ปัจจัยที่ส่งเสริมการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้าน จังหวัดสุโขทัย

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งเสริมการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) จังหวัดสุโขทัย กลุ่มผู้ให้ข้อมูลคือ อสม. จำนวน 17 คน เจ้าหน้าที่สาธารณสุขในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข และเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 10 คน ผู้นำท้องที่หรือผู้นำท้องถิ่น จำนวน 12 คน และสมาชิกในครอบครัวของ อสม. จำนวน 11 คน ซึ่งได้จาก\การเลือกผู้ให้ข้อมูลแบบกรณีหลากหลาย เก็บ รวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกร่วมกับการสังเกต วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา และตรวจสอบความน่าเชื่อถือของข้อมูลด้วยการตรวจสอบแบบสามเส้า ผลการวิจัย พบว่า ปัจจัยที่ส่งเสริมการปฏิบัติงานของ อสม. ประกอบด้วย 4 ปัจจัยหลักคือ (1) ปัจจัยระดับบุคคล ประกอบด้วย 11 ปัจจัยรอง ได้แก่ อายุ เวลา ความพร้อม สมาร์ทโฟน การมีตำแหน่งอื่นในชุมชน แรงบันดาลใจ จิตอาสา ความตั้งใจ การรับรู้บทบาท ภาระงาน และ ความรับผิดชอบ (2) ปัจจัยระดับครอบครัว ประกอบด้วย 1 ปัจจัยรอง ได้แก่ ครอบครัว (3) ปัจจัยระดับชุมชน ประกอบด้วย 5 ปัจจัยรอง ได้แก่ บริบทของพื้นที่ งบประมาณ วัสดุอุปกรณ์ การทำงานเป็นทีม และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข และ (4) ปัจจัยระดับสังคม ประกอบด้วย 5 ปัจจัยรอง ได้แก่ ภาคีเครือข่าย การมีส่วนร่วม แรงสนับสนุนทางสังคม แรงจูงใจในการปฏิบัติงาน และการยอมรับนับถือ ผลการวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ควรนำปัจจัยที่ส่งเสริมการปฏิบัติงานของ อสม. ไปใช้ในการส่งเสริมและสนับสนุนให้ อสม. สามารถปฏิบัติงานที่ดี ยิ่งขึ้น