พฤติกรรมสุขภาพและระดับน้ำตาลในเลือดในช่วงปกติและในช่วงถือศีลอดของผู้ป่วยเบาหวานมุสลิม

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงบรรยายนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมสุขภาพและระดับน้ำตาลในเลือดในช่วงปรกติและช่วงถือศีลอดของผู้ป่วยเบาหวานมุสลิม กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่นับถือศาสนาอิสลาม ซึ่งมารับบริการที่แผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลยีงอเฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษาจำนวน 118 คน เก็บรวบรวม ข้อมูล 2 ครั้ง ครั้งแรกเดือนตุลาคม 2552 โดยใช้แบบสอบถามพฤติกรรมสุขภาพในช่วงถือศีลอด (r = 0.80)และครั้งที่ 2 เดือนธันวาคม 2552 - กุมภาพันธ์ 2552 โดยใช้แบบสอบถามพฤติกรรมสุขภาพในช่วงปรกติ (r = 0.83) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

การศึกษา พบว่า ช่วงปรกติ กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมสุขภาพ ทั้งโดยรวม (x̅ 1.70, 0.43) และรายด้าน 4 ด้าน (ด้านการใช้ยา: x̅ 1.95, 0.20; การควบคุมอาหาร: x̅ 1.55, 0.50; การพักผ่อนและการจัดการกับความเครียด: x̅ 1.84, 0.36; การป้องกันและควบคุมภาวะแทรกซ้อน: x̅ 1.84, 0.36) อยู่ในระดับสูง ยกเว้นด้านการออกกำลังกายอยู่ในระดับปานกลาง (x̅ 1.12, 0.67) ส่วนช่วงถือศีลอด กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมสุขภาพโดยรวม (x̅ 1.40, 0.49) และรายด้าน 3 ด้าน (ด้านการควบคุมอาหาร: x̅ 1.11, 0.34; การออกกำลังกาย: x̅ 1.16, 0.68; การ ป้องกันและควบคุมภาวะแทรกซ้อน: x̅ 1.14, 0.58) อยู่ในระดับปานกลาง ส่วนด้านการใช้ยา (x̅ 1.80, 0.43) ด้านการพักผ่อนและจัดการกับความเครียด (x̅ 1.66, 0.49) อยู่ในระดับสูง และกลุ่มตัวอย่างที่มีระดับน้ำตาลในเลือดมากกว่า 140 มิลลิกรัมต่อเคซิลิตร ในช่วงถือศีลอด (38.5%) มีจำนวนน้อยกว่าในช่วงปรกติ (52.1%)ในขณะที่กลุ่มตัวอย่างที่มีระดับน้ำตาลในเลือดระหว่าง 121-140 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร และน้อยกว่าหรือเท่ากับ 120 มิลลิกรัมต่อเคซิลิตร ในช่วงถือศีลอด (33.3% และ 28.1% ตามลำดับ) มีจำนวนมากกว่าช่วงปรกติ (25.0%และ 22.9%) ดังนั้น ทีมสุขภาพควรให้คำแนะนำการปฏิบัติตัวในช่วงถือศีลอดแก่ผู้ป่วยเบาหวาน โดยเฉพาะเรื่องการควบคุมอาหารและการดูแลตนเองเมื่อมีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ