การศึกษารังสีกระเจิงในแนวระนาบจากหุ่นจำลองเมื่อฉายรังสีเอกซ์

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลการกระจายของรังสีกระเจิงรอบหุ่นจำลอง (phantom) แทนศรีษะและ ตัวคนเมื่อได้รับการฉายรังสีจากเครื่องเอกซเรย์วินิจฉัยทั่วไป เครื่องเอกซเรย์ทันตกรรม และเครื่องเอกซเรย์เต้านม โดยการวัดค่าปริมาณรังสีกระเจิงจากหุ่นจำลองแทนตัวคนในแนวระนาบโดยใช้เครื่องมือรังสีกระเจิงยี่ห้อ Ray Safe รุ่น 452 จากนั้นนำข้อมูลการวัดปริมาณรังสีกระเจิงมาประมวลผลสร้างแผนที่คอนทัวร์ (contour) โดยใช้โปรแกรม เซอเฟอร์ 7.0 (Surfer 7.0) เลือกวิธีการ interpolation แบบยูนิเวอร์แซล-คริกกิง (universal kriging) พบว่า เครื่องเอกซเรย์วินิจฉัยทั่วไปปริมาณรังสีกระเจิงกระจายเป็นกลุ่มวงกลมและลดปริมาณลงไปตามระยะทาง เครื่องเอกซเรย์- ทันตกรรมมีปริมาณรังสีกระเจิงเป็นกลุ่มข้างหลอดเอกซเรย์ทั้งสองด้านแล้วลดลงตามระยะทางและด้านหลังหลอด เอกซเรย์มีปริมาณรังสีน้อยทีสุด เครื่องเอกซเรย์เต้านมมีปริมาณรังสีกระเจิงเป็นกลุ่มหนาแน่นบริเวณหน้าเครื่องเอกซเรย์ ่ แผนที่รังสีกระเจิงคอนทัวร์จากเครื่องเอกซเรย์สามารถนำไปเป็นแนวทางการวางจุดควบคุมป้ องกันรังสีสำหรับเจ้าหน้าที่ในการถ่ายภาพเอกซเรย์ตามหลักการป้ องกันอันตรายจากรังสีได้อย่างปลอดภัย