การเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับวัคซีนป้องกัน การติดเชื้อ Human Papillomavirus (HPV) ผ่านสื่อสิ่งพิมพ์ในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับวัคซีนป้องกันการติดเชื่อ Human papillonavirus (HPV) ที่เผยแพร่ผ่านสื่อสิ่งพิมพ์ในประเทศไทย โดยใช้การวิเคราะห์สื่อ (media analysis) ในสื่อสิ่งพิมพ์ ประเภทนิตยสารสุขภาพ นิตยสารวาไรดี้สำหรับสตรี และนิตยสารวาไรตี้สำหรับวัยรุ่น รวมทั้งหนังสือพิมพ์ ในประเทศไทยที่พิมพ์เผยแพร่ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม - 31 ธันวาคม 2550 บทความและข่าวที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือกเข้าสู่การวิเคราะห์ข้อมูลมีจำนวนทั้งสิ้น 131 รายการ ซึ่งจะวิเคราะห์แหล่งที่มาของข้อมูลข่าวสาร เนื้อหาสาร การ และคุณภาพของข้อมูลข่าวสาร ฯ

การศึกษาพบว่า ข้อมูลข่าวสารส่วนใหญ่มีที่มาจากบริษัทผู้ผลิตและจำหน่ายวัคซีนและโรงพยาบาลเอกชนและบางส่วนมีที่มาจากหน่วยงานภาครัฐ นอกจากนั้นจากการศึกษาขังหมูข้อมูลอีกจำนวนมากที่ไม่สามารถระบุได้ชัดเจนว่ามีที่มาจากแหล่งข้อมูลใด โดยข้อมูลข่าวสารส่วนใหญ่มีขึ้นก่อนวัคซีนฯได้รับการอนุมัติจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจนภายหลังวัคซีนๆได้รับการอนุมัติให้ใช้ในประเทศไทยในเดือนมีนาคม 2550 อย่างไรก็ตามภายหลังการแถลงข่าวควบคุมการ โฆษณาประชาสัมพันธ์วัคซีนฯอย่างไม่เหมาะสมของ อย. ในวันที่ 7 สิงหาคม 2550 พบปริมาณข้อมูลข่าวสารมีจำนวนลดลง

ลักษณะการนำเสนอข้อมูลที่พบจากงานวิจัย สามารถจำแนกได้ 5 รูปแบบ ได้แก่ 1) การสร้างความกลัว (fear appeal) ต่อโรคมะเร็งปากมดลูก 2) การสร้างความน่าเชื่อถือต่อข้อมูลข่าวสาร 3) การนำเสนอสาร โดย บุคคลที่มีชื่อเสียงในสังคม 4) การชี้ให้เห็นจุดอ่อนหรือผลเสียของการป้องกันมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธีอื่น และ 5) การสร้างภาพลักษณ์ขององค์กร เมื่อวิเคราะห์คุณภาพของข้อมูลข่าวสารพบว่า มีบทความและข่าวจำนวนทั้งสิน 103 ราชการ (79%6) ที่นำเสนอข้อมูลไม่ครบถ้วน ซึ่งประเด็นที่ถูกละเลยมากที่สุด ได้แก่ ประสิทธิผลและ กิเหมระสมในการได้รีบรักชนฯ นอกจากนั้นพอนความและขาวจำนวนทั้งสิ่น 24 รายการ (147 6) ให้ ข้อมูลไม่ถูกต้องเกี่ยวกับวัคซีนฯในประเด็นสำคัญ ได้แก่ กลุ่มคนที่เหมาะสมในการได้รับวัคซีนฯ และประสิทธิผลของวัคซีนฯในการป้องกันการเกิดมะเร็งปากมดลูก

ผลการศึกษานี่แสดงให้เห็นปัญหาการสื่อสารเกี่ยวกับข้อมูลสุขภาพในปัจจุบัน ที่มีการนำเสนอเนื้อหาอย่างไม่เหมาะสมทังในด้านความครบถ้วนและความผิดพลาดของข้อมูลข่าวสาร ซึ่งอาจนำมาสู่การตัดสินใจใช้วัคซีนฯอย่างไม่สมเหตุสมผล ดังนันผู้มีส่วนเกี่ยวข้องจึงควรหามาตรการกำกับดูแลการโฆษณาผลิตภัณฑ์และบุริการทางสุขภาพูอย่างเข้มงวด รวมทั้งให้ความรู้ต่อผู้บริโภคเพื่อให้สามารถปกป้องตนเองจากข้อมูลข่าวสารที่ไม่ถูกต้องเหล่านี้