการรักษาที่ไม่สอดคล้องกับแนวทางเวชปฏิบัติหรือได้รับการรักษาที่ไม่เหมาะสม การกำเริบเฉียบพลันของโรค COPD (acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease - AECOPD) ส่งผลกระทบอย่างมากต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย เพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต และก่อให้เกิดภาระค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพที่สูงขึ้น การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลลัพธ์ทางคลินิกของผู้ป่วย COPD ที่ได้รับการดูแลจากคลินิกเวชปฏิบัติทั่วไปกับผู้ที่ได้รับการดูแลจากคลินิกเฉพาะทางโรคปอด การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง เชิงสังเกต ภาคตัดขวาง ดำเนินการในหลายศูนย์ โดยรวบรวมข้อมูลจากผู้ป่วยจำนวน 2,578 ราย ที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีภาวะกำเริบเฉียบพลันของโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (AECOPD) ข้อมูลถูกรวบรวมจากคลินิกเฉพาะทางโรคปอด ซึ่งรวมถึงแผนกผู้ป่วยนอก ห้องฉุกเฉินและหอผู้ป่วยใน รวมถึงเวชระเบียนของคลินิกเวชปฏิบัติทั่วไป จุดสิ้นสุดหลักของการศึกษานี้ ได้แก่ ความถี่ของการเกิด AECOPD ที่นำไปสู่การมาโรงพยาบาล การเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล การเกิดโรคปอดบวม และอัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุ ข้อมูลที่ได้ถูกวิเคราะห์และสรุปโดยใช้วิธีสถิติเชิงพรรณนา จากผู้ป่วยทั้งหมด 2,578 ราย ที่เข้าร่วมการศึกษา พบว่าลักษณะทางประชากรศาสตร์และข้อมูลทางคลินิกของผู้ป่วยที่รับการดูแลในคลินิกโรคปอด จำนวน 355 ราย และคลินิกเวชปฏิบัติทั่วไป จำนวน 2,333 ราย มีความใกล้เคียงกัน ในกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลจากคลินิกโรคปอด พบว่า 93% ได้รับยากลุ่ม long-acting muscarinic antagonist (LAMA) และ 32% ได้รับการรักษาแบบสามกลุ่มยา (triple therapy: LAMA + LABA/ICS) ขณะที่ผู้ป่วยที่รักษาในคลินิกเวชปฏิบัติทั่วไป 92% ได้รับการรักษาด้วยยากลุ่ม Long-Acting Beta-2 Agonist ร่วมกับ Inhaled Corticosteroid (LABA/ICS) อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลจากคลินิกเวชปฏิบัติทั่วไปมีอัตราการเกิดภาวะกำเริบเฉียบพลันของโรค COPD ทั้งในระดับเล็กน้อย ปานกลาง และรุนแรง รวมถึงอุบัติการณ์ของโรคปอดอักเสบติดเชื้อและอัตราการเสียชีวิตจากทุกสาเหตุสูงกว่ากลุ่มที่รักษาในคลินิกโรคปอดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05 สำหรับการเปรียบเทียบทั้งหมด)